Sıvılaşmayı gördüm

Depremin ilk günü ve sonraki günlerde İskenderun sahil boyundaki Atatürk Caddesi ve ikinci cadde sular altındaydı. Sahile çıkmak istedim, çıkamadım. Ancak suların az olduğu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’nin olduğu caddeden çıkabildim.

Yine sahil boyunca ve ikinci caddede büyük yarıklar oluşmuştu, bu yarıklardan sıvılaşmış alüvyonlu kumlar dışarı çıkmıştı. Demek ki önce su, sonra kum çıkmış... Atatürk anıtı, sahilden derin olduğu için bu alan sular altında kalmıştı… Akşama doğru martılar bu alanda uçuşuyordu.

İlk günler İskenderun'a su verilmedi, birkaç gün sonra Millet Parkı’ndaki bir yere verilmişti. Buradan aldığımız suların tuzlu ve sıcak olduğunu gördüm. Nedenini sordum; bilen çıkmadı. Sahildeki bütün binaların yarım metre- bir metre kadar derine indiğini gördüm. Bu durum, binaların ön tarafındaki gömülmeden açıkça görünüyordu.

Benim birinci ve ikinci gün çektiğim videolar ve fotoğraflar bölgede araştırma yapan jeolog Prof. Dr. Hüseyin Öztürk'ün saptamalarıyla uyuşuyor.

‘HİÇ DENİZ SUYU GELMEMİŞ’

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, depremlerin ardından TÜBİTAK'ın çağrıda bulunduğu araştırma projeleri kapsamında sekiz kişilik ekiple bölgede çalışmalarını tamamladı. Öztürk, elde ettiği bilgileri şöyle anlatıyor:

“İskenderun'da yaklaşık 60 cm oturma olduğunu tespit ettik. İkinci merak ettiğimiz yer İskenderun'du. İskenderun'a denizden hiç su gelmemiş. Hepsinin, zeminin sallanması sırasında oluşan sıvılaşma suyu olduğunu gördük. Hiç deniz suyu gelmemiş, bu inanılmaz bir şey. O kadar suyun hepsi yeraltından gelen sular. Bunların kaynaklarını belgeledik ama gece saat 04.17'de olan depremin ardından 04.46'ya doğru yani 30 dakika falan sonra buradan alttan su kaynadığına dair kamera kayıtlarını bulduk. İskenderun'da müthiş bir zemin oturması var. Yaklaşık 60 santimetre oturma var. Kıyıya doğru basma var... Bunları araştırdık, bunu hızla bir makaleye çeviriyoruz. İskenderun'u bitirdik, yayına hazırladık. İskenderun'da zayıf zemin koşullarında yüksek bina yapılması ve suya doygun zeminde su sıvılaşması... Zayıf zemin denize doğru yanal yayılıyor ve çatlaklardan su çıkıyor. Orayla ilgili raporumuz var."

SAMANDAĞ KIRILMASI

Samandağ'da kırılamayan yerlerin Hatay'daki son deprem ile kırılmış olabileceğini belirten Prof. Dr. Hüseyin Öztürk şöyle devam ediyor:

"Dediğim gibi iki bölgede çalıştım: Samandağ ve İskenderun. Samandağ'da da Belen'den Samandağ'a giden fay hattı kırıldı. Kırılamayan yerler vardı. Son 6.3'lük depremle herhalde tamamlanmış olsa gerek. Samandağ'ı artık kırılmış olarak kabul ediyoruz. Ancak yine depremler olacak. Neden, çünkü çok büyük bir deprem oldu. Çok büyük deprem olunca ne olur? O enerji kolay kolay geçer mi? Çok büyük bir yangının devamı olmaz mı? Büyük bir afet var. Onun tetiklediği başka segmentlerde kırılma olması kaçınılmaz. Bomba değil bu. Patlayıp gitmiyor. Yerin 10 kilometre derinliği kırıldı. Kırık boyunca alttan bu bloklar birbirini itiyor. Doğu Anadolu Fayının Diyarbakır'ın olduğu kısım Kuzey'e doğru, Ermenistan'a doğru sıkıştırdı, gitti. Kırşehir'deki blok ise Kıbrıs'a doğru hareket etti. Birbirine göre sol yönde hareket eden bir kırılma var. Bu önündeki trenleri sıkıştırıyor, onlar onlara çarpacak, onlar onlara çarpacak… Dolayısıyla hangisi ekstra enerjiyi patlatacak, bunu bilemiyoruz."