Soğutma sorununun faturası: 38 milyar dolar
F-35 savaş uçağındaki artan soğutma ihtiyacı, 38 milyar dolarlık ekstra motor revizyonunu zorunlu kılabilir. Soğutma, termal iz yönetimi için kritik öneme sahip.
GAZETE HABERLERİ
Editor
ABD Hükümet Hesap Verebilirlik Ofisi (GAO), salı günü dünyanın en maliyetli silah sistemi olan F-35’e ilişkin yıllık raporunu yayımladı. Raporda, F-35'lere ilişkin çok sayıda sorun sıralandı. Bunlardan en dikkat çekeni ise soğutma sistemi üzerine olandı. “Soğutma sistemine aşırı görev yükleniyor ve tasarım parametrelerinin ötesinde çalışmasını gerektiriyor.” denilen raporda, “Ekstra ısı motordaki aşınmayı artırıyor, ömrünü kısaltıyor ve bakım maliyetlerine 38 milyar dolar ekliyor.” denildi. Isınmaya yönelik etkili bir çözüm bulunamazsa, motor revizyonları beklenenden daha erken yapılabilir ve Pentagon’un 77 yıl boyunca F-35 filosunu işletmek ve bakımını yapmak için 1,3 trilyon dolarlık tahminine yeni bir yapılacaklar kalemi ekleyebilir.
ÖMÜR YÜZDE 20 AZALIYOR
Bloomberg’e göre; motor sorunu, uçağın tek motorundan gelen basıncı aktaran ve akışı diğer bileşenleri soğutmak üzere yönlendiren “güç ve termal yönetim sistemi” ile ilgili. Motor, ne kadar fazla hava basıncı aktarılırsa o kadar yüksek bir sıcaklıkta çalışıyor.
GAO, Lockheed Martin’in bir alt yüklenicisi tarafından yıllar önce tasarlanan spesifikasyonlara dayanan güç sisteminin, jetin giderek daha karmaşık hale gelen AESA Radar gibi aviyoniklerinin soğutma taleplerinin yanı sıra Blok 4 adı verilen mevcut bir yükseltme programı sırasında planlanan yeni yeteneklere ayak uyduramadığını söyledi.
GAO’nun yıllık raporu ayrıca Blok 4 yükseltmesinin maliyetinin 1 milyar dolar daha artarak 16,5 milyar dolara çıktığını ve Lockheed’in 2022 uçak teslimatlarının yarısının geciktiğini açıklıyor.
GAO raporu yayınlanmadan önce ABD Savunma Bakanlığının F-35 Program Ofisi yaptığı ayrı bir açıklamada, F-35 motorlarının başlangıçta tasarlandığından daha sıcak ısıda çalıştıkları için Blok 4 yükseltmeleri de dahil olmak üzere operasyonel ömürlerinin yüzde 20’ye kadar azalacağının tahmin edildiğini bildirmişti.
Bu durumda ABD Hava Kuvvetlerinin F-35A modelindeki motorun önemli “sıcak bölümünün” belirlenen 2 bin uçuş saati yerine her bin 600 uçuş saatinde bir revizyona ihtiyaç duyacağı öngörülüyor.
