Salgın hızlandı, aile hekimleri uyardı: Eylül'e hazırlanmalıyız

Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Başkanı Dr. Gürsel Özer, birinci basamak sağlık hizmetlerinde Kovid-19 vaka sayısının artması beklenen sonbahar ayları için hazırlık yapılması gerektiğini söyledi. Özer, “Toplumu ve sağlık sistemimizi zorlu günler bekliyor. Aile Sağlığı Merkezlerinde yığılmaların önüne geçmek için yeni düzenlemelere ihtiyaç var” dedi.

Sonbahar aylarında, mevsimsel enfeksiyonlarda artış bekleniyor. Soğuyan hava ile birlikte Kovid-19 vaka sayısının da artacağı düşünülüyor. Dr. Gürsel Özer, önlem alınmaması halinde birinci basamak sağlık hizmetlerinin tıkanacağını söyledi. Özer, “Okul dönemi ve ona paralel okul servisleri yoğunluğu, sonbahar – kış döneminde artması muhtemel olan solunum yolu rahatsızlıkları, yaz tatili ve bayram dönüşü gibi etkenlerle hareketlilik büyük bir artış gösterecek. Aile Sağlığı Merkezlerinde yaşanacak mevsimsel yoğunluğa ek olarak; mevzuatta olmaması ve tıbbı bir gereklilik bulunmamasına rağmen özellikle kreş ve anaokullarından sağlık raporu talepleri gelmeye başladı” dedi.

RANDEVU ZORUNLU OLMALI

Alınması gereken önlemlerle ilgili Aydınlık’a açıklamada bulunan Özer, Aile Sağlığı Merkezlerinde randevu ile hasta kabulünün zorunlu hale gelmesi gerektiğini ifade etti. Mevcut sistemde bir aile hekiminin MHRS üzerinden randevu ile günde en fazla 10 hasta bakabildiğini söyleyen Özer, “Bunun dışında randevusuz gelen hastanın sınırı yok. Sağlık Bakanlığı en az 10 dakika süreli randevu ile hasta kabulünü zorunlu hale getirmeli” dedi.

İZLEMLER ERTELENMELİ

Aile Sağlığı Merkezlerinde enfeksiyon belirtisi olanların daha kapıdan önlemlerle ayrı bir odaya alındığını ifade eden Özer sözlerine şöyle devam etti:

“Sağlıklı insanlar da hizmet alıyor. O yüzden dikkatli ve belli sayıda ve belli aralıklarla hasta almamız ve odalarımızı havalandırmamız gerekiyor. Pandemi sürecinde sistem üzerinden randevu alınırsa gelen hastaların sağlığını koruyabiliriz. Böylece girişte hastaların kuyruk olması önlenebilir, sosyal mesafe daha kolay temin edilir. Pandemi döneminde, 15-49 yaş arası kadınların izlemi, çocuk izlemleri de performans dışı tutulmalı, hatta 6 ay ertelenmeli. Aşılama ise devam etmeli.”

SAĞLIK ÇALIŞANLARI AŞILANMALI

Aile Hekimliği Dernekleri Federasyonu Başkanı Dr. Özlem Sezen, sağlık çalışanlarının mutlaka mevsimsel gribe karşı aşılanması gerektiğini söyledi. Sezen, vaka artışının beklendiği sonbahar kış dönemine hazırlık için yapılması gerekenleri anlattı: “Birinci basamak çalışanlarının hepsi Sağlık Bakanlığı tarafnıdan mevsimsel gribe karşı aşılanmalı. Sağlık Bakanlığı koruyucu ekipman eksiklerini sorgulamalı ve koruyucu ekipmanların devamlılığı sağlanmalı. Aile Sağlığı Merkezlerinde randevulu çalışma koşulları sağlanmalı. Triyaj dediğimiz ön değerlendirme mutlaka yapılmalı. Maske ve sosyal mesafe kurallarının uygulanması ile ilgili halkımız da sorumluluk almalı. Test yapıldığında pozitif çıkan hasta dışarıya çıkmamalı, kurallara uyumla ilgili cezai yaptırımlar uygulanmalı. MEB, okul kayıtları için çocukluk çağı izlemini şart koşmamalı. Bu izlemler ertelenmeli.”

RAPORLUYA İLAÇ UYGULAMASI GENİŞLETİLMELİ

Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Başkanı Dr. Gürsel Özer’in Aile Sağlığı Merkezlerinde yoğunluğu azaltacak diğer önerileri şöyle:

• 65 yaş üzerine uygulanan herhangi bir tanı kısıtlaması olmadan raporlu ilaçların eczanelerden reçetesiz teminine, tüm yaş grupları eklenmelidir.
• İşe giriş, ehliyet, askerlik, okul, kreş vb. eğitim kurumlarının rapor muayene istekleri, bu dönemde daha da artacaktır. Bu işlemler, bu amaçla oluşturulan ikinci basamak ya da sağlıklı hayat merkezlerinde polikliniklerde yine randevu sistemiyle yapılmalıdır.
• Bakanlığınca onanmamış ve tıbbı sınırları çizilmemiş rapor istemlerinin ret edilmeli rapor talebi olan tüm kurumlar Sağlık Bakanlığına başvurmalıdır.
• Şikayeti olmaksızın yurt dışına çıkış, askerlik öncesi ve hastanelerde tedavi gören hastalar gibi test yapılmış olanlara tıbbı hiçbir gereği olmayan ve salgın mücadelesine faydası olmayan 14 gün boyunca telefonla aranma gibi uygulamalar kaldırılmalıdır.
• Aile hekimliği çalışanlarının tespit ettiği şüpheli vaka veya temaslı tespitine test yapılması sağlanmalıdır.
• Aile hekimliğinin statüsünün netleştirilmesi ve kayıtlı kişi sayısının maddi kayıp yaşanmaksızın 2500’e çekilmesi için gerekli mevzuat düzenlemesi yapılmalı ve ivedilikle uygulanmalıdır.
• Tek birim, çoklu birim ayırt etmeksizin, standart en fazla 4 birimli merkezler oluşturulmalı ve vekaletli izin uygulamasına son verilmelidir.