Sağlık Bakanlığının ‘normal doğum' kamu spotu tartışma yarattı! ‘Başarmak bebeği sağ salim kucağına almaktır’

Sağlık Bakanlığının başlattığı ‘Normal Doğum Eylem Planı’ için yayınlanan ‘Annecim Başardık’ kamu spotu kamuoyunda tartışmalara neden oldu. Konuya ilişkin Aydınlık’a özel açıklamalarda bulunan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Faruk Buyru “Başarmak bebeği sağ salim kucağına almaktır. Tıbbi nedenlerle sezaryen olmuş anne başarısız mıdır veya vaginal doğumda ısrar edip bebeğin oksijensiz kalması sonucu günlerce yoğun bakımda kalması başarı mıdır?” dedi.

‘NORMAL KOŞULLARA GÖRE FARKLI OLABİLİR’

‘Normal Doğum’ tanımının yanlış olduğunu vurgulayan Buyru, konuya ilişkin “Vaginal doğum, sezaryen, vakum müdahaleli doğum bunların hepsi doğum şeklidir, ‘normal’ koşullara göre farklı olabilir. Bebeğin köprücük kemiğinin kırıldığı vaginal doğuma normal diyebilir misiniz veya anne hayatını kurtaran sezaryen ‘anormal’ midir? Doğumun amacı bebeğin ve annenin sağlıklı bir şekilde gebeliğin sonlandırılmasıdır” dedi.

Buyru, bakanlığın yürüttüğü çalışmada vaginal doğumun teşvik edilmediğini, sezaryen doğum yapan annelerin ve doktorların doğrudan suçlandığını söyledi. “Vaginal doğum başarı, sezaryen başarısızlık gibi gösterilmektedir” diyen Buyru, söz konusu kamu spotnunun, sezaryen ile doğum yapmış anneleri kötü hissetirdiğinin altını çizdi.

SEZARYEN DOĞUM ORANLARI NEDEN ARTIŞ GÖSTERİYOR?

Sezaryen doğum oranlarının yükselmesinin nedenleri hakkında bilgiler veren Buyru, “Sadece ülkemizde değil, tüm dünyada sezaryen oranları artmaktadır. İnsanların giderek daha az doğurmaları - bu sezaryen oranının artış nedeni değil, aslında nedenlerinden biridir-, kentli nüfusun artması, beslenme ve vitamin kullanımı sonucu bebeklerin daha iri olması, önceden belirlenen koşullarda daha konforlu olarak doğum yapmak nedenler arasında sayılabilir” dedi.

VAJİNAL DOĞUM DA RİSKLER TAŞIYOR

Buyru, “Ameliyat esnasında barsak, idrar torbası gibi iç organ yaralanmaları olabilir, sonraki gebeliklerde bebeğin eşinin yapışması ile ilişkili problemler olabilir, bunlar seyrek de olsa görülebilecek problemlerdir” diyerek sezaryen doğumun risklerini aktardı.

Vajinal doğumun da bazı sakıncaları ve riskleri olabileceğinin altının çizen Buyru, “Doğum sonrası idrar kaçırma, cinsel işlev bozuklukları, rahimde ve mesanede sarkma gibi problemler, vaginal doğum sonrası daha sık görülür. En olumsuzu da saatlerce ağrı sonrası doğumun ilerlememesi veya bebeğin kalp atışlarının bozulması sonrası sezaryen gerekmesidir. Bu öngörülebilir bir durum değildir ve bu durumlarda vaginal doğumda ısrar edilmesi bebeğin ve annenin hayatını riske atacak ciddi sonuçlara yol açabilir” ifadelerini kullandı.

DOKTORLAR PARA İÇİN HASTALARI SEZARYENE Mİ YÖNLENDİRİYOR?

Doğumun bir ekip işi olduğunun altını çizen Buyru, hastanelerde yeterli donanımın, bilgili ebenin, hazır ameliyathanenin olmaması haline vaginal doğum yaptırmanın riskli olabileceği söyledi. Toplumda ‘Doktorlar para için hastaları sezaryene yöneltiyor’ gibi yanlış bir inanış olduğunu ifade eden Buyru, “Bu ne kamu ne de özel hastaneler için doğru değil. Vaginal doğum için hekime ödenen ücret, sezaryenden daha fazladır. Doktorların sezaryeni tercih etmelerinin bir nedeni de olabilecek, en ufak problemde, bakın doktor hatası değil, olabilecek bir komplikasyonda -belirli oranda her girişim için geçerli- doktorlar aleyhine açılan astronomik tazminat davalarıdır. Doktor çoğunlukla suçlu olmadığı bu davalar için yıllarca uğraşmakta, sonunda haklı çıksa bile maddi ve manevi kayba uğramaktadır” dedi.

‘BAŞARMAK BEBEĞİ SAĞ SALİM KUCAĞINA ALMAKTIR’

Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan ve tartışmalara neden olan ‘Annecim Başardık’ kamu spotunu değerlendiren Buyru, konuya ilişkin açıklamalarında şunları kaydetti:

Başarmak bebeği sağ salim kucağına almaktır. Tıbbi nedenlerle sezaryen olmuş anne başarısız mıdır veya vaginal doğumda ısrar edip bebeğin oksijensiz kalması sonucu günlerce yoğun bakımda kalması başarı mıdır? Bebeğin ne zaman geleceğine siz karar vermeyin diyor kamu spotu, yedinci ayda ağrıları başlayıp erken doğacak bebeğin doğumunu durdurmayalım mı veya suyu azalmış, anne rahminde daha fazla kalırsa kaybedilecek bir bebeği doğurtmayalım mı?

VAJİNAL DOĞUMU ARTIRMANIN FORMÜLÜ

Herkesin kabul ettiği gibi ülkemizde sezaryen oranları yüksektir, bunu azaltmanın yolu sezaryeni kötülemek değil, vaginal doğumu nasıl arttırırızın cevabını araştırmaktır.

Vaginal doğum oranını artırmanın çeşitli yolları vardır ama bunların içinde sezaryeni kötülemek yoktur. Ebe sayısının artırılması, ebe eğitimine önem verilmesi, gebeler için kurslar düzenlenmesi, malpraktis yasasının düzenlenmesi, doğum esnasında kullanılan ağrıyı azaltıcı epidural anestezi gibi yöntemlerin yaygınlaştırılıp her hastanede kullanılır hale getirilmesi sayılabilecek öneriler. Ama önce amacın ne olduğuna karar verip konu ile ilgili bilimsel verilerin ışığında, iyi niyetle konu ile ilgili dernek, yönetici ve hatta sivil toplum kuruluşlarının bir araya gelmesi gerekir. Kulaktan dolma söylentilere bu işler olmaz.