Rus petrolü rekor kırıyor vatandaşa ise yansımıyor

Türkiye'nin Rus Ural ham petrolü ithalatının kasım ayında rekor seviyeye ulaşacağı bildirildi. Bloomberg HT de yer alan haberde, diğer büyük alıcılar olan Hindistan ve Çin'in alımlarının, planlanan düşük sevkiyatlara rağmen sabit kalmasının öngörüldüğü not edildi. Haberde, “LSEG verilerine göre Türkiye'nin Rus Ural ham petrolü ithalatının kasımda ekim ayındaki 1.4 milyon tonun üzerine çıkarak, Ekim 2022'de gördüğü ve tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 1.43 milyon tonu geçmesini bekliyor. LSEG verilerine göre 1-15 Kasım döneminde Rus limanlarından Türkiye'nin limanlarına sevk edilmek üzere günde 800 bin tondan fazla Ural petrolü yüklendi. Böylece Ural petrolü ithalatı ekim ayının aynı dönemine göre 200 bin artmış oldu. STAR rafinerisinin Rus Ural ham petrolü alımı için Rusya'nın Lukoil firmasıyla yaptığı anlaşmanın ardından Türkiye daha ucuz Rus petrolü ithal etmeye başlamıştı.” bilgileri yer aldı.

KANUNUN DEĞİŞMESİ LAZIM

Brent petrolün varil fiyatı 82 doların üzerinde. Gazze gerginliği ve arz kısıtları yüzünden geçen haftalarda 90 doları aşmıştı. Hem döviz fiyatlarındaki artış, hem petroldeki dalgalanma hem de seçim sonrası artırılan maktu vergiler yüzünden benzin fiyatı mayıs sonundan bu yana yüzde 62 zamlandı. Bu zamlar bütün bir tedarik zincirinde katlamalı fiyat artışlarına neden oldu. Türkiye petrol kanunu gereği pompa fiyatlamalarında Brent'i esas alıyor. Oysa kanun değişikliği yapılıp en az 10 dolar (Ural petrolü 69 dolar) daha ucuza alınan Rus petrolündeki paçal fiyat dikkate alınsa Türkiye'de akaryakıt fiyatları aşağı çekilebilir. Özel fiyat uygulaması ile üretici kesime ve lojistik sektörüne de Ural petrolü üzerinden sübvansiyonlu yakıt verilebilir.

RUSYA'NIN PAYI YARIYA YAKIN

EPDK'nın ağustos ayı raporuna göre Rusya, Türkiye'nin toplam ham petrol ithalatından yüzde 44.75 pay alıyor. Geçen sene ise yüzde 41'in biraz altındaydı. Bunu yüzde 22 ile Irak takip ediyor. Rusya'dan bu kadar yoğun petrol alınırken Avrupa ile fiyatlama yapılmasını Aydınlık olarak geçen dönemde kaleme aldığımız haberlerde gündeme getirerek komşulardan uygun fiyatlı enerji ile hem dış açık hem de enflasyonla mücadele edilmesi gerektiğini kamuoyuna açıklamıştık.

Öte yandan Anayasa Mahkemesi, Petrol Piyasası Kanunu'nun, "vergi kaçakçılığı suçuyla ilgili suç duyurusundan, soruşturma veya kovuşturma sonucuna kadar akaryakıt istasyonu bayilik lisansının durdurulması"na ilişkin maddesini iptal etti. Faaliyetin geçici durdurulması tedbirinin, teşebbüsün ekonomik geleceğini tehlikeye düşürdüğünden oldukça ağır bir sınırlama olduğuna karar veren Yüksek Mahkeme, iptal hükmünün 9 ay sonra yürürlüğe girmesine hükmetti.