Sıcak para arayışı yeni krizlerin habercisi

Hükümet, ekonomik darboğazdan çıkabilmek için sıcak para arayışına devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat, New York’ta Goldman Sachs’in ev sahipliğinde yapılan 13. Türkiye Yatırım Konferansı’nda, ABD’li fon kuruluşları ile buluştu. Mehmet Şimşek, konferansta yaptığı sunumda “rasyonel” politikalara tavizsiz devam edileceğini taahhüt etti. Görüşme ile ilgili sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla açıklama yapan Şimşek, “Kalabalık bir yatırımcı kitlesine hitap ederek Türkiye'nin ekonomik görünümüne ilişkin bir sunum yaptım. Cumhurbaşkanımızın enflasyonun kontrol altına alınmasına yönelik politikalarımıza verdiği tam destek, politika çerçevemize güveni artıran en önemli unsur. Bu görüşmelerimizin Türkiye'ye fon akışında katkısının olacağına inanıyorum." ifadelerini kullandı.

‘CİDDİ BİR FON AKIŞI SAĞLANACAK’

Konferans sonrası yaptığı açıklamada ABD'deki finans çevrelerinde Türkiye algısının çok olumlu olduğunu belirten Ticaret Bakanı Ömer Bolat ise şunları kaydetti:

“Önünde 5 yıllık bir siyasi istikrar süreci olan Türkiye'miz ile iş, ticaret ve yatırım yapmak isteyen iş dünyası kuruluşlarında artan bir ilgi var. Burada görev yapan Türk yöneticilerle konuştuğumuzda bu algı düzeyinin sürekli yükseldiğini ve daha çok alınacak mesafe olduğunu ifade ettiler. Bu yapılan tanıtımlar ve toplantılarla Türkiye'mize yakın gelecekte çok ciddi bir fon ve kaynak akışı sağlanacak. Doğrudan yatırımlarda ciddi bir sıçrama bekliyoruz."

DÜZLÜĞE ÇIKARMAZ KRİZLERE KAPI AÇAR

Sıcak para nereden gelirse gelsin, ekonomi için büyük bir tehdit olduğunu vurgulayan Vatan Partisi Merkez Disiplin Kurulu üyesi, iktisatçı Prof Dr. Ercan Enç, “Sıcak para sağlayıcıların çıkarları ile çelişen politika uyguladığınız an, sıcak para çıkabilir. Bu var olan çıkış tehdidi hem ekonomimize büyük zarar verir hem de bağımsız politikalar belirlememize engel olur. Dolayısıyla sıcak parayla ekonomiyi düzlüğe çıkarmaya çalışmak demek daha büyük krizlere kapı açmak demektir.” dedi.

NEOLİBERAL KISIR DÖNGÜ

Türkiye’nin tekrar neoliberal politikalara dönerek kısır döngüye girdiğine dikkati çeken eski Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Ufuk Söylemez şu değerlendirmeyi yaptı:

“Günün şartlarına uymayan, ‘Faiz sebep, enflasyon sonuçtur.’ görüşünün ekonomiyi getirdiği nokta tam bir facia. Bütün varlıkların değeri, olması gerekenin çok üzerinde. Borsada 2022’de 2 milyon yatırımcı varken. Bugün 7 milyon kişiye çıkmış. Bunun da çoğu 10-15 bin liranın altında küçük birikimler. Reel faizler gerçekçi saptanmadığı için emlakta, borsada her şeyde balon yaratıldı. Tekrar neoliberal politikalara geri dönme çabaları görülüyor. Tekrar sıcak paraya bel bağlayan bir yapı var. Türkiye aynı kısır döngüye bir kez daha giriyor. Ne ‘Nas’ denilen politika doğruydu ne de neoliberal politikalara dönmeye çalışan Mehmet Şimşek ve ekibinin yaptıkları doğru.”

‘GEÇMİŞ DENEYİMLERİMİZDE BEDELİNİ ÖDEDİK’

Türkiye’nin karma ekonomik modelin dışına çıkmaması gerektiğine işaret eden Söylemez, şöyle devam etti:

“Karma ekonomik modelde üretim var, sermayenin tabana yayılması var, küçük ve orta büyüklükteki işletmelere destek var. Sıcak parayla ise Türkiye’de, sadece kısa vadeli bir rahatlama olur. Geçmiş deneyimlerimizde de bunun bedelinin ne kadar kötü ödendiğini biliyoruz. Türkiye’nin kendini Batılı finans kaynaklarına, bankalara, fonlara beğendirme çabasının hüzünlü ve ibretlik bir tablo olduğunu düşünüyorum. Türkiye, aynı bayat yemeği defalarca yiyor. Çok yazık.”

“Maalesef toplumun buna demokratik tepki gösterecek imkanı da yok. Sivil toplum örgütleri, sendikalar ve muhalefet partileri yetersiz kalıyorlar. Konforlu alanlarda siyaset yapıyorlar. Bu siyaset, ne yazık ki halkın feryadının duyulmasını önlüyor.”

Sıcak parayla borçlanmanın bağımsız dış politika belirlememize engel olacağını dile getiren Söylemez, sözlerini şöyle tamamladı:

“Borç alan emir alır. Borçlanmanın sonucunda; ne Kıbrıs’ta ne Suriye’de ne Doğu Akdeniz’de ne de Ege’de bağımsız bir dış politika izlersiniz. Hükümetin, sıcak para arayışıyla Amerika’ya teslim olmasının altında da bu bağımlılık ve çaresizlik var.”

‘ULUSAL ÇIKARLARI ZEDELEMEZ’

ABD’de yapılan görüşmelerin sonucunda sağlanabilecek fon akışının ulusal çıkarları zedelemeyeceğini iddia eden eski Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Masum Türker, şöyle konuştu:

“Yeni gelişen finansal yapılanmada yararlanılan araçlardan birisi fonlardır. Fonlar genellikle ya belli bir amaç üzerinde kurulur ve otomatik olarak verilir ya da belirli bir yapıda kaynak yaratıp fon ihtiyacı olanlarla bir araya getirme amacı güdülür. Şu anda Türkiye’nin fon arayışı aslında bu bağlamdadır. Yani mevcut olan fonların başka ülkelere de kredi verdiği gibi Türkiye’nin de kredilendirilmesi amaçlanmaktadır. O nedenle fonlar yoluya kredi kullanılması ulusal çıkarları zedelemez. Aksine belirli bir yere bağımlılığı ortadan kaldırır. Fonların kaynağını oluşturan kesimlerle karşı karşıya gelinmediği için fonun aniden çekilmesi riski azalmaktadır.”