Romanya’da seçime müdahale Rusya’dan değil, batıdan geldi

Romanya’da faaliyet gösteren araştırmacı gazetecilik platformu snoop.ro’nun Cumhurbaşkanlığı seçimleri hakkındaki raporu seçimlere Batıcıların nasıl müdahale ettiğini gün yüzüne çıkardı.

24 Kasımda yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini milliyetçi bağımsız aday Călin Georgescu kazanmıştı. İkinci tura iki gün kala ‘Rusya müdahalesi’ gerekçesi ile seçim iptal edildi. Ancak snoop'un yayınladığı rapora göre seçime müdahale eden Batı yanlısı Ulusal Liberal Parti (PNL).Liberallerin video paylaşım platformu TikTok üzerinden kampanya yürüttüğü ve Cumhurbaşkanlığı seçimi birinci turunu manipüle ettiği ortaya çıktı.

Amaçlanan milliyetçi oyları bölmek ve liberallerin adayı olan Nicolae Ciucă'nın ikinci tura kalmasını sağlamaktı. PNL adına kampanya yürüten Kensington şirketi, 130 kadar TikTok ünlüsüne bir senaryo iletti. Senaryoya göre bir videoda geleceğin cumhurbaşkanı nitelikleri sıralanırken bazı ünlülerin yorumlara ‘Calin Georgescu’ yazdığı belirlendi. Milliyetçi Rumenlerin Birleşmesi İttifakı lideri George Simion'un artan oyu Batıcıları kaygılandırmıştı. Simion'un oylarının bir kısmı başka bir milliyetçi aday olan Calin Georgescu'ya kayarsa, Liberallerin adayı Ciucă ikinci tura kalabilirdi. Ancak plan tutmadı. Bağımsız milliyetçi aday Georgescu sandıktan beklenmedik bir şekilde zafer ile çıktı. Liberallerin adayı Ciucă'nın beşinci oldu ve ikinci tura kalamadı. Milliyetçi aday Simion'sa dördüncü sırada yer aldı.

Medya Araştırmaları ve İnsan Hakları Enstitüsü Başkanı Doç Dr. Maria Cernat gelişmeleri Aydınlık Avrupa’ya değerlendirdi. Cernat, şunları ifade etti:

‘ULUSAL LİBERAL PARTİ’NİN PLANI’

“Bir gazete soruşturması oldukça ilginç bir gerçeği ortaya çıkardı. Bu snoop.ro adlı bir medya kuruluşuydu. Yaptıkları araştırma çok ama çok ilginç bir şeyi kanıtladı. O da Georgescu'nun seçim kampanyasının finansmanını aslında Ulusal Liberal Parti'nin karşıladığı gerçeği. Kendinize sorabilirsiniz, bu nasıl mümkün olabilir? Neden bir cumhurbaşkanı adayı başka bir adayın kampanyası için ödeme yapsın? Tabii ki bu bir oyundu. Onlar seçimlere müdahale etmek istiyorlardı. Kim onlar? Görevdeki Cumhurbaşkanı Klaus Johannis'in partisi olan Ulusal Liberal Parti, Calin Georgescu'yu desteklemek için küçük bir miktar para verebileceklerini düşündü. Çünkü amaçları esasen diğer adayı, onların deyimiyle egemenlikçi adayı bu stratejiyle hedef almaktı. Bu aday Romanya'nın bağımsızlığını savunan ve daha egemenlik yanlısı bir duruşu, bir nevi egemenlik yanlısı bir gündemi destekleyen cumhurbaşkanı adayı Rumenlerin Birliği İttifakı'ndan George Simion’du. Ulusal Liberaller, Calin Georgescu'ya ödeme yaparak onun George Simion'dan biraz oy çalmasını ve böylece Simion'un başkanlık seçimlerinin ikinci turuna kalamamasını sağlayabileceklerini düşündü. Ancak onları hatta tüm ülkeyi şaşırtan bir şekilde, Georgescu'nun kampanyası son derece başarılı oldu. George Simion'un oyunu bölebilmek için ürettikleri mesajlar viral oldu. Bu da Calin Georgescu'yu cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk sıraya taşıdı.”

‘GEORGESCU’NUN TEKRAR ADAY OLMASI ENGELLENEBİLİR’

“Calin Georgescu'nun cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda aday olmasının engellenme ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum. Rumenler mevcut siyasi düzenden o kadar bıkmış durumdalar ki, bir kediye, bir ayakkabıya, bir ata, mevcut siyasi sistemden başka herhangi bir şeye oy verebilirler. Rumenler çok kızgın, çok kırgın, çok hayal kırıklığına uğramış ve başka bir şey arıyorlar. Farklı bir lidere ihtiyaç duyuyorlar, tıpkı havaya ihtiyaç duydukları gibi. Ama ne yazık ki Romanya'da gizli servis çok fazla gizli kontrol uyguluyor, değişim isteyen ve siyaset yapmak isteyen sahici insanların siyasi hayatta daha üst kademelere gelmesini engelliyor. Bu durum bize Calin Georgescu'yu getirdi, ki size şunu söyleyeyim, o ezilen kitlelerin parçası ve lideri değil, başka bir şey. Romanyalılar ona oy verdi. Bu durumda ve mevcut siyasi sistemin ve mevcut siyasi elitlerin insanların oy verebileceği güvenilir, iyi bir aday sunamadıkları gerçeği dikkate alındığında, iktidarda kalmalarının ve siyasi güçlerini korumalarının tek şansının Calin Georgescu'nun aday olmasını engellemek olduğunu düşünüyorum. Henüz böyle bir şey olmadı ama cumhurbaşkanlığı seçimlerinin iptal edilmesi örneğinde halkın iradesinin bu kadar acımasızca yok sayıldığını gördüğümden bu yana her şey olabilir.”

‘ORTAK ADAY STRATEJİSİ KAYBEDECEK’

“Partilerin tek aday önerme stratejisinde ortak adayın adı Crin Antonescu. Kendisi Ulusal Liberal Parti'nin bir parçasıydı. Ulusal Liberal Parti aynı zamanda görevdeki başkan Klaus Johannis'in de partisi. Bence bu ortak aday stratejisi şimdiye kadarki en kötü strateji çünkü bugünkü siyasi yapıyı oluşturan tüm partileri, insanların görmekten tiksindiği büyük bir blok halinde konumlandırıyor. Kendilerini şu an hali hazırda Rumenlerin çoğunluğunun reddettiği tek bir blokta konumlandırıyorlar. Bence bu çok ama çok kötü bir seçim stratejisi. Farklı liderlerle, güvenilir liderlerle mi geldiler? Partilerinin temel değerlerine başvursalardı, Sosyal Demokratlar, yoksul insanlar, emekliler için acıyı hafifletecek ilginç ekonomik önlemler sunsalardı; ya da Ulusal Liberaller, küçük işletmeler için vergileri azaltacak önlemlerle ortaya çıksalardı, bunun çok daha iyi bir strateji olabileceğini düşünüyorum. Bu strateji, siyasi elitlerin kendilerini üstün, medeniyeti, AB yanlısı ve NATO yanlısı üstün değerleri temsil eden bir konumda gördükleri elitist bir yaklaşımdır. İşte burada Romanyalıların hayal kırıklığına uğramış olduğu gerçeği göz önüne alındığında, bunun kaybeden bir strateji olduğunu düşünüyorum.”

‘RUSYA’NIN SEÇİMLERE MÜDAHALESİ İDDİASI’

“Rus müdahalesi konusu ise ayrı bir durum. Doğrusunu söylemek gerekirse, bu hipotezi kabul etmekte çok isteksizim. Nedenini söyleyeyim, Rusya'nın müdahil olduğuna ne kadar inanmak istesem de, çünkü en büyük NATO üssüne sahip ülkede barış yanlısı bir adayın iktidara gelmesi Rusya'nın yararına olacaktı, ancak özellikle Snoop soruşturması yayınlandığından beri bu seçimlere Rusya'nın müdahalesi iddiasına inanma konusunda çok isteksizim. Gizli servis, Romanya'nın en yüksek güvenlik kurumu olan ve Romanya Cumhurbaşkanı, görevdeki Cumhurbaşkanı Klaus Johannis tarafından devre dışı bırakılan Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bir rapor sundu. Gizli servisin sunduğu bu rapor daha sonra Anayasa Mahkemesi'ne iletildi, mahkeme de bu rapora dayanarak seçimleri iptal etti. Georgescu'ya destek veren ve onu destekleyen iki ajan olduğunu ve bu ajanların polis tarafından ziyaret edildiğini de söyleyeyim.

‘SEÇİMLERE HİLE KARIŞTIRDILAR’

Bu ‘Ajan’ ifadeside aslında istihbarat servisleri tarafından kullanılıyor. Gizli servisler tarafından sağlanan raporlarda, seçimlerin iptal edilmesinin ana nedeni olarak iki devlet ajanının sözde müdahalesi gösterilmiştir. İşte bu ajanlardan birisi Bog PR adıyla tanınan bir TikTok fenomeniydi. Polis tarafından ziyaret edildi ve sorgulandı. Görünüşe göre, Calin Georgescu'nun kendi isteğiyle reklamını yapan bir kişiydi.

İkincisi ise istihbarat servisleri tarafından sağlanan raporlarda yer alan sözde ajan bir şirketti, ancak istihbarat servisleri şirketin adını kararttı ve bunun ulusal güvenliği tehdit edebileceğini söyleyerek adını gizledi.

Çünkü gizli servis, elbette, görevdeki cumhurbaşkanının partisi olan Ulusal Liberaller için çalışan şirketi suçlamak istemediler ve seçimlerin iptali için ciddi bir neden arayıp Rusya'yı ve yalnızca Rusya'yı suçlamak istediler. Ardından ise işte bu Snoop.ro adlı medya kuruluşundan gazeteciler bir araştırma yürüttüler ve Calin Georgescu'ya destek sağlayan ajanın Kensington adlı bir şirket olduğunu ortaya çıkardılar. Bu şirket Ulusal Liberal Parti tarafından kiralanmıştı ve Ulusal Liberal Parti'den gelen parayla Calin Georgescu kampanyasına destek oluyorlardı. Böylece Romanya'daki seçimlere müdahale eden sözüm ona devlet ajanı, Ulusal Liberal Parti tarafından kiralanan bu şirketti.

Bence hem görevdeki cumhurbaşkanı hem de Ulusal Liberal Parti, kendilerine en büyük tehdit olarak düşündükleri George Simion'un ikinci tura kalmasını engellemek için seçimlere hile karıştırmak ve başka bir adayı desteklemek gibi kötü bir oyun oynadılar.”

‘ULUSAL LİBERAL PARTİ SORUŞTURULMALI’

Ulusal Liberal Parti'den pek çok kişi soruşturulmalı ve bence açıklamaları gereken çok şey var çünkü yaptıkları şey kesinlikle nasıl söylemeliyim? Bunu tanımlayacak kelimeler bile bulamıyorum. Bu bizi Güney'deki, Afrika'daki çok genç demokrasilerin bile gerisine düşürüyor. Demek istediğim, seçimlere bir şekilde hile karıştırmak için yapılan bu tür girişimler ve temelde siyasi yelpazenin uçlarından bir adaya para vermek, bu adayın gerçek rakibiniz karşısında sizin için gerçek bir tehdit olduğunu düşündüğünüz kişi karşısında yeterli oyu almasını dilemek... Bu bilirsiniz, balkan siyasetinin çığırından çıktığının göstergesidir.”