Rusya’nın Ukrayna’ya Türkiye’nin Kıbrıs’a barış harekâtları
Türkiye'nin harekâtı sonrası Türk-Yunan savaşına girmek istemeyen Albaylar Cuntası çöktü, yönetimi siyasetçiler devraldı. Albaylar Cuntası yargılandı ve mahkûm oldu. Kıbrıs 1974'te bölündü, 1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kuruldu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’nin Kıbrıs’a askeri müdahalesini hatırlatarak “biz de Türkiye gibi Barış Harekâtı yapıyoruz.” dedi. Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin, Ukrayna askeri müdahalesinin hedeflerini açıkladı: 1-Donbass Bölgesinde Luhansk Halk Cumhuriyeti ve Donetsk Halka Cumhuriyetindeki Rus kökenli vatandaşların güvenliğini sağlamak. 2-Neonazi faşist çetelerini ve militarizmi ezmek. 3-Kiev’deki Faşist Cuntayı devirerek demokratik bir hükümetin yönetime gelmesini sağlamak.
Lavrov, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni bağımsız bir devlet olarak tanıdığını beyan etmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti de 1974 yılı 16 Temmuz günü Kıbrıs’a askeri müdahalede bulundu. Ada’ya çıkan Türk Ordusu, 1964 yılından itibaren Türkleri katleden EOKA çetelerini ezdi, Kuzey Kıbrıs’ta Türk halkının güvenliğini sağlandı ve KKTC kuruldu. Aynı zamanda Yunanistan’da cunta devrilmiş ve demokratik bir iktidar kurulmuştur, Türkiye ve Yunanistan arasında barış ve dostluk tesis edilmiştir. Aynı olay 48 yıl aradan sonra Rusya tarafında yaşandı. Bu bir kader birliği mi?
YUNANİSTAN’DA NELER OLDU?
Bundan tam 53 yıl önce Atinalılar, tank sesleriyle uyandı. Tarihler 21 Nisan 1967'yi gösteriyordu. Saat 06:30'da radyolardan yapılan açıklamada, "Yurdumuzda gözlenen siyasi istikrarsızlık ve asayişi korumak adına, ordu gece yarısından itibaren yönetime el koydu. Gelişmeler bunu zaruri kılmıştır." deniliyordu.
Yunan siyasi tarihine "Albaylar Cuntası" olarak damgasını vuran darbe, Albay Yorgios Papadopulos, Tuğgeneral Stilyanos Pattakos ve Tuğgeneral Nikolas Makarezos tarafından planlandı.
Darbecilerin kaygısı, 28 Mayıs’ta yapılacak olan seçimleri, sol eğilimli EDA (Demokratik Sol Birliği) Partisi'nin kazanmasının kesin olmasıydı. Darbecilere göre, EDA seçimi kazanırsa Yunanistan’a komünizm gelecekti.
Türkiye’de de 12 Mart 1971 darbesinin gerekçesi komünizmin gelmesini önlemekti. ABD NATO içine aldığı ülkelerde kendi amaçlarına uygun hükümetleri işbaşına getirmek için böyle darbeler yapıyordu. ABD Makarios’un başkan olduğu Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlığına son vererek Yunanistan’a bağlamak istiyordu. Yunanistan’da sol eğilimli Papandreu hükümeti bu işi yapamayacağı için askeri darbeyle devrildi.
Yunanistan'da 21 Nisan 1967'deki askeri darbenin en önemli yönlerinden biri sadece ülkenin değil Kıbrıs'ın da kaderini değiştirmiş olmasıdır.
Ancak Pattakos yönetiminin bir hedefi de, "Enosis", yani Kıbrıs'ın Yunanistan'la birleşmesiydi. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios ise buna karşıydı. "Enosis" bu süreçte Yunanistan'da aşırı milliyetçilerin sloganı oldu. EOKA yeniden Albay Grivas komutasında kuruldu ve Türklere karşı katliam eylemleri yapıldı.
1964 yılında Türklere karşı saldırılar başlayınca, Türkiye’de Başbakan İsmet İnönü Kıbrıs’a askeri müdahale etmek istedi. Ancak ABD başkanı Johnson İnönü’ye bir mektup gönderdi. Mektupta şöyle deniyordu; ”NATO silahlarını bu harekât da kullanamazsınız, ayrıca Sovyetler Birliği size saldırırsa NATO sizi korumaz.”
Yunanistan’da 1967 yılında askeri darbeden sonra Kıbrıs’ta Türklere karşı saldırılar yeniden başladı. Aynı yıl, Türkiye’de birçok kent de “Kıbrıs Türk tür Türk kalacak!”, “Ordu Kıbrıs’a!” mitingleri yapıldı. İzmir’deki mitinge ben de katıldım. Ege Üniversitesinde bütün sınıfları boşalttık ve Cumhuriyet Meydanında toplandık. Bütün konuşmacılar Türk Ordusu’nun Kıbrıs’a gitmesini istiyordu. “Ordu Kıbrıs’a!” sloganıyla Güneydoğu Deniz Kuvvetleri Komutanlığı önünde toplandık. Ancak Başbakan Süleyman Demirel böyle bir karar alamadı.
NİKOS SAMPSON
Yunanistan'daki Cunta Hükümeti’nin de desteği ile 15 Temmuz 1974'te Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'a karşı Rum Millî Muhafız Güçleri ile darbe yaparak Ulusal Kurtuluş Hükûmeti kurduklarını ve Kıbrıs'ta bir Yunan Cumhuriyeti ilan edildiğini açıkladı. Bu gelişmeler üzerine Türkiye Cumhuriyeti garantörlük haklarını kullanarak 20 Temmuz 1974 tarihinde, Kıbrıs Harekâtını düzenledi. Rauf Denktaş, Sampson'dan "katil bir terörist" olarak bahsetmiştir.
Türkiye'nin harekâtı sonrası Türk-Yunan savaşına girmek istemeyen Albaylar Cuntası çöktü, yönetimi siyasetçiler devraldı. Albaylar Cuntası yargılandı ve mahkûm oldu. Kıbrıs 1974'te bölündü, 1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kuruldu. Güney Kıbrıs, 2004'te Kıbrıs Cumhuriyeti adıyla Avrupa Birliği'ne (AB) üye oldu.