Saç dökülmesi neyin işareti?

Saç dökülmesi, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir, ancak, uzun süreli saç dökülmeleri ciddi hastalıkların bir işareti de olabilmektedir.

Genetik faktörler: Ailesel geçiş gösteren saç kaybı, en yaygın nedenlerden biridir. Erkeklerde kellik olarak bilinen erkek tipi saç dökülmesi (androjenik alopesi) ve kadınlarda da saçın seyrelmesine yol açabilen kadın tipi saç dökülmesi bu kategoride yer alır.

Hormonal değişiklikler: Hormonal dengesizlikler saç kaybına neden olabilir. Özellikle doğum sonrası, hamilelik dönemi, menopoz ve tiroid bezinin düzensiz çalışması gibi durumlar saç kaybına yol açabilir.

Sağlık sorunları: Bazı sağlık problemleri saçların dökülmesine neden olabilir. Bu hastalıklar arasında diyabet, lupus, demir eksikliği anemisi, tiroid problemleri ve bazı otoimmün hastalıklar sayılabilir.

Stres ve duygusal faktörler: Yoğun stres, ani duygusal travmalar ve aşırı endişe saç dökülmesini tetikleyebilir. Stres, vücutta hormonal değişikliklere neden olarak saç foliküllerini etkileyebilir.

Beslenme ve vitamin eksiklikleri: Sağlıklı saç büyümesi için önemli olan besin maddeleri ve vitaminlerin yetersiz alınması saç kaybına sebep olabilir. Özellikle demir, çinko, B vitaminleri ve C vitamini saç sağlığı için önemlidir.

Saç biçimi ve bakımı: Saçları sürekli yüksek ısıyla şekillendirmek, aşırı sıkı saç modelleri (örneğin, atkuyruğu veya örgü) ve agresif kimyasal işlemler saçlarda dökülmeye yol açabilir.

Yan etkiler: Bazı ilaçlar, radyoterapi gibi tedaviler, saç dökülmesine neden olabilen yan etkilere sahip olabilir.

ÇOCUKLAR VE HAMİLELER FARKLI

Çocuklarda saç dökülmesinin birkaç farklı nedeni olabilir. En belirgin nedenleri arasında şunlar sayılabilir.

Mantar Enfeksiyonları: Tinea capitis olarak da bilinen saç derisi mantar enfeksiyonları, çocuklarda saç dökülmesine neden olabilen yaygın bir sebeptir. Bu tür enfeksiyonlar, genellikle kaşıntı, kızarıklık ve pullanma ile birlikte saç köklerini zayıflatır.

Traksiyon Alopesi: Saçı aşırı geren saç modelleri veya saç aksesuarları buna neden olabilir. Özellikle sıkı atkuyrukları, örgüler veya saç örgüleri saç foliküllerine zarar verebilir.

Alopesi Areata: Bu otoimmün hastalık, saç kaybına neden olur ve genellikle yuvarlak veya oval şekilli saçsız alanlar oluşturur. Bağışıklık sistemi saç foliküllerini hedef alır ve saçın dökülmesine yol açar.

Çocuklarda saç dökülmesi yaşayan ailelerin çocuklarını bir çocuk dermatoloğuna veya çocuk doktoruna götürerek sorunun altında yatan nedeni belirlemeleri ve uygun tedaviyi almaları önemlidir. Saçlarda dökülmenin nedeni tespit edildiğinde, tedavi genellikle temel nedene yönelik olarak planlanır.

Hamilelikte saç dökülmesi oldukça yaygın ve normal bir durumdur.

Hamilelik süreci, vücutta hormonal değişikliklere neden olur ve bu hormonal değişiklikler saç büyüme döngüsünü etkiler. Normalde saçlar, büyüme (anagen), dinlenme (telogen) ve dökülme (katagen) olmak üzere üç farklı evrede bulunur. Hamilelik döneminde, artan östrojen hormonu seviyeleri saçların dinlenme evresini uzatır; bu nedenle mevcut sorun daha az görülebilir. Bu durum, hamilelikte bazı kadınların saçlarının daha kalın ve dolgun görünmesine neden olabilir.

Ancak, hamilelik sona erdiğinde ve hormon seviyeleri normale döndüğünde, saçlar tekrar normal dökülme döngüsüne geçer. Bu süreçte, doğumdan sonra saç dökülmesi artarak devam edebilir. Bu duruma “telogen effluvium” denir ve genellikle doğumdan sonraki 3-6 ay içinde meydana gelir.

CİNSİYET ETKİSİ

Erkek tipi saç dökülmesi, erkeklerde yaygın olarak görülen ve genetik yatkınlığa bağlı olarak ortaya çıkan bir saç dökülme şeklidir. Tıbbi adı “androjenetik alopesi”dir. Bu durum, saçların seyrelmesi ve saç çizgisinin geri çekilmesiyle karakterizedir.

Erkek tipi saç dökülmesinin temel nedeni, androjen adı verilen erkek cinsiyet hormonlarına karşı saç foliküllerinin genetik olarak hassas olmasıdır. Özellikle dihidrotestosteron (DHT) adı verilen bir androjen, saç foliküllerine etki ederek onları zayıflatır ve saçların seyrelmesine neden olur. DHT, 5-alfa-redüktaz enzimi tarafından testosterondan oluşur.

Erkek tipi saç dökülmesi, genellikle genetik yatkınlığa bağlıdır ve ailede saçlarda seyreklik sorunu olan biri varsa, diğer bireylerde de görülme olasılığı yüksektir. Ancak, genetik yatkınlık tek başına bu dökülmeyi tetiklemez. Aynı zamanda yaşam tarzı, beslenme, stres düzeyi ve hormonal faktörler de etkili olabilir.

Kadınlarda erkek tipi saç dökülmesi genellikle ergenlik döneminden sonra başlar ve yaşla birlikte ilerler. 20’li yaşlarda başlayabilir ve 30 ve 40’lı yaşlarda daha belirgin hale gelebilir.