Prens Salman’dan ezber bozan İran açıklaması

Suudi Arabistan’ın, İran ile “iyi ve özel” bir ilişki istediğini belirten Prens, Yemen ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile ilgili de dikkat çekici açıklamalar yaptı.

İran tarafından çok saygın görünen bir Şii din adamının Suudi Arabistan tarafından idam edilmesinden sonra iki ülke arasında büyük bir gerginlik başlamıştı ve ilişkiler 2016 yılındı kesilmişti.

‘İRAN’IN BÜYÜMESİNİ İSTİYORUZ’

Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Salman röportajında ezber bozan açıklamalara imza attı. Salman, “İran komşu bir ülke ve tek arzuladığımız şey İran ile iyi ve özel bir ilişki” diyerek şaşırtıcı bir açıklama yaptı. Bu sözünün üstüne “İran'ın durumunun zor olmasını istemiyoruz. Aksine, İran'ın büyümesini ve bölgeyi ve dünyayı refaha doğru itmesini istiyoruz” diyerek İran ile ilişkilerde yeni bir dönemin açılabileceğinin sinyallerini verdi. Aynı zamanda Salman, Tahran'ın ‘olumsuz davranışına’ çözüm bulmak için bölgesel ve küresel ortaklarla birlikte çalıştığını da sözlerine ekledi. İranlı protestocuların krallığın saygıdeğer bir Şii din adamını infaz etmesinden sonra iki ülke 2016 yılında ilişkileri kesmişti.

Prens önceki röportajında Tahran ile ilgili “saldırgan ve bölgesel çatışmayı körüklüyorlar” demişti. Uzmanlar, son açıklamalarında buna benzer hemen hiç ifade kullanmayan Selman’ın, Tahran’a zeytin dalı uzattığını söylüyor.

GİZLİ GÖRÜŞME İDDİASI

Suudi Arabistan liderliğindeki bir koalisyonun İran destekli Husilerle savaştığı Yemen'deki iç savaşta Suudi Arabistan ve İran karşı cephelerde. Prens Salman’ın yorumları, Tahran’ı bölgesel güvensizliği körüklemekle suçladığı önceki röportajlarından daha farklı bir görüntü çiziyor. Salman, Tahran ile herhangi bir müzakereden bahsetmedi, ancak bu ay Bağdat’ta iki ülke arasında gizli doğrudan görüşmeler yapıldığına dair haberler var.

Haber ajanslarının aktardığı kaynaklar görüşmeleri doğruladı, ancak ne Suudi Arabistan ne de İran müzakereleri kamuya açık bir şekilde doğrulamadı veya reddetmedi. Temaslar, ABD’nin 2018’de dönemin Başkanı Donald Trump yönetiminde çekildiği 2015 nükleer anlaşmasını yeniden canlandırma çabasının ortasında geldi. Prens, Suudi Arabistan ve Biden yönetiminin karşılıklı yüzde 90 oranında hemfikir olduğunu ve geri kalanı konusunda aynı fikirde olmadığını söyledi, ancak ayrıntıya girmedi.

SUUDİ-ABD İLİŞKİLERİ

Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ilişkiler, ABD’nin yeni başkanı Biden yönetimi ile gittikçe kötü bir hal aldı.

Önce Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın veliaht prensi eleştirmesinin ardından, 2018'de İstanbul'daki Suudi konsolosluğunda öldürülmesi, prensin Washington'daki duruşunu zedeledi.

Biden dönemi sonrası ABD istihbaratı, veliaht prensin Kaşıkçı'yı yakalamak veya öldürmek için bir operasyonu onayladığı sonucuna vardığını açıklamıştı.

Ardından ABD, Suudi Arabistan’a silah satışını durduracağını açıkladı. Ayrıca Joe Biden geçen ay yaptığı bir açıklamada, prensin 85 yaşındaki babası Salman bin Abdülaziz'e onca yıllık ittifaka rağmen ABD-Suudi ilişkisinde "işlerin değişeceğini" söylemişti.