Sezonun ilk yuvası

Yılın ilk Caretta caretta yuvası Muğla’nın Dalyan ilçesine bağlı İztuzu Sahili'nde koruma altına alındı. Suların geç ısınmasıyla bu sene geciken yuvalama ve yavrulamanın ağustosun sonuna kadar devam etmesi bekleniyor. Nesli tehlike altındaki türü korumak için neler yapılacağını Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) ve Pamukkale Bilim Merkezi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Yakup Kaska ile konuştuk.

Yumurtalarını sahile bırakan ve kuluçka süreleri 45-65 günü bulan deniz kaplumbağalarının insan nüfusunun yoğunlaştığı turizm sezonunda yuvalarına hasar verilmemesi önem taşıyor. Erginleşmesi 25-30 seneyi bulan bu canlılar o döneme kadar denizde karada ve hatta daha yumurtalarından çıkmadan hayatlarını kaybedebiliyor. Uzmanlar, bu canlıların hayatta kalma savaşında, insanların da yapabileceklerine dikkat çekiyor.

BESLENME SAYIYI ETKİLİYOR

Prof. Dr. Yakup Kaska, bu sene sezonun geçen yıllara göre on gün geciktiğini söyledi. Kaska, “Normalde nisan ayının son haftasında olan yuvalama, suların geç ısınmasıyla mayıs ayının ilk haftasına sarktı.” dedi.

Yuvalama tarihleri yavruların cinsiyetini etkiliyor. Kaska, “Havalar şu an serin gidiyor ilk yuvalardan muhtemelen erkek yavrular çıkacak. İlk yuvanın ve buradan çıkacak yavruların korunması popülasyonun geleceği bakımından önemli.” diye konuştu.

Bu yıl 600 kadar yuva olması bekleniyor. Kaska, yuvalarla ilgili de şu bilgileri verdi: “Normalde 500-700 arasında yuva tespit ediyoruz. Dişi kaplumbağaların iki üç yılda bir gelmesinden dolayı yıldan yıla yuva sayılarında az da olsa dalgalanmalar olabiliyor. Son üç dört yıldır 600'ün üzerinde yuvamız oluyor dolayısıyla buna yakın yuva sayısı olmasını bekliyoruz. Yumurta sayısı kaplumbağanın bir iki yıllık beslenmesiyle alakalı. Eğer iyi beslendiyse çok, beslenemediyse az yumurta üretiyor. Yuvalama başladı ama şimdilik sayısı hakkında bir şey diyemeyiz, ağustos ayının sonuna doğru da tekrar yuvalama devam edebilir.”

GÖREV BİZDE

DEKAMER kaplumbağaların yuvalarını ve yavrularını korumak için vatandaşların yapması gerekenleri şöyle sıralıyor:

• Kumsaldan görülen ışıklar perdelenmeli
• Kumsalda geceleri ışık kullanılmamalı, ateş yakılmamalı
• Yumurtlama alanında şemsiye ya da şezlong kullanılmamalı
• Yumurtlama bandında geceleri eşya bırakılmamalı
• Evcil hayvanların yuvalama kumsallarına girmesi önlenmeli
• Kumsallardan kum alınmamalı, kumsal kazılmamalı
• Kumsala motorlu araçlarla girilmemeli
• Kumsala ve denize çöp bırakılmamalı
• Sürat teknelerini kıyıdan en az 1 mil açıkta kullanılmalı

Bunlara ek olarak, Prof. Dr. Yakup Kaska çiftleşmenin devam ettiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Kumsalda ve kumsala yakın yerlerde, suyun yüzeyinde erkek ve dişi kaplumbağalar 1-2 saat durabilir. Vatandaşlarımız onları ölü ya da yaralı zannederek zaman zaman müdahale edebiliyor. Sağlıklı bir şekilde çiftleşebilmeleri için herhangi bir şey yapılmamalı.”

SİZİN DE KATKINIZ OLSUN

Prof. Dr. Yakup Kaska kaplumbağaların korunması ve tedavisi ile ilgili şunları söyledi;

“Bu işe onların yumurtalarını ve yavrularını koruyarak başlamak lazım. Bizim takip etmediğimiz bir alanda yuva olursa da bizi arayabilirler. Ayrıca başlarına bir şey gelmiş, yaralı kaplumbağalarımızın da tedavileri çok önemli. Bu nedenle turizm elçileri yani turizm için sahile gelen kişiler bir bakıma kaplumbağaların koruyucu melekleri de olabilirler. Yaralı kaplumbağa görenler 7/24 bize ulaşarak bilgi verebilirler.”