Sırplar Bosna'yı parçalamaya mı hazırlanıyor?
Bosna-Hersek’te Sırpların çoğunlukta yaşadığı bölgenin ayrılığını savunan Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik, ülkenin askeri, yüksek yargı ve vergi yönetiminden çekileceklerini söyledi.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı görevinde bulunan Milorad Dodik, “Savunma hukuku, yüksek yargı ve savcılık kurulu ile dolaylı vergi dairesi için onay vermiş olduğumuz anlaşmalardan geri çekileceğiz.” dedi.
Daha önce verilen kararların iptal edileceğini vurgulayan Dodik, Bosna-Hersek’teki özerk Sırp Cumhuriyeti Meclisi'nin bundan sonraki düzenlemelerde karar sahibi olacağını iddia etti.
Dodik, bazı hukukçu uzmanların Sırp Cumhuriyeti Anayasası Taslağı ile bölgenin savunma, yargı ve mali yönetimi için yeni düzenlemeler üzerinde çalıştığını aktardı.
Dodik, Dayton Anlaşması'nı ihlal ettiği gerekçesiyle ABD tarafından daha önce “kara listeye” alınmıştı.
Atılmak istenen adımların Bosna-Hersek Anayasası'na aykırı olmadığını ileri süren Dodik, Bosna-Hersek’in toprak bütünlüğüne saygı göstermeye devam edeceklerini söyledi.
Yerel parlamentonun yasal olarak merkezi parlamentonun kararlarını bozamayacağını düşünen hukukçular, Dodik’in son açıklamalarının merkezi yönetimde önemli kararların sürekli engellendiği Bosna-Hersek’te ciddi bir siyasi krize yol açacağına kesin gözüyle bakıyor.
NEDEN BU ADIMI ATTI?
Bosna-Hersek Yüksek Temsilcisi Valentin İnzko’nun 23 Temmuz’da “Bonn Yetkilerine” dayanarak çıkardığı “soykırımın inkarının suç sayılmasını öngören” yasa, ülkedeki Sırplar ve ülkenin iki entitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nde (RS) sert tepkilere neden olurken, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Sırp üyesi Milorad Dodik, RS'in yasaya kurumsal cevap vereceği tehdidinde bulunmuştu.
Balkanlarda 1992 ila 1995 yılları arasında 100 binin üzerinde insanın ölümüne yol açan, 2 milyon kişinin evlerini terk etmesine neden olan iç savaşın ardından varılan anlaşma sonucu Bosna-Hersek, Sırp Cumhuriyeti ile Boşnak ve Hırvatların çoğunlukta olduğu federasyonla iki özerk bölgeye ayrılmıştı.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı üç ayrı etnik gruptan belirli rotasyonla seçiliyor.
YÜKSEK TEMSİLCİLİK NEDİR?
Bosna Hersek'te 1992-1995 arasında yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Anlaşması ile oluşturulan Yüksek Temsilcilik uluslararası toplum adına Bosna Hersek'te barış anlaşmasının uygulanmasını denetliyor. Yüksek Temsilcilik aynı zamanda ülkede faaliyet gösteren uluslararası kurumların etkinliklerini de koordine ediyor.
Her yıl Birleşmiş Milletlere (BM) Bosna Hersek'teki gelişmeler ve sorunlarla ilgili rapor da sunan Yüksek Temsilci, "Bonn Yetkileri" olarak bilinen geniş yetkilere sahip. Yüksek Temsilci, Devlet Başkanlığı Konseyi'nin üyeleri dahil olmak üzere ülkede barışın uygulanmasına engel olan kişileri görevden alabiliyor, ihtiyaç durumunda yasa da çıkartabiliyor.
Avusturyalı diplomat Valentin Inzko, 2009'dan beri Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi olarak görev yapıyor.
