Rusya’nın uyarısı harekete geçirdi: UAEA’dan ‘kirli bomba’ teftişi
Rus yetkililerin Ukrayna’nın radyoaktif bomba üretip ‘sahte bayrak’ operasyonu yapacağı uyarısı Batı’da inkâr edildi. Rus Savunma Bakanlığı, somut bilgilere işaret etti. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEA), bomba üretebilecek merkezleri teftiş edeceğini açıkladı.
Ukrayna’nın “kirli bomba” diye anılan radyoaktif bir silah kullanarak Rusya’ya karşı bir “sahte bayrak” operasyonu yapacağı iddiası tartışılmaya devam ediyor. Moskova, elinde “kesin bilgiler” olduğunu söylerken Batı bloğu, Rusya’yı “dezenformasyon” ile suçladı. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun Ukrayna’da iki tesisi incelemeye gideceği duyuruldu.
RUSYA ‘SOMUT BİLGİYE’ İŞARET ETTİ
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, üç gün önce Türk, Amerikalı ve Fransız mevkidaşlarıyla bir telefon trafiği yaparak ellerinde Ukrayna’nın bir “kirli bomba kışkırtması yapacağına dair” istihbarat olduğunu bildirmişti. Rusya Genel Kurmay Başkanı Valeri Gerasimov da ABD’li ve İngiliz mevkidaşlarıyla aynı konuyu görüştü.
Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise önceki gün Ukrayna'da “kirli bomba” üretebilecek teknolojiye sahip bilim enstitülerinin bulunduğuna dair bilgiye sahip olduklarını “Bunun boş bir şüphe olmadığına ve planlanabildiğine dair çeşitli kaynaklardan teyit edilen bilgiye sahibiz. Bu tür bir provokasyonun engellenmesiyle meşgulüz.” ifadeleriyle açıkladı.
Dışişleri Sözcüsü Mariya Zaharova da “Kiev yetkililerini ve onları kontrol eden Batılı sponsorlarının”, Rusya karşıtı bir kampanya başlatmak için “korkunç bir tertip” hazırlığı içerisinde olduğunu söylemişti.
Joltıye Vodı şehrindeki bir madencilik işleme tesisinin ve Kiev’deki Nükleer Araştırma Enstitüsü’nün “kirli bomba” yapmakla görevlendirildiği dile getiren Zaharova, bu pervasız eylemlerin “dünyayı nükleer bir felakete sürüklediği” uyarısında bulundu.
‘BOMBA HAZIR OLMAK ÜZERE’
Rus İzvestiya gazetesinin haberine göre, Rus Savunma Bakanlığı’nın Radyasyon, Kimyasal ve Biyolojik Savunma Güçleri Başkanı Korgeneral İgor Kirilov, Ukrayna’nın “kirli bomba” yapma çalışmalarının son aşamasında olduğunu söyledi. Önceki gün yaptığı açıklamada bir “sahte bayrak operasyonu” hazırlandığını söyleyen Kirilov, Ukrayna’nın söz konusu bombayı üretmek için gerekli üretim imkanı ve bilimsel potansiyele sahip olduğunu söyledi.
Radyoaktif, kimyasal ve biyolojik güvenlik uzmanı Oleg Joltanojko, Ukrayna’nın bölgede radyoaktif kirlenme düzeyini artırıp Rusya’yı suçlamak üzere başvurabileceği senaryoları anlattı. Ülkenin Sovyetler Birliği’nden kalan nükleer santralleri, bilimsel araştırma kurumları ve uranyum çıkardığı madenleri olduğunu hatırlatan Joltanojko, kirli bomba üretiminin yanı sıra farklı araçlar da kullanabileceğini belirtti. Ukrayna’nın insansız hava araçlarıyla kimyasal malzeme püskürtebildiğini kaydeden askeri uzman, bunların radyoaktif solüsyonlarla doldurulabileceğine dikkat çekti. Benzer şekilde nehirlerin radyoaktif malzemeyle kirletilebileceği uyarısı yaptı.
KORO HALİNDE İNKÂR ETTİLER
ABD ordusu, Ukrayna’nın “kirli bomba” kullanma hazırlığı yaptığı suçlamasını reddederek, Ukrayna’nın böyle bir girişiminin olmadığını bildirdi. Bir grup gazeteci ile bilgilendirme toplantısı yapan ve isminin açıklanmasını istemeyen üst düzey bir askeri yetkili, “Ukrayna herhangi bir şekilde kirli bir bomba inşa etmiyor ve böyle bir bombayı kullanacağı iddiaları kesinlikle doğru değil.” açıklamasını yaptı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Rusya'nın ortaya attığı Ukrayna'nın kendi topraklarında radyoaktif içerikli “kirli bomba” kullanabileceği iddiasını reddettiklerini bildirdi. Stoltenberg, ABD ve İngiltere Savunma Bakanları ile konuyu görüştüklerini belirterek “NATO müttefikleri bu iddiayı reddetmektedir.” ifadesini kullandı.
Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, Twitter hesabından “Ukrayna ordusu, her gün topraklarımızı Rus kirinden kurtarıyor. Kirli bomba fikri bize iğrenç geliyor. Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun izleme misyonlarını Ukrayna'ya davet ediyoruz. Dünya, Rusya'nın nükleer şantajına cevap vermeli.” paylaşımında bulunmuştu. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Batı ülkelerinin iddiaları reddeden açıklamalarına, “Rusya’nın ilettiği bilgilere inanılmaması, kirli bomba kullanılmasına yönelik tehlikeyi ortadan kaldırmıyor.” ifadelerini kullanmıştı.
ABD GERİLİMİ TIRMANDIRDI
ABD Dışişleri Sözcüsü Ned Price, Rusya’nın Ukrayna’da nükleer silah kullanması halinde bedelinin ağır olacağını, Ukrayna’nın kendi topraklarında radyoaktif içerikli bir “kirli bomba” kullanma hazırlığında bulunduğu iddialarının ise “dezenformasyon” olduğunu söyledi. Ağır sonuçların ne olacağına ilişkin bir soruya yanıt veren Price, Rusya’ya daha net ve kesin ifadelerle bu konuda uyarıda bulunduklarını ancak atacakları adımları kamuoyu ile paylaşmayı tercih etmediklerini söyledi. Price, henüz Rusya’nın Ukrayna’da nükleer silah kullanacağına dair bir emare ve ABD’nin nükleer konuşlanmasını değiştirmesi için herhangi bir sebep görmediklerini söyledi.
UAEA SAHAYA İNİYOR
Uluslararası Atom Enerji Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Rusya’nın, Ukrayna’nın “kirli bomba” kullanmaya hazırlandığı ileri sürülen nükleer tesislerin Ajansın denetiminde olduğunu belirterek Kiev’in talebi üzerine kurumun müfettişlerinin bu tesislerde incelemelerde bulunacağını bildirdi.
İki nükleer tesisin Ajansın Güvenlik Denetimi Anlaşması kapsamında olduğu ve müfettişlerce düzenli olarak kontrol edildiğini ifade eden Grossi, “UAEA bir ay önce bu yerlerden birini denetledi ve tüm bulgularımız Ukrayna'nın güvenlik beyanlarıyla uyumluydu. Orada beyan edilmemiş nükleer faaliyet veya materyal bulunmadı.” bilgisini paylaştı.
Grossi, Ajans yetkililerinin gelecek günlerde diğer nükleer tesisleri ziyaret edeceğini, güvenlik denetimi kapsamında yapılacak ziyaret doğrultusunda bildirilmemiş olası bir nükleer faaliyet ya da materyalin olup olmadığının araştırılacağını bildirdi.