Rusya'da Ethem vakası
Özel askeri şirket Wagner’in sahibi Yevgeny Prigojin beklenmedik şekilde isyana kalktı. Yayınladığı ses kaydında orduyu hedefe koyan Prigojin ‘Moskova’ya kadar gideriz.’ dedi. Putin, mesaj yayınlayarak bunun hainlik olduğunu ve yanıtının verileceğini söyledi.
Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı operasyonlarda önemli mevzilerin kazanılmasında ön planda olan Wagner’den Rusya karşıtı bir hamle geldi. Wagner’in sahibi iş insanı Yevgeny Prigojin, Telegram hesabından önceki gece yayınladığı ses kaydında Rus ordusuna karşı isyan çağrısı yaptı. Ardından Wagner birlikleri Donbass’ın sınırında yer alan Rostov şehrinde Savunma Bakanlığı’nın binası olmak üzere çeşitle yerlere asker konuşlandırdı. Aynı gece Rus makamları Prigojin ve isyana katılanlar hakkında soruşturma başlattı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin sert bir açıklama yaparak bu olayı ihanet olarak tanımladı ve Rus ordusuna isyancıların etkisiz hale getirilmesi için yetki verdiğini söyledi.
Rus halkının daha önce desteğini kazanan Prigojin, isyan çağrısıyla büyük tepki gördü ve kendini tecrit ettirdi.
OLAYIN PERDE ARKASI
Prigojin ile Rus ordu yönetimi arasındaki gerilim aylar öncesine dayanıyor. İki ay önce Bahmut’ta iki tarafın da ağır kayıplar verdiği esnada Prigojin, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov’u hedefe koyan bir görüntü yayınladı. Görüntülerde ölen Wagner askerlerini gösteren Prigojin, Şoygu ve Gerasimov’a ağır küfürler ederek Wagner’e silah göndermediklerini söylemişti. Ardından Prigojin istediği silah desteğini aldı.
Prigojin birkaç gün önce yaptığı açıklamada da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Şoygu ve Gerasimov tarafından kandırıldığı ve ordunun yeni bir seferberliğe ihtiyacı olduğunu söyledi. Önceki gün ise bir Wagner karargahının Rus ordusu tarafından bilerek vurulduğunu iddia eden Prigojin ordu yönetimine karşı isyan çağrısında bulundu. Ordudan yapılan açıklamada Prigojin’in iddialarının yalan olduğu ve provokasyon amaçlı yapıldığı belirtildi ve hakkında "İsyana çağrı" soruşturması başlatıldı.
‘PRİGOJİN İKİLİ İKTİDAR DURUMU YARATTI’
Aydınlık’a konuşan Vatan Partisi Rusya Temsilcisi Dr. Mehmet Perinçek, Prigojinin savaşta ikili iktidar durumu oluşturduğunu söyledi. Perinçek, Prigojin’in Rus ordusunu hedef almasından sonra Bahmut’ta zafer elde etmesi (Rus ordusunun mühimmat ve hava desteği ile) ve daha da ileriye giderek Genelkurmay Başkanlığı için isim bile önermesinin çift başlılık gösterdiğini belirtti. Perinçek, “Bu ikili iktidar durumu öyle bir noktaya geldi ki ya Prigojin kalacaktı ya da Şoygu.” ifadelerini kullandı. Fakat Prigojin’in çok yanlış bir hareket yaparak Rus ordusuna isyan ettiğini vurgulayan Perinçek, “İleride Wagner’in varlığının tamamen ortadan kaldırılacağını göreceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
‘PUTİN’İN KENDİSİNE SAHİP ÇIKACAĞINI DÜŞÜNDÜ’
Prigojin ve Wagner’in düne kadar kahraman görüldüğünü fakat isyan çağrısından sonra haine dönüştüğünü vurgulayan Perinçek, “Bazı başarılar elde ettikten sonra böyle bir çağrıyla Putin’in kendisini destekleyeceğini düşündü. Ya da tamamıyla tasfiye edileceğini düşünerek böyle bir fevri eylemde bulundu.” ifadelerini kullandı. Prigojin’in yaptığını, Kurtuluş Savaşı’nda Ethem İhaneti’ne benzeten Perinçek, “Prigojin de Ethem gibi hapishanelerden insanlar toplayarak Kurtuluş Savaşı’na destek veriyordu fakat sonrasında Mustafa Kemal’e isyan etti. Prigojin de aynı şekilde bu durumu Rusya’da yapıyor.” yorumunu yaptı. Artık iki türlü Wagner’in olduğunu belirten Perinçek, “Bir, düne kadar olan Wagner, yani yurt dışı ve Ukrayna’daki operasyonlarda önemli rol oynayan. Hatta Putin o zaman kahramanlıkla bahsediyordu Wagner savaşçılarından. Ama şu andan itibaren artık iktidar savaşına giren ve tamamen karşı tarafın işine gelecek sonuçlara yol açacak Wagner.” şeklinde konuştu.
‘ROSTOV’A MAYIN DÖŞÜYORLAR’
Perinçek, düzenli disiplinli bir ordu karşısında Wagner’in fazla direnemeyeceğini belirtti. Wagner’e silah bırakma çağrılarının da etki edeceğini belirten Perinçek, “Wagner’in Rus ordusu karşısında eriyeceğini ve ardından teslim olmaların başlayacağını göreceğiz.” ifadelerini kullandı. Rostov şehrinde şu anda Wagner’in mayın döşediğini söyleyen Perinçek, “Kendilerini sıkıştırmış oluyorlar ve bataklığa sürüklüyorlar.” yorumunu yaptı.
‘RUS HALKINI SIRTINDAN VURDULAR’
Putin Prigojin’in isyan çağrısı sonrası halka seslendi. Rus lider, Wagner'in eyleminin "silahlı isyan" olduğunu belirterek, "Silahlı isyan girişiminde bulunan, bunu organize eden, şantaj ve terör yöntemlerine başvuran bütün suçlular kaçınılmaz olarak cezalandırılacaktır." dedi. Durumu "toplumu bölme girişimi" ve "halkın sırtından vurulması" olarak nitelendiren Putin, "Bu nedenle birliğimizi bölen bu eylemler, halk ve cephede savaşan askeri yoldaşlardan vazgeçmektir. Bu, ülkemizin ve insanımızın sırtından vurulmasıdır." değerlendirmesinde bulundu. Putin, Rusya'nın kendi geleceği için "çok zor" bir mücadele verdiğinin altını çizerek, "Batı'nın neredeyse tüm askeri, ekonomik ve enformasyon makinesi bize karşıdır. Halkımızın hayatı ve güvenliği, egemenliğimiz ve bağımsızlığımız için, bin yıllık tarihe sahip Rusya olmak ve Rusya ile kalmak için mücadele ediyoruz. Halkımızın kaderinin belirlendiği bu mücadele, gücümüzün birliğini, bütünleşmesini ve sorumluluğu gerektiriyor. Bizi zayıflatan çekişmelerin bir kenara atılması gerekiyor. Dış düşmanlarımız, bunları bizleri içten bölmek için kullanabilir." dedi.
‘ÖLÜMCÜL HATADAN VAZGEÇİN’
Putin, devlet başkanı olarak ülkedeki anayasal düzenin korunması ve vatandaşların güvenliğinin sağlanması için elinden geleni yaptığını dile getirerek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Askeri isyanı düzenleyen ve hazırlayan, silah arkadaşlarına karşı silah kaldıran, Rusya'ya ihanet etti. Onlar, bunun için cevap verecek. Bu suça sürüklenenleri de büyük, trajik ve ölümcül bir hata yapmamaya ve suç içerikli eylemlerde yer almaktan vazgeçmeye çağırıyorum. Bizim için değerli ve kutsal olanı koruyacağımıza ve savunacağımıza, vatanımızla birlikte tüm zorlukların üstesinden geleceğimize ve daha güçlü olacağımıza inanıyorum."
HALK WAGNER ASKERLERİNE TEPKİLİ
Sosyal medyada dolaşan görüntülerde Rostov’da Savunma Bakanlığı’nın binasını kuşatan ve şehrin çeşitli yerlerine konuşlanan Wagner askerlerine tepki gösterdiği görülüyor. Rusların sokaktaki Wagner askerlerine “İhanete bulaşmayın.”, “Silahları bırakın.”, “Putin’in açıklamalarını duymadınız mı?” gibi uyarılarda bulunduğu göze çarpıyor.
ERDOĞAN’DAN PUTİN’E DESTEK
Kremlin’den yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Putin’e destek telefonu açtığı belirtildi. Kremlin, “Türkiye Cumhurbaşkanı'nın Rus liderliğinin adımlarına tam destek verdiğini belirtti.” ifadelerini kullandı.
‘BİRÇOK WAGNER ASKERİ HATAYI FARK ETTİ’
Rusya Savunma Bakanlığı, Wagner askerlerine çağrıda bulunarak, birçok askerin hatayı çoktan fark ettiğini söyledi. Yapılan açıklamada, "Çeşitli müfrezelerdeki yoldaşlarınızdan birçoğu, daimi konuşlanma noktalarına güvenli bir şekilde dönebilmelerini sağlamak için yardım isteyerek hatalarını çoktan anladılar. Tarafımızdan bu tür bir yardım, başvuran tüm askerlere ve komutanlara zaten sağlanmıştır" dedi. Bakanlık Wagner askerlerine sağduyulu davranmaları ve mümkün olan en kısa sürede Savunma Bakanlığı temsilcileri ya da kolluk kuvvetleriyle temasa geçmeleri çağrısında bulunuldu.
‘TESLİM OLMAYACAĞIZ’
Rus yönetimine karşı isyan başlatan Prigojin, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kendilerini "vatana ihanet"le suçlamasına, "Biz vatanseveriz. Savaştık ve savaşıyoruz. Hiçbir Wagner savaşçısı kendisini suçlu görerek devlet başkanı veya FSB'nin talebiyle teslim olma niyetinde değil." şeklinde yanıt verdi. Prigojin, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Putin'in "vatana ihanet" hususunda tamamen yanıldığını söyledi.
KONVOYU VURDULAR
Wagner askerlerinin konuşlandığı Voronec’de Rus ordusu Wagner konvoyunu hava operasyonuyla vurdu. Kamerlara yansıyan görüntülerde bir köprü üzerinde duran Wagner konvoyunun savaş uçağından atılan füzeyle havaya uçurulduğu görülüyor. Aynı zamanda Voronec’de Wagner’e ait olduğu belirtilen bir mühimmat deposu da Rus ordusuna bağlı helikopterler tarafından vuruldu. Rostov’da da patlama seslerinin geldiği görüntüler paylaşıldı.