Sovyet karikatülerinde Türkiye ve Atatürk: Çatırdıyor İtilaf’ın eski püskü binası

Türk-Sovyet ilişkileri, Kurtuluş Savaşı yıllarından Atatürk’ün ölümüne kadarki süreçte her iki ülkenin kaderinin belirlenmesinde büyük rol oynadı. Kemalist Devrim ve Ekim Devrimi, birbirine sarılarak halklarına bağımsız bir gelecek yarattı. Türkiye ve SSCB, bu dönemde uluslararası arenada birbirlerini destekledi. (Konuyla ilgili “Atatürk’ün Sovyetler’le Görüşmeleri” ve “Türk-Rus Diplomasisinden Gizli Sayfalar” (Kaynak Yayınları) başlıklı kitaplarımıza bakılabilir.)

Bu hava, doğal olarak ülkelerin basın organlarına da yansımıştı. Bunlara mizah dergileri de dâhildi. Yayın hayatına 1922 yılında başlayan, bir dönem tirajı 6.5 milyona kadar çıkan SSCB’nin en önemli haftalık mizah-karikatür dergisi “Krokodil” (Timsah) de Türkiye’deki gelişmeleri sıkça sayfalarına taşıdı. Birçok kere kapaktan verilen bu karikatürler, esas olarak Türkiye’nin ve Atatürk’ün emperyalizm ve gericilikle mücadelesine odaklanmıştı.

Atatürk döneminde basılmış olan karikatür ve mizah yazılarından örnekleri okurlarımızla paylaşıyoruz. Katkılarından dolayı Hüseyin Erman Sülük’e teşekkür ederiz.

YUNAN BALESİ

Atina kamuoyunda Venizelos’un iktidara geri dönmesi lehindeki fikirler güçleniyor. (İzvestiya)

Türk: Bakalım, bizim kitlesel sahnenin zamanı geldiğinde Venizelos, taçlı kadın dansçıyla nasıl raks edecek!

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kararıyla padişah tahttan indirildi. Ancak o (padişah), tahttan çekilmeyi reddetti. (Gazetelerden)

Sultan (Kemal’e): Çekilmek istemiyorum, geniş Türk kitlelerinin desteğine dayanıyorum.

(Ay yıldızın üzerinde “TBMM” yazarken, Mustafa Kemal padişaha “tahttan çekilme” kararını gösteriyor.-MP)

NOT: KARİKATÜRLERİN TAMAMINI AYDINLIK GAZETESİ'NDE