Rusya’ya 12. kısıtlamayı getiren AB’nin dolaylı ticareti tartışılıyor
AB Konseyi, Rusya ile ticarette elmas ithalatını kapsayan 12. yaptırım paketini açıkladı. AB ülkelerinin ise Rusya ile ticarete dolaylı yoldan devam ederek kendi ambargosunu deldiği tartışılıyor. ABD’li ekonomist Brooks da AB ülkelerinin Rusya’yla yaptığı dolaylı ticarete ‘Son verin’ uyarısı yaptı
Avrupa Birliği (AB) Konseyi, Rusya’ya yönelik ticaret yasakları kapsamında 12. yaptırım paketini kabul ettiğini açıkladı. Elmas ticareti yasağını içeren paket 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek. Rusya menşeli elmaslar, Rusya'dan ihraç edilen elmaslar, Rusya'dan transit geçen elmaslar ve üçüncü ülkelerde işlenen Rus elmasları için geçerli olacak olan ticaret yasağı, Rusya menşeli elmas içeren mücevherleri de içerecek.
12 aylık geçiş süreci sonunda sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) ve pik demir, yüksek manganlı pik, bakır ve alüminyum teller, tüp ve borular da dahil yıllık 2,2 milyar euro değerinde ürüne daha ithalat yasağı getirileceği açıklandı. Pakete göre petrol tavan fiyatının uygulanmasını desteklemek için daha sıkı uyum kuralları ve Rus petrol ürünlerine yönelik ithalat yasağından kaçınmak için tankerlerin herhangi bir üçüncü ülkeye satışına ilişkin bildirim kuralları getirilecek.
AB şu ana kadar Rusya ile ticarete yönelik ticaret, finans, petrol, kömür, enerji, sanayi, teknoloji, ulaşım, çift kullanımlı ve lüks ürünleri içeren 11 adet yaptırım paketi açıklamıştı.
AB’nin üye ülkelerinin Rusya ile olan ticaretine yasaklar getirmesine karşın AB üyesi ülkeler, Kırgızistan, Kazakistan, Gürcistan gibi ülkeler üzerinden Rusya ile olan ticaretine devam ettiği iddia ediliyor. Rusya’nın Ukrayna’ya olan askeri operasyonunun başlamasının ardından, AB ülkelerinin Gürcistan’a ve Kırgızistan’a olan ticaret hacminde olağanüstü artışlar meydana geldi. Kamuoyunda, bu artışların AB üyelerinin üçüncü ülkeler aracılığıyla Rusya ile ticarete devam ettiği ve kendi ambargosunu deldiği düşüncesi ağır basıyor.
YÜZDE 5500’LÜK ARTIŞ
Batılı finans kuruluşlarında görev ekonomistler de AB ülkelerine Rusya ile olan ticarete dolaylı yoldan devam edilmesine son verilmeli uyarısını yapıyor. IIF başekonomisti, Goldman Sachs stratejisti ve IMF kıdemli ekonomisti olan Robin Brooks da sosyal medya hesabından daha önce yaptığı paylaşım ile askeri operasyonların başlamasından itibaren Almanya’nın Kırgızistan'a yaptığı motorlu taşıt ve parçaları yüzde 5500 arttığının bilgisini vererek “Bütün bunların Rusya'ya doğru gittiğini bilmek için roket bilimcisi olmanıza gerek yok. Kırgızistan'ın aniden büyük bir patlama yaşaması söz konusu değil. Almanya'nın buna bir son vermesi gerekiyor…” ifadesini kullanmıştı.
Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmanın başlamasından bu yana Orta Asya ülkeleri için “Ticaret modelleri çılgına döndü.” sözlerini kullanan Brooks, şu paylaşımı yapmıştı:
“Gürcistan'dan Kazakistan'a, Ermenistan'a ve Kırgızistan'a yapılan ihracatlara bakın. Her alanda benzeri görülmemiş seviyeler. Bu, Batı mallarının Rusya'ya gitmeden önce karıştırılmasıdır.”
AKTARIM NOKTASI KIRGIZİSTAN
Brooks, Kırgızistan’ın da Rusya'ya yapılan Avrupa ihracatı için önemli bir aktarım noktası olduğunu vurgulamıştı. Brooks’un aktardığına göre Avrupa ülkeleri Estonya'nın Kırgızistan’a ihracatı yüzde 10000, Finlandiya'nın ihracatı yüzde 3100, Polonya'nın ihracatı yüzde 2200 ve Yunanistan'ın ihracatı da yüzde 2100 arttı.