Sorun iş gücü değil finans maliyetleri
MAKFED Başkanı, 'Ölçek ekonomisine sahip değiliz. Sektörde faaliyet gösteren 120 büyük işletme makine ihracatında yüzde 40 paya, 750 orta boy işletme de yüzde 30 paya sahip.' dedi.
Sabrican Tıknazoğlu
Türkiye Makina Federasyonu (MAKFED)’nun düzenlediği 3. Makine Zirvesi’nde, Türk sanayisi bir araya geldi. Ana gündem olarak makine imalatçısı işletmelerin uluslararası alanda rekabet edebilir ölçeklere nasıl ulaşabileceğinin seçildiği zirvenin açılış konuşmalarını; MAKFED Başkanı Adnan Dalgakıran, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ve Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Orhan Turan yaptı.
MAKFED Başkanı Adnan Dalgakıran konuşmasında, çağımızdaki en önemli konunun verimlilik olduğunu ve her alanda verimliliğe odaklanılmadığı takdirde tehlikelerle karşılaşılacağını söyledi. Adnan Dalgakıran, 2023 yılı için 500 milyar dolar ihracat ve 25 bin dolar kişi başına düşen gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) hedefinin konulduğunu hatırlatarak geldiğimiz noktada neden 250 milyar dolar ihracat ve 10 bin dolar kişi başına düşen GSYH’de kaldığımızı tartışmamız gerektiğini belirtti.
REKABET İÇİN ÖLÇEK EKONOMİSİ
Dünya ekonomisindeki payımızın 3-4 katına çıkması gerektiğini vurgulayan Dalgakıran, “300 yıldır aynı konumdayız. Kaynaklarını doğru kullanan ülkeler başka yerlere gidiyor. En son Vietnam yanımızdan geçti.” dedi. Çin’in ucuz iş gücü maliyetleri sebebiyle rekabette avantaj sağlamasının geçmişte kaldığını, artık ucuz iş gücüyle değil ölçek ekonomisiyle avantaj sağladığını öne süren Dalgakıran şu ifadeleri kullandı:
“Çin’de ve Türkiye’de uygulanan asgari ücret arasında çok büyük bir fark yok. Çinli firmalar ülkelerinde yüzde 3 faizle uzun vadeli borçlanabildiğinden, ürünlerini yurt dışına 5-10 yıl vadeli pazarlayabiliyorlar. Devasa büyüklükte ve tam randımanlı çalışan bir işletmenin üretim maliyetleriyle, zaten düşük olan kapasitesinin de altında çalışan bir işletmeninki bir olmuyor.
“Ölçek ekonomisine sahip değiliz. Sektörde faaliyet gösteren 120 büyük işletme makine ihracatında yüzde 40 paya, 750 orta boy işletme de yüzde 30 paya sahip. Firmalarımızın rekabet güçlerini artırmak için büyütmemiz, dayanıklılık ve esneklikleri ile teknolojik derinliklerini artırmamız gerekiyor. Bu sorunlara çözüm bulmadan, fiyat yönlü rekabeti besleyen aşırı kapasitelerin önüne geçemeyiz.”
‘BİRLEŞİM SİSTEMİ OLMAZSA KOBİ’LER YOK OLACAK’
“Rakiplerimiz yüzde 3 faiz oranı ile kredi kullanabiliyor. Biz yüzde 50 faiz oranı ile nasıl rekabet edeceğiz? Bize teşvik değil rakiplerimizle aynı finansal koşulları sağlayın bakalım o zaman neler oluyor. Başta Çin olmak üzere uzak doğunun rekabet gücü inanılmaz boyutlarda. Ölçek ekonomisi içinde çalışmayan küçük ölçekli firmalarımız tamamen kaybolacak. Bu firmaların kontrollü bir şekilde birleşmesi için sistem oluşturmazsak yok olacaklar.”
‘İSRAİL SALDIRIYOR DÜNYA SEYREDİYOR’
İsrail’in Filistin’e yönelik artık katliama dönüşen saldırılarına karşı uluslararası toplumu göreve çağırdıklarını ancak dünyanın dünyanın izlemekle kaldığını belirten TİM Başkanı Mustafa Gültepe, şu vurguları yaptı:
"Bu endüstrimiz doğası gereği diğer sektörlere de öncülük ediyor. Tüm sanayi kollarının ortak ihtiyaçları makine sektörü tarafından karşılanıyor. Özellikle dijital kapasitesi güçlü, enerji verimliliği yüksek ve çevreci makinelere ihtiyaç her geçen gün artıyor. Makinecilerimiz sayesinde Türkiye'nin dijital ve yeşil dönüşüm sürecinde avantajlı çıkacağına inanıyorum. TİM olarak yeşil dönüşüme büyük önem verdiğimizi de bir kez daha söylemek istiyorum. Makine dahil 27 sektörümüzden 15'inin eylem planları tamamlandı.”
SANAYİDE İKİZ DÖNÜŞÜM VİZYONU
TÜSİAD Başkanı Orhan Turan, konuşmasında sanayicilerin ikiz dönüşüm konusundaki vizyonu üzerine değerlendirme yaptı. Turhan, yüksek teknoloji temelli kümelenmelerin oluşturulması gerektiğini ifade ederek teknoloji hazırlık seviyelerinin geliştirilmesine yönelik programların güçlendirilmesi gerektiğini söyledi. Turhan, "Bu aynı zamanda bizim şirketlerimizin rekabet gücünü artıracak bir unsur. Yeşil dönüşüm aslında Avrupa Birliği'nin bir büyüme stratejisidir. Sanayinin ikiz dönüşümünü sağlayacak teknolojilerde, örneğin ileri düzeydeki çipleri dışa bağımlılığımızı azaltacak işbirliklerini destekleyecek mekanizmaları geliştirmeliyiz. KOBİ'lerimizin ikiz dönüşüm kapasitesini hızlandırma odaklı destek modellerini güçlendirmeliyiz.” dedi.
