Risk analizi yapılsaydı kaza olmazdı!

Antalya Büyükşehir Belediyesine ait Sarısu teleferik hattını tutan demir direklerden biri Cuma günü saat 18.00 sıralarında AFAD’ın açıklamasına göre; heyelan nedeniyle kırıldı. Ardından kabinlerden biri direğe çarptı. İçinde 8 kişinin bulunduğu kabinin tabanı çöktü. 8 kişi metrelerce yükseklikten yere düştü. Kazada 1 kişi öldü 7 kişi ise yaralandı. Kazanın ardından havada asılı kalan 23 kabindeki 184 kişi kurtarıldı. Kabinlerde mahsur kalan vatandaşların tamamının kurtarılması 23 saat sürdü. Kazanın sebepleri araştırılıyor. Aydınlık’a konuşan uzmanlar iş sağlığı ve güvenliği açısından birçok soru işaretinin olduğunu belirtti.

BAKIMLAR KAĞIT ÜZERİNDE Mİ KALDI?

Aydınlık’a konuşan İş Sağlığı ve Güvenliği Fedarasyonu (İSAF) Başkanı Mehmet Ensari, periyodik muayenelerin kağıt üzerinde kalıp kalmadığının incelenmesi gerektiğini söyleyerek şu ifadeleri kaydetti:

“Bu ekipmanların kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği var. Bu yönetmelikte de bu tip ekipmanların periyodik muayeneleri olur. Bunlar, akredite edilmiş uzman kişilerce yapılmakta. Ancak bu meseleyi sadece teleferik kazasında görmemek lazım. İş Sağlığı Güvenliği (İSG) alanına kamu kurumlarının bakışları tehlikeli. İş sağlığı ve güvenliğini hayati bir mesele olarak görmektense bir angarya olarak görüyorlar.

“Aslında Antalya'daki kaza ne ilk ve ne de son. Bu tip kazaları böyle giderse önümüzdeki süreçte de duyacağız. Normalde kamu öncü olur. Belediyeler de bir kamu kuruluşu ve burayı bir belediye şirketi işletiyor. Bu periyodik muayeneleri kağıt üzerinde yaptılarsa zaten büyük bir sorun.”

SORUMLU HANGİ ALANDA UZMANLAŞTI?

İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının istihdamında da uzmanlaşma alanlarına dikkat edilmesini vurgulayan Ensari şöyle konuştu:

“İş güvenliği uzmanları istihdamı da yanlış yapılıyor. Örnek veriyorum bir ziraat mühendisi ne kadar anlayabilir teleferikten? Bunun için makine, elektrik, inşaat gibi alanlarda uzmanlaşan mühendislere ihtiyaç var. O yüzden bu da ikinci bir soru olmalı kurumda iş güvenliği uzmanı varsa uzmanlaşma alanı neydi?”

BELEDİYEYE AİT İŞ SAĞLIĞI UZMANI VAR MI?

Makine Mühendisi ve iş sağlığı güvenliği uzmanı Selim Alver de tesisin yüksek riskli olmasının altını çizerek şunları söyledi:

“Normalde orada görünen yerde inceleme yapmak lazım ama benim gördüğüm şu yıkılan direk sanki biri tarafından kesilmiş. Ben bunu görünce şunu yeniden tespit ettim; İş Güvenliği Yasası, tam olarak uygulanmıyor. Kamu kuruluşlarında iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu ne yazık ki yok. Burada Büyükşehir'e bağlı ANET şirketi, birkaç hafta önce periyodik bakımını yaptırmış. Aklımızda şu sorular var acaba bu tesiste iş güvenliği uzmanı var mıydı? İlk akla bu sorunun gelmesinin sebebi de bu tesisin yüksek riskli bir tesis olması.”

TESİSİN RİSK ANALİZİ YAPILDI MI?

Tesiste risk analizinin yapılıp yapılmadığını öğrenmenin şart olduğunu söyleyen Alver, şu ifadeleri kaydetti:

“Biz sektörde kağıt üstünde periyodik muayeneler yapıldığını da görüyoruz. Gerçekten yapıldı mı yoksa buranın muayenesi de mi kağıt üstünde kaldı? Direklerde korozyon var mı? Zeminde sorun var mı? Belli ki pek incelenmemiş. Tesislerde risk analizi yapılır ve acil eylem planı hazırlanır. Tehditler göz önüne alınarak risk analizi raporları hazırlanır ve bunların ortadan kalkması için önlemler alınır. Bu tesisin risk analizi yapılsaydı direğin düşüp düşmeyeceği ya da zarar verip vermeyeceği belli olurdu. Ona karşı da bir önlem alınırdı. Bir de kaza meydana geldiğinde tahliye nasıl yapılacak? Bunun için tesisin acil eylem planı olmalı. Acil eylem planı tehlike sınıfında göre her yıl yenilenir. Kurtarmaya ilişkin bir plan belirlendi mi? Böyle bir planın olmadığını düşünüyorum çünkü hala kurtarılmayı bekleyen insanlar var kabinlerde. Takip ettiğim kadarıyla mülkiye müfettişleri de görevlendirilmiş. Araştırmalar sonucunda kazanın kök nedeni mutlaka çıkacak.”

KONTROL MEKANİZMASI VAR MIYDI?

Risk yönetimi uzmanı Cem Zeren de teleferikte kontrol mekanizmasının olup olmadığını sorguladı:

“Şehir içi ulaşımda büyük şehirlerde teleferik çok sık kullanılıyor. Güzergahına bu direğin girdiği hattın kontrol odalarından kaza öncesi hemen durması gerekirdi. Mesela metro ve banliyö hatlarında bu kontrol mekanizması var, burada niye yok? Yoksa teleferik aracı mı devrilen direğe çarptı, direk mi araca? Gördüğüm kadarıyla büyük bir operasyon kusuru var.”