Son 19 yılda 1890 maden işçisi hayatını kaybetti

Bugün 4 Aralık Dünya Madenciler Günü. Dünyanın zenginliklerini yeryüzüne çıkaran maden işçilerinin günü. Madencilik işkolunda çalışan işçiler ücret, uzun çalışma saatleri ve güvencesizlikle karşı karşıya. Meslek hastalıkları ise neredeyse kaçınılmaz ve ne yazık ki 'normal' kabul edilmekte. Önlenebilir olmasına rağmen ortaya çıkabilecek iş kazalarının karşılığı ise çoğu zaman can kaybı.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) son 19 yılda madenlerde meydana gelen kazalar sonucu hayatını kaybeden madencilerin raporunu yayınladı. İSİG'in raporuna göre son 19 yılda madenlerde en az 1890 maden işçisi hayatını kaybetti.

MADEN İŞÇİLERİNİN ÖNCELİKLİ SORUNLARI VE TALEPLERİ

İSİG raporunda, maden işçilerinin öncelikli sorun ve talepleri şöyle sıralandı:

• İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemleri ya eksik ya da hiç alınmamaktadır. Bu nedenle maden sektöründe çalışan birçok işçi meslek hastalıklarına yakalanmakta, iş kazası geçirmekte ve iş cinayetlerinde hayatını kaybetmektedir. Mecburi iyileştirmelere gidilse de Anadolu'nun birçok bölgesinde kara düzen işleyiş devam etmekte. Türkiye’deki bütün madenlerde İSİG önlemleri alınmalıdır.
• Özel sektörde yeraltı çalışanı statüsünde olan maden işçilerinin en önemli taleplerinden birisi ise çalıştıkları süreç içerisinde 2014 sonrası getirilmiş olan çift asgari ücret uygulanmasına rağmen yaşlılık ödeneklerinin (emeklilik maaşlarının) düşük ücret üzerinden ödeniyor olmasıdır. TKİ'nin bünyesindeki sahalarda çalışan maden işçileri emeklilik maaşını yüksek ücretten almaktayken sektörün çoğunluğunu oluşturan özel sektör çalışanı yeraltı işçileri bu durumun dışında kalmaktadır. Bu durum emekli olmuş olan madencilerin çoğunun tekrar işe girmesine sebep olmakta; güvencesiz, düşük ücretli işlerde emeklilik yaşındaki insanların yaşamak için çalışmaya mahkum olması anlamına gelmektedir. Tüm maden işçileri için emeklilik maaşındaki bu durum düzeltilmelidir.
• Yine Soma bölgesi haricindeki madenlerde (İSİG önlemlerinin alınmaması, çift asgari ücret uygulaması) gibi Maden Kanunu ve İş Kanunu’ndaki maden işçilerine özgü kanunlar uygulanmamaktadır. Kanuna aykırı uygulamalar hiçbir idari, cezai veya hukuki denetime tabi olmadan hayata geçirilmektedir. Asıl işte taşeron çalıştırılması yaygınlaştırılmış durumdadır. Altın, nikel, gümüş, bakır, krom gibi işletmelerde sağlık kontrolleri ve İSİG eğitimleri prosedürel olarak yapılmış gibi gösterilmekte, madencilerin bedeninde çalışırken oluşan hasarlar ancak madenci hastalıktan çalışamaz hale gelince ancak tespit edilebilmektedir. Tüm madencillik sektöründe meslek hastalığı başvurusu, tespiti istisnalar dışında mümkün olmamaktadır. Meslek hastalıkları önleme, tespit ve tedavisine dönük acil adımlar atılmalıdır.
• Özel maden işletmelerinde sendikal örgütlenmenin oldukça sınırlı tutulması bir devlet politikasıdır. Dünyanın en ağır işini yapan maden işçileri sendikasız, kuralsız, ucuz çalışmaya mahkûm edilmektedir. Sendikal mecburiyet durumunda sarı sendikalar işyerlerine patron yamağı olarak sokulmaktadır. Son beş yılda binin üzerinde yeni maden ruhsatı verildi. Doğa metalaştırılırken tarım toprakları ucuza istimlak edilip toprağın sahibi çiftçilerin ucuz işgücüne dönüştürülmesi ülkenin dört yanında hızla sürdürülmektedir. Maden işçilerinin üzerindeki sendikal baskılar kaldırılmalı ve sendika seçme özgürlüğü engellenmemelidir.

İSG İÇİN EL ELE YARIŞMASI SONUÇLANDI

AYDINLIK / ANKARA

'İş Sağlığı Güvenliği (İSG) İçin İşveren, İşçi ve Aileler El Ele' yarışmasının kazananları belli oldu. Türkiye Maden-İş, ''İş Sağlığı Güvenliği İçin İşveren, İşçi ve Aileler El Ele'' yarışmasının sonuçlarını açıkladı. Çocuklar için resim, çalışanlar için fotoğraf, aile ve eşler için de öykü ve şiir yarışmasının birincilerine ödülleri takdim edildi. Törende konuşan Sendika Genel Başkanı Nurettin Akçul, birinci önceliklerinin iş kazalarını önleme kültürünün tabana yayılması olduğunu söyledi. Çocuklar için resim yarışmasında Mehmet Çiya Kasaç, çalışanlar için fotoğraf yarışmasında Kenan Kocatürk, aile ve eşler için öykü-şiir yarışmasında birinci oldu. Çocuklar için düzenlenen Berat Yeşil’in resmine ise Jüri Özel Ödülü verildi.