Sedef hastalığı nedir? Sedef hastalığına sahip olduğunuza ilişkin 10 belirti
Ülkemizde oldukça yaygın olan sedef hastalığı, hastalarını oldukça etkileyen kronik bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık bulaşıcı olmamakla beraber, tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Hastalığa kesin çözüm olmasa da belirtilerini takip etmek önemlidir. İşte sedef hastalığının belirtileri...
Sedef hastalığı, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Cildin çok hızlı yeni hücreler üretmesine neden olan, kaşıntılı, ağrılı, hatta görüntüsü sebebiyle utanç verici hissettirebilen kırmızı ve pullu lekelere neden olan otoimmün, yani doğuştan gelip bağışıklıkla alakalı olan bir bozukluktur.
Tedavi görülmezse eklem hasarına, psikolojik sorunlara ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir. Peki, sedef hastalığınız olup olmadığınızı nasıl anlarsınız? Bu yazıda sizlerle, sedef hastalığının on belirtisini paylaşacağız.
SEDEF HASTALIĞININ 10 BELİRTİSİ
KIRMIZI, İLTİHAPLI CİLT LEKELERİ
Sedef hastalığının ilk belirtisi genellikle kırmızı iltihaplı cilt lekeleridir. Bu lekeler tipik olarak gümüşe yakın renkte beyaz pullarla kaplıdır ve vücudun herhangi bir yerinde görünebilir. En yaygın olarak dirseklerde, dizlerde, kafa derisinde ve sırtın alt kısmında bulunur. Bu lekeler kaşıntı yapabilir, ağrıya sebep olabilir, ciddi vakalarda çatlayabilir ve kanayabilir. Semptomun sebebi ise cilt yüzeyinde biriken ve bir bağışıklık tepkisini tetikleyen cilt hücrelerinin hızlı büyümesidir.
GÜMÜŞ-BEYAZ KABUKLAR
Sedef hastalığı, genellikle ölü deri hücreleri olan gümüşe yakın beyaz renkteki kabukların varlığı ile tespit edilir. Bu kabuklar, yeterince hızlı bir şekilde soyulamayan cilt hücrelerinin anormal çoğalmasından kaynaklanır. Sonuç olarak ise hücreler, cildin yüzeyinde birikir ve bu şekilde bu kabuklar oluşur. Bu kabuklar kurudur ve kaşıntı yapar, kaşındığında cildi enfeksiyona yatkın hale getirebilir.
KAŞINTI VE YANMA HİSSİ
Bu hastalığa genellikle rahatsız edici kaşıntı ve yanma hissi eşlik eder. Semptomlar hafif veya şiddetli olabilir, etkilenenler için ise önemli rahatsızlıklara yol açma ihtimali vardır. Kaşınan bölgeleri kaşımak kısa süreli rahatlık sağlayabilir fakat aynı zamanda cilt iltihabını tetikleyerek uzun vadede durumu daha da kötüleştirebilir.
KURU, ÇATLAK CİLT
Cilt hücrelerinin hızlı bir şekilde dökülmesi ve ciltte kalın kabukların birikmesi nedeniyle, etkilenen bölgelerde cildin aşırı kurumasına ve çatlamasına neden olabilir. Bu çatlakların oldukça ağrılı olabilmelerine ek olarak, kanayarak ikincil enfeksiyon riskini artırabilir. Kuruluğu hafifletmek ve komplikasyon olasılığını azaltmak adına cildi iyi nemlendirmek adına yumuşatıcı krem kullanmak çok önemlidir.
KANAMA
Üstte de belirtildiği gibi, sedef hastalığında oluşan gümüşe yakın beyaz renkteki kabuklar, kaşınma veya sürtünme ile kolayca soyulabilir. Ne yazık ki bu hareketler, kaşınmanın yoğunluğuna ve plakların kalınlığına bağlı olarak kanamanın şiddeti ile alttaki derinin kanamasına da sebep olabilir. Semptomları kötüleştirebileceğinden ve komplikasyon riskini artırabileceğinden, bu hastalıktan etkilenen cildi mümkün olduğunca kaşımaktan veya kabukları soymaktan kaçınmak oldukça önemlidir.
EKLEM AĞRISI VE SERTLİĞİ
Bu hastalık bazen psoriatik artrit'e (eklem ağrısı ve sertliği) yol açabilir. Bu, bağışıklık sistemi yanlışlıkla eklemlere saldırarak iltihaplanma ve rahatsızlığa neden olduğunda gerçekleşir. Psoriatik artrit, vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilir ve şiddeti hafif ila şiddetli arasında değişebilir.
TIRNAK ANORMALLİKLERİ
Sedef hastalığı ayrıca tırnakların görünümünü ve sağlığını etkileyerek tırnak yüzeyinde küçük çöküntüler veya girintiler oluşmasına, kalınlaşmaya, renk bozulmasına veya tırnağın çıkmasına neden olabilir. Bu değişiklikler kişinin günlük aktivitelerini etkileyen rahatsızlık veya ağrılara yol açabilir.
KOEBNER ETKİSİ
Koebner etkisi; kesikler, çizikler veya güneş yanığı gibi travmalardan sonra daha önce etkilenmemiş ciltte yeni sedef plaklarının ortaya çıkmasını tanımlar. Küçük yaralanmalar yeni plakları tetikleyebileceğinden, bu fenomen tedaviyi karmaşık bir hale getirebilir. Bu da dikkatli olmayı ve cildi gereksiz yere yormaktan kaçınmayı hayati bir hale getirir.
MEVSİMSEL DEĞİŞİMLER
Mevsimsel değişikliklere verilen tepki her insan için farklıdır. Hastalığın belirtileri yıl boyunca değişiklik gösterebilir. Birçok kişi için durum; soğuk, kuru hava ve sınırlı güneşe maruz kalma nedeniyle kışın kötüleşebilir. Bununla birlikte bazı insanlar, güneş ışığında daha fazla zaman geçirdiklerinde rahatlama yaşayabilirler.
PSİKOLOJİK ETKİLER
Sedef hastalığının psikolojik etkisi hafife alınmamalıdır. Hastalığın kronik doğası, gözle görülür semptomlarıyla birleştiğinde utanma, özbilinç ve hatta depresyonun öne çıkmasına yol açabilir. Bu duygusal yük, bireyin genel yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve bu da durumun hem fiziksel, hem de duygusal yönlerini ele almanın önemini vurgular.
Editör: Çisem Arslan
Kaynak: Inspire Dot