Plastik sektöründe Trakya’ya Çinli yatırım
ABD ve Avrupa tarafından koruma önlemleri ile karşılaşan Çinlilere Türkiye’de üretim çağrısı yaptıklarını kaydeden PAGEV Başkanı Eroğlu, Plast Eurasia fuarında ağırladıkları Çinli bir firma ile Trakya’da ortak yatırım yapılacağını belirtti
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı’nın (PAGEV), dün ekonomi gazetecileri ile bir araya gelerek sektörün 2024 yılı verilerinin yer aldığı “Türkiye Plastik Sektör İzleme Raporu 2024”ü paylaştı. Toplantıda sektörün gelecek dönem hedefleri hakkında bilgi veren Eroğlu, Doğu ülkelerinin hızla büyüdüğünü vurguladı. Birlikte büyüme stratejilerine değinen Eroğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Çin ile sektör olarak iyi ilişkiler kuruyoruz. Hem Avrupa hem de Amerika koruma önlemleri ile ekonomilerini Çin’e kapatmaya çalışıyor. Çinliler de alternatif arayışları içerisinde. Biz de dedik ki; ‘Türkiye’de ortak yatırımlar yapalım.’ Çin’in en önemli farkı, büyük ölçekli üretimi var. ‘Türkiye’nin coğrafi konumunu kullanalım.’ çağrısı yaptık. Bu çağrımız karşılık buldu. Çin’in en büyük makine üreticilerinin bulunduğu bir heyeti, düzenlediğimiz Plast Eurasia fuarında ağırladık. İlk kez bu kadar üst düzey bir heyetti. Bu heyet ile birlikte Sanayi Bakanlığımız ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ajansını dahil ettiğimiz bir toplantı zinciri yaptık. Hızlı bir sonuç çıktı. Enjeksiyon makinesi üreten bir firmamız, Çin’in en büyük üreticisi ile birlikte Trakya tarafında ortak bir yatırım çalışması yapıyorlar. Yakın zamanda Türk-Çin ortaklığıyla enjeksiyon makinelerinin ana döküm bloklarının yapıldığı bir yatırım meydana gelecek.”
ÜRETİM YÜZDE 8 ARTTI
Toplantıda sunulan rapora göre de Türkiye’de 2024 yılında plastik mamul üretimi 2023’e kıyasla yüzde 8 artarak miktar bazında 9,9 milyon tona, değer bazında da 40,9 milyar dolarla çıktı. 2023 yılında yüzde 75,7 olan plastik sektörü ortalama kapasite kullanımı da 2024 yılında yüzde 76,1’e yükseldi. Bu dönemde ihracatta da değer bazında yüzde 3, miktar bazında da yüzde 2 artış görüldü. Sektörün ihracatı doğrudan ve dolaylı 15 milyar dolara ulaştı.
Plastik mamul ithalatı ise hem miktar bazında hem de değer bazında yüzde 3 geriledi. Raporda yer alan bilgilere göre Türkiye’nin plastik sektöründeki ithalatında birinci sırada Çin var. Toplam ithalatın değer bazında yüzde 20’si, miktar bazında da yüzde 28’i Çin’den yapılıyor. İthalatta ikinci ve üçüncü sırada Almanya ve İtalya yer alıyor. İhracatta ise ilk üç sırada Irak, İngiltere ve İtalya bulunuyor.
YATIRIMLARDA ZAYIFLAMA İŞARETİ
Sektörün plastik işleme makineleri ve teçhizat yatırımı verileri ise yatırımlarda zayıflama eğilimi olduğunu gösteriyor. Rapora göre sektörün makine teçhizatı yatırımı, 2019-2024 yılları arasında her yıl yüzde 16,6 ortalama ile artarken 2024’te yüzde 7 düştü. Plastik işleme makinelerinde üretim yüzde 2, ithalat da yüzde 13 azaldı.
Raporda, Türkiye’nin ihraç ettiği ürünlerin katma değerin ithal ettiklerinden düşük kalması dikkat çekti. İthal edilen ürünlerin birim fiyatı 5,50 dolar/kilogram iken, ihraç edilen ürünlerin birim fiyatı 2,87 dolar/kg. Katma değerli üretime ilişkin konuşan PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, Türkiye’nin katma değeri yüksek olan mamullerin ihracatına yoğunlaşmasının kaçınılmaz olduğuna söyledi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğü’nün, yeni bir teşvik modeli üzerinde çalıştığını dile getiren Eroğlu, “Bu yeni modelin özellikle katma değeri yüksek ve ihracat potansiyeli büyük ürünlere yönelik olması bekleniyor. Mevcut teşvik sisteminden farklı olarak, bölgesel öncelikler yerine stratejik sektörlere odaklanan bir yapı hedefleniyor. Bu teşvik modelinden doğrudan faydalanabileceğiz.” dedi.
HAM MADDENİN YÜZDE 87’Sİ İTHALAT
Toplantıda, rapordaki verileri aktaran PAGEV Başkan Yardımcısı Ahmet Meriç, plastik ham maddesindeki ithalat bağımlılığının altını çizdi. Türkiye’de kullanılan plastik ham maddesinin yüzde 87’si ithalat ile karşılandığını dile getiren Meriç, PETKİM ve SOCAR gibi petrokimya üretim tesislerinin artması gerektiğini işaret etti. Meriç, söz konusu yatırımların çok yüksek maliyetli olduğunu ve devam eden yatırım projelerinin tamamlanmasını umduklarını belirtti.
Plastik sektöründe de Mısır’a giden firmalar var
Plastik sektöründeki istihdam verilerine de değinen PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, sektörde 360 bin ile 400 bin arasında istihdam sağlandığını tahmin ettiklerini ve ciddi bir istihdam kaybı gözlenmediğini kaydetti. Eroğlu, plastik sektöründe de Mısır’a giden Türk firmalar bulunduğunu ve Körfez ülkelerinden teşvikler verilerek davet aldıklarını ancak tekstil kadar emek yoğun bir sektör olmadıkları için ciddi kayıplar yaşanmadığını ifade etti. Eroğlu, firmaların düşük kârlılık sıkıntısı yaşadığının ve bu sorunun istihdam kaybına dönüşmeden giderilmesi gerektiğinin mesajını verdi.
