Sendikalılaşma oranı yüzde 13.84’e çıktı
Türkiye’de 13 milyon 856 bin 801 işçiden sadece 1 milyon 917 bin 893’ü bir sendikaya üye. En çok sendikalı işçi Türk-İş bünyesinde yer alırken, sendikalaşma oranı binde 5.8 arttı.
Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, işkollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2020 Ocak ayı istatistikleri Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre Türk-İş’te 1 milyon 18 bin 92, Hak-İş’te 666 bin 303, DİSK’te 184 bin 852, Ülkem-İş’te 15 bin 679, Tüm-İş’te 4 bin 13, bağımsız da 28 bin 954 sendikalı işçi var. Türkiye genelindeki toplam sendikaya üye işçi sayısı da 1 milyon 917 bin 893 oldu.
13 MİLYON 856 BİN İŞÇİ VAR
İstatistiklere göre avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık işkolunda 139 bin 737, gıda sanayinde 626 bin 346, madencilik ve taş ocaklarında 177 bin 732, petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkollarında 502 bin 615, dokuma, hazır giyim ve deride 1 milyon 148 bin 954, ağaç ve kağıtta 233 bin 475, iletişim işkolunda 72 bin 377, basın, yayın ve gazetecilikte 86 bin 329, ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlarda 3 milyon 811 bin 60, çimento, toprak ve camda 149 bin 896, metal sektöründe 1 milyon 566 bin 446, inşaatta 1 milyon 110 bin 229 işçi var. Türkiye genelindeki toplam işçi sayısı ise 13 milyon 856 bin 801. İşçi sayısına göre sendikalılaşma oranı da yüzde 13.84 oldu. Bu oran 2019 Temmuz ayında yüzde 13.76 düzeyindeydi.
EN FAZLA ÜYE HİZMET-İŞ’TE
En fazla sendikalı işçi 302 bin 911 üyeyle Hizmet-İş Sendikası’nda bulunurken Türk Metal Sendikası’nda ise 199 bin 33 sendikalı işçi yer alıyor. Belediye-İş’te 103 bin 747, Genel-İş’te de 101 bin 374 üye işçi var. Son olarak 2019 yılı Temmuz ayında yayımlanan istatistiklerde ise 13 milyon 764 bin 63 işçiden 1 milyon 894 bin 170 işçi sendikalara üyeydi.
ÖNEMLİ BÖLÜMÜ TİS’TEN YARARLANAMIYOR
Vatan Partisi İşçi Sendika Bürosu Başkanı Yıldırım Koç, verilere göre, Türkiye’de sendikaların toplam üye sayısının 1.9 milyon olduğunu ancak Türkiye’de sendikalaşma hakkı olan işçi sayısının, TÜİK verilerine göre, 16.5 milyon dolayında bulunduğuna dikkat çekti. Aydınlık’a değerlendirmelerde bulunan Koç, “Bu veriler ışığında, Türkiye’de sendikalaşma oranının çok düşük olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Ayrıca, 1.9 milyonluk sendika üyesinin önemli bölümü de toplu iş sözleşmesinden (TİS) yararlanamamaktadır; sendika üyeliği etkili değildir” dedi.
MEVZUAT SAYIYI ŞİŞİRİYOR
Mevzuata göre, işsiz kalan işçinin sendika üyeliğinin bir yıl süreyle devam ettiğini anımsatan Yıldırım Koç, “Bakanlığın açıkladığı 1.9 milyonun giderek artan bölümü, son bir yıllık süre içinde işten çıkarılan işçilerden oluşmaktadır. Ayrıca, aynı işkolunda kalmak koşuluyla, sendikalı bir işyerinden çıkarılan işçi bir başka işkolundaki sendikasız işyerinde çalışmaya başladığında da sendika üyeliği devam eder. Bu durum da sendika üyesi sayısını şişirmektedir” diye konuştu.
İŞVEREN ZARAR VERİYOR
Diğer taraftan, 2018 yılı Nisan ayında kadroya geçirilen taşeron işçilerinin büyük bölümünün sendikaya üye olduklarını ancak bu işçiler adına toplu iş sözleşmesi yapılamadığını kaydeden Koç, değerlendirmelerini şöyle sürdürdü: “Belediyelerde çalışıp belediye şirketlerinde kadroya geçirilen işçiler ancak 30 Haziran 2020, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya geçirilen işçiler ise 31 Ekim 2020 tarihinden sonra toplu sözleşme yapma hakkına kavuşacaktır. Ancak sayılarının 800 bin dolayında olduğu tahmin edilen bu kesimin büyük bölümü de sendika üyesidir, fakat sendikadan önemli bir yarar sağlayamamaktadır. Özetle; Türkiye’de, çeşitli nedenlere bağlı olarak, işçilerin sendikalaşma haklarını kullanmalarının önünde önemli engeller vardır. Mevzuatta bu konuda çok büyük engel yoktur. En önemli engeller, ekonomik krizin derinleştiği koşullarda işverenlerin sendika karşıtı politikaları ve sendikal nedenle işten çıkarmalarda dava sürecinin pahalı olması ve uzun sürmesidir. Sendikaların yeni örgütlendiği işyerlerindeki yetki süreçlerine işverenlerin itirazları da davaların yıllarca sürmesine neden olmakta ve sendikalaşmaya büyük zarar vermektedir.”