Reisi: Teröre karşı birlikteyiz

Cumhurbaşkanlığı'nın yanında Uzmanlar Meclisi (Meclis-i Hobregan) İran İslam Devrimi Rehberini seçen, denetleyen azil yetkisi olan meclis seçimlerinin ve Yerel Yönetim Meclis üyelerinin seçileceği yarışta İran halkı birden fazla sandığa gidecek. İranlı kaynaklarla görüşmelerimiz sonucu İran'da yapılacak seçimleri değerlendirdik.

47 ADAYDAN 40'I ELENDİ

İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde toplamda 47 adaylık başvurusu yapıldı. Katılımcıların büyük bir çoğunluğunun adaylıkları incelemeler sonucunda Anayasa Koruyucu Konseyi tarafından reddedildi. 18 Haziran günü için yarışacak toplam 7 Cumhurbaşkanı adayı var. Adaylığı reddedilen isimlerden, İran Eski Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, İran Eski Meclis Başkanı Ali Laricani ve mevcut Cumhurbaşkanı Ruhani'nin yardımcısı olan İshak Cihangiri dikkat çekiyor.

SANDIĞA GİDİN ÇAĞRISI

İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sandığa gidip gitmeme tartışmaları yapılıyor. Mevcut tabloda katılımın az olacağı endişesi var. Cumhurbaşkanlığı adayları, İran halkının sandığa gitmesi için çağrıda bulunuyor. Özellikle yurtdışında yaşayan İranlıların seçime katılması önemli görülüyor. Bir önceki seçimde sandığa gitme oranı yüzde 78'di. Avrupa'ya kıyasla İran'da sandığa katılım oranı biraz daha fazla gözüküyor. İngiltere'de 2017 yılında yapılan seçimde katılım yüzde 68,7, 2017 Almanya Genel Seçimlerinde yüzde 76,2, 2018 Rusya Genel Seçimlerinde ise katılım yüzde 67,5 olmuştu.

İranlı Öğrenciler Kamuoyu Yoklama Merkezi Anket Ajansı (ISPA), ülke genelinde cumhurbaşkanlığı seçimlerine halkın katılımına ilişkin yaptığı son anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı. Ankette cumhurbaşkanlığı seçimlerinde "kesinlikle" oy kullanmayacaklarını belirten katılımcıların oranı yüzde 33 olurken sandığa gideceğini belirten seçmenlerin oranı ise yüzde 38. Seçim sürecinde ise adayların televizyon programlarında canlı yayında karşılıklı programlarını belirtip tartışmaları dikkat çekiyor. Daha önce 90'larda Türkiye'de yapılan yöntemin aynısı güncel olarak İran'da görülüyor.

EN GÜÇLÜ ADAY: AYETULLAH İBRAHİM REİSİ

7 adayın katıldığı Cumhurbaşkanlığı seçiminde anketlerde en güçlü aday olarak görünen kişi Ayetullah İbrahim Reisi. 14 Aralık 1960 tarihinde İran'ın Meşhed şehrinde doğan Reisi, Ayetullah Ali Hamaney tarafından İran Yargı Erki Başkanı olarak atandı ve şu anda da görevine devam etmekte. İran'daki birçok kesimin oyuna talip olan Reisi, ABD tarafından en istenmeyen aday olarak öne çıkıyor. Öncelikli olarak komşularla ilişkilerin geliştirmesini hedefleyen Reisi, güvenlik politikalarına önem vereceğini söylüyor. ABD ve Batının bölgedeki etkisini de kırmaya çalıştığı belirtilen Reisi'nin, İslam ülkelerinin birliğini sağlamak için çalışma yürüteceği vurgulanıyor.

TERÖRE KARŞI TÜRKİYE İLE BİRLİKTE OLMA

Kaynakların aktardığına göre Reisi'nin öncelikle komşularla ilişkiyi geliştirme hedefinin en önemli maddelerinden birisi Türkiye ile birlikte terör ve narkotik mücadelede birlikte hareket etme. Terör örgütlerinin en büyük kaynağı olan uyuşturucu ticaretine karşı mücadele etmeyi planlayan Reisi'nin, özellikle sınır bölgelerinde ve uyuşturucunun geçiş güzergahlarında Türkiye ile birlikte hareket etmeyi hedeflediği söyleniyor. Bölgede güvenliğin oluşturulmasını ve Türkiye ile ticaretin de geliştirilmesini amaçlayan Reisi'nin öncelik olarak Türkiye ile ilişkileri ele aldığı belirtiliyor.

'İRANLILAR KENDİ ÜLKELERİNE GELİP YATIRIM YAPABİLECEKLER'

İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin en iddialı adayı Ayetullah İbrahim Reisi'nin seçim Koordinasyon merkezi yöneticilerinden eski Cumhurbaşkanı yardımcısı Seyyid Muhammed Rıza Mir Taciddini, İran'daki seçim sürecindeki durumu Aydınlık'a değerlendirerek Reisi ile ilgili önemli noktalara vurgu yaptı. Halkın yüzde 55 ila 60'ının seçimlere katılacağını ve oy kullanacağını tahmin ettiğini söyleyen Taciddini, anketlerde en ön sırada Reisi'nin olduğunu söyledi. Geçmiş hükümetin İran'ın dış politikasını muktedir bir şekilde yürütemediğini söyleyen Taciddini, Reisi ile birlikte dış politikanın daha doğru bir şekilde yürütüleceğini ve yaptırımların kaldırılabileceğini aktardı. Bu sayede İranlıların kendi vatanlarına dönerek daha rahat bir şekilde yatırım yapabileceklerini vurguladı.