Sektör temsilcilerinden ortak çağrı

Tekstil ithalatına getirilen ilave gümrük vergilerinin hazır giyim sektöründe yarattığı endişe giderek büyüyor. Sektör temsilcileri uzun süre yatay seyreden döviz kurları, artan işçilik maliyetleri ve ana pazarlarda yaşanan talep daralması nedeniyle zaten zor bir dönemden geçen sektörün kararla ağır bir darbe daha aldığına dikkat çekiyor. 

TGSD, LASİAD, OTİAD, MESİAD, TRİSAD, BATİAD, ZETSİAD, TİGSAD, ÖRSAD ve ÇSD başkanları, bu yıl birçok fabrikanın kapısına kilit vurulduğunun, ortalama kapasitenin yüzde 50-60’a kadar gerilediğinin altını çizdiler. Ek vergilerin rekabetçiliklerini daha da zora sokacağı için istihdam kayıplarının artmasından kaygılanan sektör başkanları, hasarın daha fazla büyümeden kararın gözden geçirilmesini istediler.

Sektör başkanları şu görüşleri paylaştılar:

TÜRKİYE GİYİM SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (TGSD) BAŞKANI RAMAZAN KAYA:

Hazır giyim sektörü olarak ithalata ek vergi kararını doğru bulmuyoruz. Maliyet avantajı nedeniyle ithal ettiğimiz ürünler vardı. Ek vergiyle birlikte bu avantajı kaybetmiş oluyoruz. Maliyetimiz artacağı için müşterinin karşısına daha pahalı ürünlerle çıkacağız. Pazar kayıpları yaşadığımız bir dönemde alınan bu karar hepimizi şoke etti. Müşterilerimiz karar duyulur duyulmaz bize fiyat artırıp artırmayacağımızı sormaya başladı. Böyle bir dönemde bir anda fiyat artırmamız mümkün değil. Ama eninde sonunda bu maliyet fiyata yansıyacak. Dolayısıyla yurt dışında rekabetçiliğimiz daha fazla zarar görecek. İçeride de tüketiciler, hazır giyim ürünlerini daha pahalıya almak zorunda kalacak.

LALELİ SANAYİCİ VE İŞ İNSANLARI DERNEĞİ (LASİAD) BAŞKANI GIYASETTİN EYYÜPKOCA:

Hazır giyim ve konfeksiyon katma değerli üretimi, 700 bine yaklaşan istihdamı ve 21 milyar dolarlık ihracatı ile Türkiye ekonomisi için stratejik öneme sahip sektörler arasında yer alıyor. Net ihracatçıyız ve cari açığın kapatılmasına her yıl 18-19 milyar dolar katkı veriyoruz. Bugün bir çok hazır giyim fabrikası kapanırken çalışanlar ise ortalama yüzde 50-60 kapasite kullanım oranıyla var olma savaşı veriyorlar. İlave gümrük vergisi ile adeta bindiğimiz dalı kesiyoruz. Bu karar mutlaka gözden geçirilmeli.

OSMANBEY TEKSTİLCİ İŞ İNSANLARI DERNEĞİ (OTİAD) BAŞKANI KEMAL KARTAL:

Hem küresel pazarlardaki daralma hem de yüksek maliyetler nedeniyle bu yıl müşteri kaybettik. Böyle bir dönemde yüzde 5-8 aralığında olan vergiler yüzde 100’e varan oranlarda artırıldı. Kaybımızı minimize etmek için çıkış yolu ararken şimdi müşterinin karşısına daha yüksek fiyatlarla çıkmak zorunda kalacağız. Dolayısıyla ek vergi kararını sektöre ağır bir darbe olarak değerlendiriyorum.

MERTER SANAYİCİ VE İŞ İNSANLARI DERNEĞİ (MESİAD) BAŞKANI GÜRBÜZ ORUÇ:

Hazır giyim sektörü kur baskısı nedeniyle zaten uzun zamandır fiyat tutturamıyor. Pazar kayıpları yaşıyoruz. 9 aylık verilere baktığımızda geçen yılın aynı dönemine göre değer olarak yüzde 8, tonaj olarak yüzde 13 eksideyiz. Fiyat tutturmakta zaten zorlanıyorken ham maddeye getirilen ilave gümrük vergisi rekabetçiliğimize daha fazla zarar verecek.

BAYRAMPAŞA TEKSTİLCİ VE İŞ İNSANLARI DERNEĞİ (BATİAD) BAŞKANI BEKİR TANER ATEŞ:

Sektör olarak 2024’ün ikinci çeyreğinden itibaren bir toparlanma bekliyorduk. Eğer ek vergi kararı gözden geçirilmezse korkarım bu toparlanma daha da gecikecek. Ek vergi yerine üretim maliyetlerimizi azaltacak teşviklerin her iki sektörün daha çok hayrına olacağına inanıyorum.

TÜRKİYE TRİKO SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (TRİSAD) BAŞKANI MUSTAFA BALKUV:

Türkiye’de hazır giyimcinin üretim maliyetleri zaten çok yüksek. Örneğin rakip ülkelerde işçilik maliyeti ortalama 350 dolarken bizde bu bedelin iki katından daha fazla. İçerideki maliyet kalemlerimiz döviz bazında yüzde 35-40 arttı. Bütün maliyet kalemlerinde rakiplerimize göre dezavantajlı olduğumuz bir dönemde ham madde ithalatına getirilen ilave vergiler zaten fiyat tutturamayan sektörü daha da zora sokacak.

ÇORAP SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (ÇSD) BAŞKANI ENDER DOĞAN:

Bir tarafın çıkarlarını korumaya çalışırken diğer tarafa zarar verecek adımlardan kaçınmamız gerekiyor. Ek vergilerle bir sektöre sağlanan koruma kalkanı, bir başka sektör için sorun yumağı anlamına geliyor. Geçici tedbirlerle zaman geçirmek yerine doğru teşvik mekanizmaları ile doğru yatırımların yapılmasını desteklemeliyiz.

TÜRKİYE İÇ GİYİM SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (TİGSAD) BAŞKANI EŞREF GEYİK:

Bize çözüm olarak Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ithalat yapmamız öneriliyor. Ama bu pratikte çok kolay değil, hatta firmalarımızın ezici çoğunluğu için imkânsız diyebiliriz. Hazır giyim ihracatçılarımızın yüzde 95’i KOBİ ölçeğindeki firmalar. KOBİ’lerin hepsinin DİR rejimini kullanma şansı yok.

ÖRME SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (ÖRSAD) BAŞKANI FİKRİ KURT:

Küresel pazarlarda talebin gerilediği bir süreçten geçiyoruz. İhracatçının ayakta kalmaya çalıştığı bir dönemde getirilen ek vergiler bizi çok rahatsız etti. Ortalama kapasite kullanım oranı yüzde 50 seviyelerinde. Korkarım ki bu karar sektörde ciddi sorunlara yol açacak. Zaman kaybedilmeden ek vergilerin geri çekilmesini, referans fiyat uygulamasının da gözden geçirilmesini istiyoruz.

ZEYTİNBURNU TEKSTİL SANAYİCİ İŞADAMLARI DERNEĞİ (ZETSİAD) UĞUR ÇAKAR:

Ham madde ithalatına ilave vergi kararı hazır giyim sanayimizin bel kemiğini oluşturan KOBİ’leri cezalandırma anlamına geliyor. KOBİ’lere ağır darbe vurmasından endişe ettiğimiz bu karar art niyetlilerin de ekmeğine yağ sürecek. Zaten zor bir dönemden geçen sektördeki hasar daha fazla büyümeden bu yanlış karardan geri dönüleceğini ümit ediyoruz.