Rusya'ya ihracatta bahar etkisi
Eylül ayında aylık bazda bir milyar dolar sınırını aşan Rusya'ya ihracat, bu seviyeyi koruyor. Geçen yıl savaş etkisi ile bu ülkeye ihracat zafiyete uğramıştı. Bu yıl ise baz etkisi de devreye girince sektörlerin ihracatında yüzde 400'ü bulan artışlar görüldü.
Türkiye'nin Rusya Federasyonu'na ihracatı artıyor. ABD ve AB'nin baskılarına karşın ihracattaki artışta Rusya'ya uygulanan ambargolar etkiliyor. Batı'dan ürün alamayan Rusya, üretim anlamında en güçlü komşusu olan Türkiye'ye yöneldi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) kayıtlarına baktığımızda Mart 2023'te ihracat geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 261.8 oranında artarak 774.3 milyon dolara yükseldi. Yılın ilk üç ayında da ihracattaki artış yüzde 133.4 oldu. Yılın üç aylık döneminde Rusya'ya yapılan ihracattan 2 milyar 475 milyon dolarlık gelir sağlandı.
Rusya'ya ihracatta son iki ayda oransal olarak artışın bir nedeni de geçen yıl başlayan Ukrayna savaşı. Savaş sonrası Rusya'ya yapılan ihracatta zafiyet yaşanmıştı. Mayıs ayı itibarıyla ise Rusya'ya ihracat toparlanmaya başladı. TÜİK kayıtlarına göre Rusya'ya ihracat geçen yıl eylül ayında 1.1 milyar dolar seviyesini aştı. Sonraki 4 ayda ihracat bir milyar dolar sınırının üzerinde kalmayı başardı. 2022 yılının tamamında Rusya'ya 9 milyar 343 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu tutar Rusya'ya ihracatta tarihi rekor olarak kayıtlara geçti.
KİMYA VE OTOMOTİV DE ARTTI
TÜİK kayıtlarına baktığımızda da yılın ilk iki ayında Rusya'ya ihracat aylık bazda bir milyar doların üzerinde seyretti. TİM ile TÜİK kayıtlarının farklılaşmasının nedeni muhtemelen transit ticaretten kaynaklı. Ticaret Bakanlığı'nın Rusya'ya transit ticareti engellediği haberleri geçen ay basına yansıdı. Mart ayı TÜİK verilerine bunun etkisini göreceğiz. Rusya'ya ihracatta bazı sektörlerin ise rekor artışlar yakaladığını görüyoruz. Örneğin ARMATÜR Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Turhan'ın verdiği bilgiye göre, Rusya'ya armatür, valf, vana musluk ve sıhhi tesisat ekipmanları ihracatı yüzde 304 arttı. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Üyesi (Yedek) Mustafa Selçuk Çevik'in açıkladığı tabloya göre de Rusya'ya sektör ihracatı ilk üç ayda yüzde 140 oranında artış gösterdi. Marttaki artış yüzde 266 oldu. İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı da bu ülkeye birlik ihracatının yine mart ayında yüzde 568 arttığını bildirdi. Sektör ihracatındaki artışın da yüzde 474 arttığı görüldü. TİM kayıtlarına baktığımızda Rusya'ya ihracatta en yüksek artış yüzde 2 bin 976 ile diğer sanayi ürünlerinde oldu. Fakat bu ürün grubundaki ihracat tutarı sadece 1.9 milyon dolar. Kimyevi maddeler ve mamulleri ihracatı da yüzde 291 arttı ve tek bir ayda 170 milyon doları aştı. Martta 132 milyon doları aşan makine ihracatı da yüzde 383'e ulaştı. Bu ülkeye sebze meyve ihracatındaki artışın da yüzde 647 olduğu görülüyor. Otomotivdeki artış da yüzde 350.
