Satranç çıldırtır mı?

Satranç insan psikolojisini etkiler mi? Bu oyuna ilgi duyan insanların ortak psikolojik özellikleri var mıdır?

Yalnız içe dönükler mi satranca yakınlık duyarlar? Hiperaktif, masa başında oturamayanlar satranç oynayabilirler mi?

Satranç maçı yapmak zihin dağınıklığına iyi gelir mi? Satranç uyku kaçırır mı?

Yazımızda bütün bu sorulara yanıt arayacağız.

Satranç yoğun bir mücadele içerir. Bu nedenle direnme gücünü arttırarak yaşam içindeki zorluklara karşı dayanıklılık sağlar.

Konsantrasyonu arttırır.  Sabrı geliştirmek için bire birdir.

Satranç maçına oturduğunuzda bütün dertlerinizi unutur oyuna odaklanırsınız. Satranç çalışırken de kafanızdaki dağınık düşüncelerden kurtulursunuz.

Özgüven:

Satrançta başarılı olmak, kişinin özgüvenini artırabilir. İyi bir hamle veya oyun sonucunda duyulan memnuniyet, güven duygusunu yükseltir ve başarıya olan inancı pekiştirir.

Stres yönetimi:

Satranç oyunu, zorlu ve rekabetçi bir ortamda gerçekleşir. Bu, oyuncuların stresle başa çıkma ve duygusal dengeyi koruma becerilerini geliştirir. Edinilen deneyimler günlük yaşamda faydalı olabilir.

Şimdi gelelim satrancın muhtemel olumsuz etkilerine;

Satranç ağırlıklı olarak bireysel çalışmaya dayanır. Öğrenme aşamasında topluca satranç eğitimi yapılabilir.

Ancak belli seviyeye gelen oyuncunun her gün evde yalnız başına oturup bir iki saat düzenli satranç çalışması gerekir. Bu süre profesyonellerde beş altı saate kadar çıkmaktadır. Bu da doğal olarak kısmen sosyal izolasyon anlamına gelir.

Ama unutmayalım ki başarıya giden yolda hangi uğraş olursa olsun bireysel çalışma şarttır. Hiçbir piyanist odasında yıllarca yalnız başına uzun saatler geçirmeden zirveye tırmanamaz. Ressam atölyesine kapanıp binlerce saat çizmek, boyamak zorundadır.

Kaygı ve baskı:

Satrançtaki performans beklentisi ve oyunun rekabetçi doğası, bazı oyuncularda kaygı ve baskıya neden olabilir. Özellikle çocukları yarışmalara katılan ailelerin başarı beklentileri evlatlarını sıkıntıya sokabilir.

Takıntılı düşünce:

Bazı oyuncular, satrançta takıntılı bir şekilde düşünmeye başlayabilirler. Her hamleyi sonsuz analiz etme, mükemmeliyetçilik veya sürekli olarak geçmiş hataları düşünme gibi durumlar, kişinin zihinsel sağlığını olumsuz etkileyebilir.

19. yüzyılın taçsız şampiyonu Paul Morphy, hayatının son yıllarında psikolojik sorunlar yaşamıştı. Avusturyalı dünya şampiyonu Wilhem Steinitz de son yıllarını akli dengesizliklerle geçirmişti. Tanrı’yla satranç maçı yapmak istediğini söylüyordu. Amerika'lı efsane dünya şampiyonu Bobby Fischer'ın uyumsuz kişilik yapısına sahip olduğu bilinir. Bu örnekler arttırılabilir.

Psikolojinin babası olarak anılan Freud'a göre her sanatçı biraz hastadır. Büyük sanat yapıtları nevrozların iyi yönetilmesinden doğar.

Satranç da bir sanattır. Öyleyse usta satranççıların oyunda buldukları dahiyane hamlelerin içlerindeki nevrotik düşünceleri iyi yönlendirmelerinin ürünü olduğu söylenebilir.

Evet genellikle biz satranççıların hepimizde bir titizlik, mükemmeliyetçilik vardır. Bu kötü bir şey midir ki? Bir işi sonuna kadar takip etmek, eksik bırakmamak güzel bir meziyettir, keşke herkes böylesi özelliklere sahip olsa diyebiliriz.

Satranç uykuyu nasıl etkiler?

Bu konuda kapsamlı bilimsel araştırmalar bulunmamakla beraber, ilk bakışta satrancın uykuyu kaçırabileceği düşünülür. Ne var ki durum bunun tersi de olabilir. İlginç bir satranç problemini çözmeye çalışmak, pek ala uykuyu davet edebilir. Uyuyamıyorsan koyunları say diye bir söz vardır. Biz de satranç taşlarını sayarız.

Özet olarak, satranç oynamanın insan psikolojisi üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri olabilir. Bunlar bireyden bireye değişir ve oyunun nasıl oynandığı, rekabetin derecesi ve kişinin zihinsel özellikleri gibi faktörlere bağlıdır.

Dengeyi sağlamak için ölçülü bir şekilde satranç oynamak gerekir.

BULMACA KÖŞESİ

BU HAFTANIN SORUSU

Soru: 16
2 Hamlede Mat
Beyaz Taşlar: Şa1, Va4, Kd1, Ae3.
Siyah Taşlar: Şc3, Vc5.

Bulmacanın Çözümü:

Soru 16’nın Cevabı:
1.Şa2
İlginç! 2 hamlede Mat soruları genellikle sakin bir şah hamlesiyle başlamaz. Tehdit Vb3+ mat
1… Vb4 2. Vc2+. +.
1… Vb5 2. Vd4+
1… Va3+ 2. Vxa3+
1… Vxe3 2. Vb3+
1… Va5 2. Vxa5+.
1… Vb6 2. Ad5+.
Az taşlı bir problem için fazlasıyla zengin bir çözüm tablosu.