Reformun dört sacayağı: Üretim, istihdam, yatırım, ihracat

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan aylardır beklenen ve hazırlıkları geçen hafta tamamlanan ekonomide reform paketini dün İstanbul'da açıkladı. Erdoğan, “Reformlar ile yerli ve milli ekonomiyi inşa edeceğiz” diyerek, ekonomide atılacak adımların istikametini de belirtmiş oldu. Yatırım, üretim ve istihdamı temelinde bir büyümenin esas alındığını kaydeden Cumhurbaşkanı, “İthal girdi kullanımını azaltmış, katma değerli üretimle ihracatta yeni rekorlar kıran, yerli ve milli bir ekonomi hedefliyoruz" ifadelerini kullandı. Konuşmasında “İki de bir fiyat istikrarı diyorlar ya biz onu bir kenara koyduk” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, reformların üretim, yatırım, istihdam ve ihracat olmak üzere dört temel sac ayağına oturduğunu ifade etti.

Erdoğan'ın reform adımlarına ilişkin, “Tenkitler olacaktır. Yapıcı eleştirileri dikkate aldık, alıyoruz” mesajı ise oldukça önemliydi. Cumhurbaşkanı, “Ayakta kalabilmenin yolu. Birlikten, beraberlikten, dayanışmadan geçiyor. Birlikte üretecek, birlikte bölüşecek ve hep birlikte güçleneceğiz. Geleceğimiz aydınlık olsun” mesajı da reform adımlarının sahiplenilmesi hususunda önemli bir çağrıydı.

KİT'LER KÜRESEL ŞİRKET HALİNE GELECEK

"İlk reform alanımız, risklere karşı daha güçlü bir kamu maliyesi yapısını oluşturmak olacaktır" diyen Cumhurbaşkanı, "Harcama disiplini, kamu borç yönetimi, vergi düzenlemeleri, kamu alım ihaleleri, kamu-özel işbirlikleri ve kamu iktisadi teşebbüsleri gibi hususları kapsayan yeni politikaları hayata geçiriyoruz" bilgisini paylaştı. Erdoğan amaçlarının kamu iktisadi teşebbüslerinden (KİT) güçlü ve küresel şirketler çıkarmak olduğunu vurguladı.

Meclis'in bütçe hakkının genişletileceğini açıklayan Erdoğan, bütçe sonuçlarının kamu maliyesi raporu ile üç ayda bir kamuoyuna duyurulacağını bildirdi. Erdoğan, “Döner sermayeleri gözden geçiriyor, verimli olmayanları kapatıyor ve diğerlerini de kademeli şekilde merkezi yönetim bütçesine, dolayısıyla Meclis denetimi kapsamına alıyoruz" dedi.

YERLİ PARAMIZLA BORÇLANACAĞIZ

Borçlanmada yabancı paranın ağırlığının azaltılacağını belirten Cumhurbaşkanı, “Kendi paramızla borçlanacak. Türk lirası cinsi senetleri kullanacağız” mesajı verdi. Tek Hazine sistemi ile nakit yönetiminde verimlilik sağlanacağını aktarak Erdoğan'ın açıkladığı paketteki unsurlar şöyle oldu:

Vergi politikaları sadeleşecek.

Dijital vergi dairesi uygulamasına geçilecek.

Kamuda israfa dur denilecek.

Dijital tarım pazarı kurulacak. Halde, tarlada kalan ürünler değerlendirilecek.

Hal yasası çıkarılacak.

Gıda fiyatları için erken uyarı sistemi kurulacak.

Hedef tek haneli düşük enflasyon.

Yönetilen ve yönlendiriken fiyatlarda artışlar gerçekleşen değil hedef enflasyona uyumlu yapılacak.

Fiyat istikrarı komitesi tahsis edilecek.

Risk merkezi yeniden yapılandırılacak.

Yerli ve milli ödeme sistemi TROY ayrı bir şirket çatısı altına alınacak. Muadilleriyle rekabet eder hale getirilip. Dışarıya ödenen komisyonlar bu yolla azaltılacak.

Dijital paranın altyapısı oluşturulacak.

Tüketiciyi koruyacak tüketici gözetim mekanizması oluşturulacak.

Yatırım uyuşmazlığı kurumu idare ile anlaşmazlıkları çözecek.

Verilerin yurt dışına aktarılmasına yönelik AB düzenlemeleri ile kişisel verilerin korunması sağlanacak.

Dijital pazar yerlerinde üretici firmaların haklarını koruyacak düzenlemeler yapılacak.

Bağımsız piyasa gözetim ve denetim kurumu oluşturulacak. Bu kapsamda bir koordinasyon kurulu yapılanacak.

18 yaş altındakiler BES'e dahil olabilecek.

Kalfalık ücretleri yükseltilecek.

850 BİN ESNAFA VERGİ MÜJDESİ

Cumhurbaşkanı'nın açıkladığı pakette katılımcılardan en çok alkış alan adım ise dar gelirli küçük esnafa yönelik vergi muafiyeti oldu. Salgın döneminde esnafın en gibi zorluklar çektiğini bildiklerini ifade eden Erdoğan, basit usulde vergilendirilen dar gelirli küçük esnafın (berber, çay ocağı işletmecisi, terzi, vs.) gelir vergisinden muaf tutulduğunu ve beyan yükümlülüklerini de kaldırdıklarını açıkladı. Erdoğan, 850 bin esnafın bu kapsamda olduğunu aktardı.

KAMU ALIMLARINDA YERLİ ÜRETİM

Kamu alımlarında yerli üretimin tercih edileceğini vurgulayan Cumhurbaşkanı, kamunun ithal ürün kullanımını azaltmak için merkezi izleme sistemi kurulacağını söyledi. İhale şartname havuzlarıyla kamu alımlarına standart getirecelerini belirten Erdoğan, ayrıca “Kamu görevlileri, kadrolarına bağlı pozisyonları dışında, en fazla bir kurumun yönetim veya denetim kurullarında görev alabileceklerdir" dedi.

İTHAL İKAMESİNE KGF DESTEĞİ

Konuşmasında özellikle yapısal cari açıkla mücadeleye işaret eden Cumhurbaşkanı, bu kapsamda sanayide yeşil dönüşüm ve ihracatın tabana yayılmasını konularında yapılacak çalışmalara değindi.

Sanayide ithal ara malına bağımlılığımızın yüksekliği ve teknoloji yoğunluğunun arzu edilen seviyede olmaması yüzünden kilogram başına ihracat değerinin düşük olduğunu belirten Cumhurbaşkanı, Kredi Garanti Fonu (KGF) ile beşinci ve altıncı bölgelerde imalata dayalı ithal ikameci ve ihracata dayalı yatırımlara uzun vadeli cazip kredilerle destek verileceğini bildirdi.

İstihdamı artırmak için de ayrıca ilave istihdam destek kredilerinin verileceğini ifade eden Erdoğan, işletmelerin sağlanacak ilave desteklerle bankalardan sağlanandan çok daha ucuza kredi imkanına erişeceğini söyledi.

İŞLETMELER KURTARILACAK!

Sorunlu kredisi bulunsa da yaşama şansı olan şirketlerin doğru yönlendirilmesi ve sıkıntı yaşayan şirketlerin hayatta kalabilmelerini temin etmek için de bankacılık sektöründe operasyonel yeniden yapılandırma ve firma rehabilitasyon mekanizmalarını teşvik edeceklerini anlatan Cumhurbaşkanı'nın bu açıklaması, Vatan Partisi'nin Üretim Devrimi Programı'nda yer alan “Ekmek Teknesini Korumak” ilkesini akıllara getirdi.

Erdoğan ayrıca sermaye piyasalarının gelişmesi için halka arz süreçlerini de kolaylaştıracaklarını sözlerine ekledi. Ayrıca proje finansmanı fonu ve projeye dayalı menkul kıymetlere ilişkin de düzenlemelerin tamamlanacağını bildirdi.

İKİ AYRI BAŞKANLIK VE İKİ AYRI KURUL GELİYOR

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı bünyesinde Sağlık Endüstrileri Başkanlığı ile Yazılım ve Donanım Endüstrileri Başkanlıkları kurulacağını açıkladı. Savunma sanayisinde olduğu gibi bu iki alanda da yerliliğin artırılması sağlayacak, yurt içi ekosistemi besleyecek çalışmaların bu başkanlıklar tarafından yönlendirileceği bilgisini veren Cumhurbaşkanı, enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için de enerji verimliliğini destekleyen politikaları etkin şekilde kullanacaklarını söyledi.

Ayrıca Cumhurbaşkanı Yardımcısı'nın başkanlığında çalışacak bir Ekonomi Koordinasyon Kurulu ile Hazine ve Maliye Bakanı başkanlığında çalışacak bir Finansal İstikrar Komitesi'nin teşkil edileceğini bildiren Cumhurbaşkanı, TÜİK'in de ilişkili kuruluşa dönüştürüleceğini söyledi.