Rus ve Türk uzmanlar Çeşme Savaşı ve Beyaz Rusları tartıştı
Rusya’nın Petersburg şehrinde 31 Ekim-1 Kasım günlerinde Türkiye’yi ilgilendiren iki konferans gerçekleşti. Konferansları, St. Petersburg Türkiye'yle Bilimsel ve Kültürel İlişkiler Derneği ve St. Petersburg Devlet Üniversitesi Avrasya Araştırmalar Merkezi birlikte düzenledi.
İlk konferans, “250 sene sonra Çeşme Savaşı: Efsaneler ve Gerçekler” başlığını taşıyordu. Toplantı, Çeşme Muharebesi’nde Rus filosunun başında bulunan Amiral Spiridov’un da yaşadığı Amiraller Evi’nde yapıldı.
St. Petersburg Türkiye'yle Bilimsel ve Kültürel İlişkiler Derneği Başkanı Prof. Dr. Aleksandr Kolesnikov ve Prof. Dr. Hasan Kanbolat’ın oturum başkanı olduğu yuvarlak masa toplantısında açılış konuşmasını yapan Kolesnikov, bu konunun sadece bilimsel gerçekleri ortaya çıkarmak amacıyla değil, ayrıca gelecekte Türk-Rus işbirliğini güçlendirmek adına da araştırılması gerektiğini vurguladı.
St. Petersburg Devlet Deniz Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. G. A. Grebenşikova, “Çeşme Muharebesi: Tezler ve Yeni Belgeler” başlıklı bir sunum yaptı. Rusya Tarih Devlet Arşivi Danışmanı Dr. S. V. Çernyavskiy ise konuşmasında yöneticisi bulunduğu arşivdeki Türkiye’yle ilgili koleksiyonlarla ilgili ayrıntılı bilgi verdi.
Marmara Üniversitesi’nden Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu, II. Katerina dönemi Rus diplomasisini ele alırken, Dr. V. V. Poznahirev, konuyu savaş esirleri üzerinden değerlendirdi. Kapanış konuşmasını yapan Dr. Mehmet Perinçek ise Türk-Rus karşıtlığından çıkan dersleri ortaya koydu. Bugün ihtiyaç duyulan iki ülke arasındaki işbirliğine dikkat çekti.
Rusya’nın eski Ankara Büyükelçisi P. B. Stegniy de video konferans aracılığıyla konuşmaların genel bir değerlendirmesini yaparken, toplantıya Türkiye’nin Petersburg Başkonsolosu Mehmet Ferhan Yorulmaz ve Rus Dışişleri yetkilileri de katıldı.
Türkiye'nin Petersburg Başkonsolosu Mehmet Ferhan Yorulmaz ve St. Petersburg Türkiye'yle Bilimsel ve Kültürel İlişkiler Derneği Başkanı Prof. Dr. Aleksandr Kolesnikov Amiraller Evi'nde.
BEYAZ RUSLARIN TÜRKİYE’YE GELİŞİNİN 100. YILI
Konferanslar dizisinin ikinci oturumu ise ertesi gün Türkiye’ye gelişinin 100. yılı sebebiyle Beyaz Ruslar üzerineydi. Çeşme Sarayı’nda gerçekleşen konferansta Prof. Dr. Vedat Çalışkan, “Rus Muhacirlerinin Türkiye’de Bulunmalarının Anısının Araştırılması ve Korunması Sorunu” başlıklı bir bildiri sundu. Prof. Dr. Aydın İbragimov, Dr. İrina Svistunova, Prof. Dr. D. İ. Kuznetsov gibi tarihçiler de Beyaz Ruslar ve Türkler arasındaki etkileşimi farklı yönleriyle ele alan konuşmalar yaptılar.
Dr. Mehmet Perinçek ise konuşmasında Türkiye ve Beyaz Rusya arasında kültürel etkileşim olduğunu, ancak Beyaz Orduların kültürel değil, askerî-siyasi bir hareket olduğunu ve İtilaf Devletleri’nin yanında yer aldığını vurguladı. Perinçek’e göre Beyaz Ruslar, buna rağmen İngiliz ve Fransız güçleri tarafından kabul görmemiş ve Moskova ve Ankara’ya karşı kullanılamayacakları anlaşılınca kaderlerine terk edilmişlerdi. Perinçek, konuşmasında Kemalist-Bolşevik ittifakının o dönemde iki ülke ilişkilerinin ana eksenini belirlediğinin altını çizdi.
Mehmet Perinçek, Çeşme Sarayı'nda konuşmasını yaparken.
Moskova Devlet Üniversitesi Asya ve Afrika Ülkeleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Pavel Şlıkov ise oturumun kapanış konuşmasını yaptı. Şlıkov, konuşmasında Beyaz Rusların iki ülke ilişkilerinin gelişmesinde yaptığı katkıların altını çizdi.
Konferansta Beyaz Ordularla Türkiye’ye gelmiş yetkililerin akrabaları ile Türk ve Rus diplomatlar da hazır bulundu.
Konferansın yapıldığı Çeşme Sarayı'nın hemen yanındaki Çeşme Kilisesi, rengi ve şekliyle Çeşme Yangını'nı simgeliyor.