Sayıştay’dan bakanlığa uyarı: Ruhsatları iptal edilmeli
Sayıştay'ın Ticaret Bakanlığına ilişkin raporunda, Mersin Serbest Bölgesinde firmalardan ticari işlemlerinin yönü yurt dışı olmayanların faaliyette bulunduğu belirtildi.
Sayıştay'ın bakanlıklara yönelik hazırladığı raporda dikkat çeken bulgular yer aldı. Ticaret Bakanlığına ilişkin hazırlanan 2022 yılı denetim raporunda, Mersin Serbest Bölgesinde, ticari işlemlerinin yönü yurt dışı olmayan kullanıcıların bulunduğu tespit edildi. Raporda bu bulguya yönelik şu ifadelere yer verildi:
"Serbest Bölgeler Kanunu’nun amacına aykırı olarak Mersin Serbest Bölgesinde alım-satım konulu ruhsat sahibi kullanıcı firmalardan ticari işlemlerinin yönü yurt dışı olmayanların faaliyette bulunduğu görülmüştür. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun “amaç ve kapsam” başlıklı birinci maddesinde, serbest bölgelerin kuruluş amacının, ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olduğu ifade edilmektedir."
MEVZUAT HÜKÜMLERİ HATIRLATILDI
Raporda, bölgede faaliyette bulunmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin faaliyet ruhsatı müracaatlarının değerlendirilme kriterlerine ilişkin usul ve esasların Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğünce çıkarılacak genelgelerle düzenleneceğinin hüküm altına alındığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
"Mevzuat hükümlerine karşın yerinde yapılan incelemelerde, Mersin Serbest Bölgesinde alım-satım ruhsatına sahip kiracı kullanıcılardan bazılarının yurt dışı satışlarının, faaliyet ruhsatı müracaat formunda taahhüt ettikleri tutarların çok altında olduğu, dolayısıyla bu kullanıcıların ticari işlemlerinin yönünün yurt dışı olmadığı, hatta bir tekstil firmasının 2019 yılı başından itibaren bölgede gerçekleştirdiği 80 milyon 387 bin Dolar tutarlı toplam ticaretinin tamamının Türkiye’den bölgeye getirildikten sonra tekrar Türkiye’ye çıkartılan mallardan oluştuğu görülmüştür."
‘SERBEST BÖLGELER KANUNU’NUN AMACINA AYKIRI’
Sayıştay raporunun sonuç kısmında da şu görüşlere yer verildi:
"Sonuç itibarıyla, serbest bölgelerde yurt dışına satışın esas olmadığı alım-satım faaliyetleri 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun amacına aykırılık teşkil etmekte olup bu şekilde faaliyette bulunan kullanıcıların Bakanlıkça tespit edilerek faaliyet ruhsatlarının iptal edilmesi ve ruhsata bağlı tahsisli Hazine taşınmazlarının tahsislerinin kaldırılması gerekmektedir."
İÇME SUYU GÜVENLİĞİ PLANI HAZIRLANAMADI
Tarım ve Orman Bakanlığına yönelik hazırlanan denetim raporunda da, bakanlık tarafından içme suyu güvenliği planlarının hazırlanmasına ilişkin usul ve esasların henüz belirlenmediği tespit edildi. Raporda şu ifadeler yer aldı:
"Yapılan incelemede, bakanlık tarafından İçme Suyu Güvenliği Planının hazırlanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmediğinden ilgili idarelerce (Büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idareleri) içme suyu güvenliği planları hazırlanamamıştır. Konuya 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da yer verilmiş olup, halen usul ve esaslar belirlenememiştir. Bu itibarla, bakanlık tarafından içme suyu güvenliği planlarının hazırlanması ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi gerekmektedir."
