55 ülkeden 1461 firma IDEF’te bir araya geldi
Aydınlık, Türkiye'nin savunma kabiliyetlerinin göz doldurduğu Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı IDEF’23’ü ziyaret etti, tüm dünyanın merakla izlediği yeni projeleri uzmanlarından dinledi.
Bu yıl 16’ncısı düzenlenen Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF'23), dün İstanbul’daki TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde kapılarını açtı. Fuar alanı, baş döndürücü bir ürün gamıyla donatılmıştı. Yerli ve yabancı binin üzerinde firmanın katıldığı IDEF’23’te, kara, deniz ve hava araçlarından insansız platformlara, roketlerden güdümlü füzelere, lazer teknolojilerinden 3D yazıcılara, yapay zeka çözümlerinden artırılmış gerçekliğe kadar hemen her alanda yenilikçi çözümler vardı. Fuar alanında gezerken sürekli bir yabancı devlet adamıyla karşılaşmak, yabancı sektör profesyonellerinin meraklı gözlerini görmek mümkündü.
Fuar açılışında konuşan Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Genel Müdür Vekili Sadık Piyade, “Bu yıl 689 yerli, 772 yabancı katılımcı olmak üzere toplam bin 461 firmaya ev sahipliği yapıyoruz. 81 ülkeden de 189 heyeti ağırlayacağız.” dedi.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün de, “Toplam 4 bin 914 planlı ikili görüşme ve 120 anlaşma imzalanmasını öngörmekteyiz.” bilgisini paylaştı.
Fuar açılışına bir video mesaj gönderen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise bu yılki hedeflerini şöyle açıkladı: “Savunma sanayiinde mührünü vuracak 850 farklı projeyi titizlikle hayata geçiriyoruz. Geçen yıl 4 milyar 400 milyon dolar ihracat rakamına ulaştık. Bu yılın ilk 6 ayında, 2 milyar 378 milyon dolarlık rekor ihracat seviyesini yakaladık. 2023 yılında hedefimiz 6 milyar dolardır. Geçen hafta yaptığımız Körfez ülkeleri ziyaretimizde, savunma sanayii ürünlerinde tarihimizin en yüksek tutarlı ihracat sözleşmelerine imza attık. IDEF 2023'te, bu anlaşmalara yenilerinin ekleneceği kanaatindeyiz.”
Dünyanın en büyük savunma sanayisi buluşmalarından olan Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı, 28 Temmuz'da sona erecek.
ASFAT 7 PLATFORMU AYNI ANDA ÜRETİYOR
Aydınlık, fuar alandaki yeni teknolojileri üreticilerinden dinledi. Önemli bir yer ayırmayı hak eden firmalardan ilki ASFAT idi. PN MİLGEM Korvet, Açık Deniz Karakol Gemisi (ADKG) ve yüzer havuz gibi 7 farklı platformun aynı anda üretimini yapan ASFAT, bu kabiliyete sahip dünyanın sayılı firmalarından biri. 27 askeri fabrika ve 9 askeri tersanenin yeteneklerini kullanarak ihracatta rekorlara imza atan firma, fuarda da göz doldurdu. ASFAT yetkilileri, merakla beklenen projelerdeki son durum hakkında şu bilgileri verdi:
Açık Deniz Karakol Gemisi: Hisar Sınıfı Açık Deniz Karakol Gemileri’nin (ADKG) inşa faaliyetleri devam ediyor. Proje kapsamında 10 adet geminin üretilmesi ve ilk gemi olan TCG Akhisar’ın Temmuz 2023’de denize inişi ve Haziran 2024’te teslim edilmesi planlanıyor. Dışarıdan bakıldığında Ada Sınıfı korvetlerle boyut olarak hemen hemen aynı sayılabilecek Hisar Sınıfı; donanım ve görev tanımları açısından önemli farklara sahip. Örneğin Ada sınıfındaki CODAG (Kombine Dizel ve Gaz Türbini) tipi tahrik sistemi yerine CODELOD (Kombine Dizel veya Dizel-Elektrik) tipi tahrik sistemi kullanan Hisar Sınıfı, denizde daha uzun süre kalabilecek ve daha yüksek yakıt ekonomisine sahip olacak. Modüler bir tasarıma sahip ADKG projesi, gerektiğinde silah yükünün artırılmasına olanak verecek şekilde dizayn edildi. Süreklilik gerektiren, asimetrik tehditleri barındıran bir görev profiliyle üretildi. Hisar Sınıfı’nın kullanacağı sistemler, standart bir ADKG’ye göre oldukça yüksek bir ateş gücü sunuyor. HİSAR-O füzelerinin sağlayacağı orta irtifa kabiliyetleri sayesinde hizmete alınan ADKG’ler, Ada Sınıfı ve Burak Sınıfı gibi mevcut korvetlere kıyasla daha geniş bir alanda hava savunma harbi (HSH) icra edebilecek. Korvet ve fırkateynlerimizde yer alan SMART-S radarı yerine MAR-D kullanılmasının başlıca sebeplerinden biri ise, maliyetlerin çok sayıda gemi için belli bir düzeyde tutulması olarak söylenebilir. Gemi üzerinde torpido fırlatma kovanları olmasa da denizaltı savunma harbi roketleri ve helikopterden atılabilen torpidoları ve YAKAMOS sonar sistemlerinin varlığı ile gereken durumlarda Hisar Sınfı destekleyici bir unsur olarak düşünülebilir.
PN MİLGEM: Pakistan Deniz Kuvvetleri için 4 adet korvetin (2 adedi Türkiye’de, 2 adedi Pakistan’da olmak üzere) inşasını kapsayan PN MİLGEM, Türkiye’nin en büyük savunma ihracatı projelerinden biri olarak öne çıkıyor. Ada Sınıfı gemilerin bir varyantı olan PN MİLGEM, Pakistan Donanmasının ihtiyaçlarına göre boyu ve genişliği artırılıp, tüm hesapları ve yerleşimleri baştan yapılarak oluşturuldu. PN MİLGEM sınıfı gemiler, etkin ve gelişmiş sistemleri ile operasyon bölgelerinde Pakistan için oyun değiştirici özellikte olacaklar. CODAG tipi tahrik sistemleri ile 28 knots hıza erişebiliyorlar. Bu açıdan PN MİLGEM, özellikle silah ve tahrik sistemleri bazında bu yönde Ada Sınıfı’ndan farklı ve daha uzun menzilli silah sistemleri ve artırılmış hava savunma kabiliyetine sahip. PN MİLGEM’in silah ve sensör sistemleri incelendiğinde birçok farklı ülkeden silah sisteminin bulunacağı dikkat çeken bir nokta. Bu konuda MİLGEM tasarımının modülerlik açısından kendini kanıtlaması, gelecekte ihracat için de önemli bir adım olarak ele alınabilir.
MİİLUX OY’UN YENİ ZIRH ÇELİĞİ GÖRÜCÜYE ÇIKTI
Fuarın dikkat çeken firmalarından biri de OYAK bünyesinde yer alan zırh çeliği üreticisi Miilux OY’du. Şirket, IDEF'23'te yeni zırh çeliği çözümlerini tanıttı. Fuarda Protection ve Miilux ürün gruplarını sergileyen Miilux OY, aynı zamanda yeni zırh çeliği Protection 360T'yi de sahneye çıkardı. Miilux OY, ürün gamına eklemek için çalışmalar yürüttüğü yüksek mukavemetli ısıl işlemli yapı çeliği ile denizaltı inşa çeliğini de ziyaretçilerine açtı.
Miilux OY'un sergilediği yeni zırh çeliği Protection 360T, tank ve zırhlı araç projelerinde kullanılacak. Uluslararası standartlara uyumlu olan Protection 360T'nin, yurt içi ihtiyacı karşılaması, yurt dışı pazarında da ilgi görmesi bekleniyor.
Yüksek mukavemetli ısıl işlemli yapı çeliği ile denizaltı inşa çeliği konusunda da çalışmalar yürüten Miilux OY, daha önce Türkiye'de üretilmeyen bu ürünlerde dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyor. Daha çok kaynaklı imalatlarda kullanılan ve yüksek akmaya sahip HY- 80, HY- 100 ve HY- 130 kalitelerinde ürünler geliştiren Miilux OY, yakın bir gelecekte bu ürünleri de savunma sanayisine sunmayı hedefliyor.
CANİK’TEN FARK YARATAN ÜRÜNLER
CANiK de en yeni ve en güçlü ürünleriyle fuarda yerini alan firmalardandı. CANiK, IDEF'23'te milli 12,7 mm uçaksavarın yeni versiyonu olan M3'ü ilk defa görücüye çıkardı. Geçen yıl İngiliz AEI Systems şirketini satın alan CANiK, alanında dünyada en iddialı ürünlerin başında gelen Venom LR'yi de ilk kez IDEF'23 kapsamında sergiledi.
CANiK Genel Müdürü Cahit Utku Aral, M3'ün sergilendiğini belirterek, “Bu Türkiye için önemli bir platform. Hava platformlarımızın entegrasyonu için önemli bir atış hızına sahip.” dedi.
CANiK'in en önemli çözümlerinden olan 30x113 mm topların da fuarda görücüye çıktığını dile getiren Aral, “Venom LR silahımız birçok stantta, HAVELSAN'ın insansız kara aracının üzerinde ve ATAK helikopterinde sergileniyor. Bu nedenle fuarın gözde silahlarından birisi oldu.” diye konuştu.
Fuarda, dünyada eşi benzeri olmayan uzaktan kumandalı ve insansız kuleyi (Trakon Targan) sergilediklerini anlatan Aral, Sahil Güvenlik Komutanlığı için hayata geçirdikleri bazı sistemleri de katılımcıların beğenisine sunduklarını söyledi.
SARSILMAZ’DAN 100. YILA ÖZEL TABANCA
Sarsılmaz ise Cumhuriyet'in 100. yılı için özel olarak ürettiği yarı otomatik tabancası SAR 2023’ü tanıttı. SAR 2023, 100. yıl anısına 2 bin 23 adet üretildi. Bunun yanında yazılımı ve donanımı tamamen Türk mühendisleri tarafından tasarlanan, savunma ve saldırı kabiliyetine sahip, otonom silah sistemi SARBOT için de özel bir gösterim gerçekleştirildi.
MİLLİ SAVAŞ GEMİLERİ DEMİRLEDİ
Türk savunma sanayiinin öncü şirketlerinden STM ise milli mühendislik gücüyle geliştirdiği askeri deniz platformlarını, taktik mini İHA sistemlerini ve birçok yenilikçi çözümünü, IDEF’23’te görücüye çıkardı. STM’nin ana yüklenicisi olduğu Türkiye’nin ilk milli fırkateyni TCG İSTANBUL (F-515), dün IDEF’in düzenlendiği Büyükçekmece sahiline demir attı. STM ayrıca İ sınıfı fırkateyn projesini ve Türkiye’nin ilk küçük boyutlu milli denizaltı projesi STM500’ü sergiledi.
Taktik mini İHA sistemlerinde ise KARGU, BOYGA ve TOGAN, STM standında yerini aldı. Akıllı Dolanan Mühimmat Sistemi ALPAGUT ve sabit kanatlı vurucu İHA ALPAGU da sergilenenler arasındaydı.
GÜRBAĞ HİDROJEN İTKİDE İLERLİYOR
Gürbağ Savunma Teknoloji, Hydro-GIDS Akıllı Savunma Sistemi'nin geldiği aşamayı IDEF’te sergiledi. Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Mutlu Çoban, hidrojen itki tarafında 200 kilogram atışı tamamladıklarını bildirdi. 800-1200 kilograma kadarlık kısımları da atmaya başladıklarını söyleyen Çoban, “Bunlar dünyada literatüre kaynak olacak ilk çalışmalardı. Yerli sanayinin gücü anlamında hem de uluslararası pazarın bize olan ihtiyacı anlamında çok ciddi mesajlar veriyordu.” dedi. AA muhabirine konuşan Çoban, şöyle devam etti:
“Çalışmamız dolanan mühimmatların etkinliğini artırmaya yönelik tamamlayıcı bir ürün. Sadece dolanan mühimmat ve roketlerin düşünülmemesi gerekiyor. Hidrojen itki sistemi denizaltılarda torpido fırlatmada, hava araçlarındaki ilk mühimmatın fırlatılmasında kullanılan itkilerde değerlendirilebilecek bir çözüm. Hidrojen itkinin bize sağladığı geniş bir alan, pazar var. Deniz platformları üzerindeki dikey fırlatma sistemi ihtiyaçlarından kamikaze dronların pist ve havaalanına ihtiyaç duymadan, bakım-onarımı kolay şekilde kullanımını sağlamaya yönelik çözüm sunuyor. Bu çözümlerin Ukrayna ve Karabağ Savaşı'nda da gördüğümüz ekonomik bir maliyeti var. Savaş sadece mühimmatların etkinliğiyle değil ekonomik boyutuyla da çok kıymetli. Dolayısıyla hidrojen itki burada da bir avantaj sağlıyor. Rakip çözümler idame ve bakım anlamında zor şartlara sahip hem de ekonomik boyutu hidrojen fırlatmaya göre kat kat fazla sistemler.”
ROKETSAN 7 YENİ ÜRÜNÜYLE FUARDA
Roketsan ise ilk kez sergilediği yedi ürün dahil olmak üzre toplam 30 ürünüyle IDEF'23'te yerini aldı. Uzun Menzilli Tanksavar Füze Sistemi UMTAS'ın menzili daha da artırılmış versiyonu UMTAS GM, SİHA'lar ile birlikte tüm dünyaya nam salan Mini Akıllı Mühimmat ürün ailesinin Kızılötesi Görüntüleyici Arayıcı (IIR) başlıklı versiyonları MAM-L IIR, MAM-T IIR, Türkiye'nin önemli bir ihtiyacını karşılayacak olan Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi SİPER, çığır açan teknolojilerden biri olan Havadan Karaya Balistik Süpersonik Füze İHA-230, günümüz harp sahası şartlarına uygun olarak geliştirilen Mobil Hava Savunma Sistemi BURÇ ve Taktik Füze Fırlatma Sistemi KMC'nin yeni geliştirilen versiyonu KMC-U, IDEF'23'te Roketsan standında ilk kez sergilenen ürünler oldu.
OTOKAR 11 ZIRHLIYLA GELDİ
Otokar; IDEF’23 11 zırhlı araç ve kule sistemleriyle geldi. Türkiye’nin ilk ağır sınıf paletli insansız zırhlı aracı ALPAR da ilk kez sergilendi. Genel Müdür Serdar Görgüç; “Türk ordusu ve güvenlik güçleri dahil olmak üzere 5 kıtada 40’tan fazla dost ve müttefik ülkede, 33 bine yakın askeri aracımız görev yapıyor. Global ölçekteki bilgi birikimimiz, mühendislik başarımız, Ar-Ge ve teknoloji kabiliyetimiz ile kullanıcılarımıza en iyi ürün ve hizmetleri sunmak için çalışıyoruz. Günümüz ve gelecek tehditlere karşı etkin çözümlerimizle kullanıcılarımızın ihtiyaçlarını karşılamayı hedefliyoruz.” dedi.
İnsansız olarak tasarlanmış ilk ağır kara aracı olan ALPAR, Türkiye savunma sanayisi için bir ilk olma özelliğini taşıyor. Muharebe sahasında personel riskini azaltmak, görev başarısını artırmak, insansız hava araçları ve muharebe sahasındaki diğer unsurlar ile haberleşerek etkinliği artırmak için çözüm olarak geliştirilen ALPAR, otonom ve uzaktan komuta ile görev yapabiliyor.
SUUDİ ARABİSTAN’A 3 MİLYAR DOLARLIK AKINCI
Suudi Arabistan ve BAYKAR arasında geçen hafta imzalanan AKINCI TİHA anlaşmasının bedeli de belli oldu. IDEF’23 açılışında konuşan Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün, BAYKAR’dan AKINCI Taarruzi İnsansız Hava Aracı (TİHA) almak için imza atan Riyad’ın, 3 milyar doların üzerinde ödeme yapacağını açıkladı. İhracat, Türk savunma sanayiinin şu ana kadar tek kalemde imzaladığı en yüksek tutara sahip sözleşme oldu. Görgün, “Tek seferde yapılan en büyük Türk savunma sanayii ihracatı. 3 milyar doların üzerinde.” ifadelerini kullandı.
Yüksek faydalı yük kapasitesine sahip AKINCI TİHA, bir F-16 savaş uçağının kullanabildiği hemen hemen bütün mühimmatları kullanabiliyor. Bu özelliği sayesinde BAYKAR, şu ana kadar Suudi Arabistan ile bilinen 7 farklı ülkeye AKINCI TİHA’nın ihracatını gerçekleştirdi. 30 ülke ise Bayraktar TB2 SİHA tedariki için sözleşme imzaladı.