Portekiz ilk adımı atıyor: Altın Vize kalkıyor

Altın Vize programı, Portekiz’de tartışma konusu oldu. Portekiz Başbakanı Antonio Costa, "Şu anda yeniden değerlendirmekte olduğumuz programlar var ve bunlardan biri, muhtemelen işlevini zaten yerine getirmiş olan ve bu noktada onu sürdürmek için artık herhangi bir gerekçesi olmayabilecek olan Altın Vize programı" ifadelerini kullandı.

ALTIN VİZE NEDİR?

2012'de başlatılan program kapsamında, Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan ülkelerden yatırımcılar, en az 280 bin avro gayrimenkul alır ya da sanata katkı sağlar ise10 yıllık oturma iznine sahip olabiliyor. Ülkedeki kayıtlara göre, Ekim 2012'den itibaren emlak alımı ve yatırım yapan yabancılara oturma izni verilmesini öngören Altın Vize uygulaması sayesinde son 10 yılda 6 milyar 600 milyon avro gelir elde edildi. Bunun yaklaşık yüzde 90'ı (5 milyar 900 milyon avrosu) emlak sektöründen geldi.

EN ÇOK ALANLAR ÇİNLİLER

Yabancılar Ofisi'nin verilerine göre, AB dışından gelenlere verilen Altın Vize'yi 11 bin 180 yabancı ülke vatandaşı ve onların 18 bin 368 aile üyesi (toplamda 29 bin 548) aldı. Altın Vize'yi en çok 5 bin 194 kişiyle Çin'den gelenler alırken bunu Brezilya (bin 137), Türkiye (530), ABD (483) ve Güney Afrika (474) vatandaşları izledi.

RUSLAR İÇİN GEÇİCİ OLARAK ASKIYA ALINDI

Rusya’nın Ukrayna’ya askeri operasyon başlatması sonrası Ruslar için Altın Vize, Portekiz tarafından geçici olarak askıya aldı.

Rus iş insanı Roman Abramoviç'in geçen yıl Sefarad Yahudilerinin soyundan geldiğini belirterek Portekiz vatandaşlığı aldığı ortaya çıkınca Portekiz hükümeti eleştirilmişti. Milyarderin Portekiz vatandaşlığını almasına yardım eden bir hahamın soruşturması hala devam ediyor.

PROGRAM ELEŞTİRİLİYOR

Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu, AB vatandaşlığına liyakate göre değil, tamamen mali nedenlere dayalı hızlı bir yol sağladığı için Altın Vize programını uzun süredir eleştiriyor.

Komisyon, bu yılın başlarında Malta pasaportu planlarına karşı bir dava başlatırken, "Yatırımcı vatandaşlığı planları, AB vatandaşlığının özünü baltalıyor ve Birlik'in bir bütün olarak etkileri var" dedi.

Portekiz yatırım üzerine vatandaşlık vermiyor, ancak bir kişi ikamet ettikten sonra yılda en az yedi gün ülkede kaldığı sürece AB içinde özgürce seyahat etme hakkına sahip oluyor.

MALTA’DAKİ ALTIN VİZE KRİZİ

Programa eleştirinin temel sebebi ise bazı şartların sağlanmasında yasal olmayan müdahaleler. Malta’da AB üyesi olmayan bir ülkenin vatandaşının adada sadece birkaç gün geçirerek Altın Vize aldığı ortaya çıktı. Sızan belgelerde, bazı yatırımcıların, boş mülkleri kiralayarak bir yıllık ikamet şartını yerine getirmiş gibi gösterildiği yer alıyor.

AB yöneticileri, özellikle Malta ve Kıbrıs Altın Vize programıyla ilgili endişelerini defalarca dile getirdi.

AB'nin geçen yıl Malta'ya karşı yasal işlem başlatacağını açıklamasının ardından Başbakan Robert Abela, ekonomik gerekçeleri göstererek "Malta'yı savunuyor olacağız” açıklaması yaptı.

‘ALTIN VİZE YOLSUZLUKTUR’

Altın Vize tartışmalarına getirilen en sert eleştirilerden birisi Uluslararası Şeffaflık Örgütü tarafından geldi. Örgüt, Altın Vize programının, AB vatandaşlığı ve oturma haklarını lüks bir mal haline getirdiğini belirtti. Programın, suçlular ve yozlaşmışlar tarafından birçok skandala sebep olduğunu vurgulayan örgüt “Altın Vize programı, gerçek yatırım veya göçle ilgili değil, yozlaşmış çıkarlara hizmet etmekle ilgilidir” açıklamasını yaptı.

‘DAHA ÖNCE VERİLEN VİZELER KONTROL EDİLMELİ’

Şeffaflık örgütü, AB hükümetlerinin, daha önce verilmiş Altın Vizeleri gözden geçirilmesini talep etti. Örgüt buna bağlı olarak Altın Vize ile ilgili olarak kontrollerin sıkılaştırılması çağrısı yaptı. Yeni kuralların getirilmesini savunan örgüt ayrıca özel sektör aracılarının kara para aklamayla mücadele yükümlülüklere uyup uymadığının sıkı denetlenmesi gerektiğini de belirtti.