Sanayi üretimi şubatta çöktü deprem tahribatı etkili oldu
Şubat ayında sanayi üretimi yıllık düzeyde yüzde 8.2 oranında, aylık düzeyde de yüzde 6 oranında azaldı. Sanayi üretim endeksinde depremin etkisi net bir şekilde görüldü.
TÜİK'in yayınladığı istatistiklere göre, 2023 yılı şubat ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18.2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 8.2 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 4.5 azaldı.
Sanayi üretim verisi detaylarına indiğimizde yıllık bazda sermaye malı imalatı, aylık bazda da elektrik, gaz buhar sektörü dışında düşüş oldu. Yüksek teknolojili ürünlerde ise hem aylık hem de yıllık bazda artış oldu.
YÜKSEK TEKNOLOJİ ARTTI
Yüksek teknoloji kısmına baktığımızda yıllık düzeyde artış yüzde 16.5 ve aylık bazda yüzde 6.8 olarak ölçüldü. Bu kalem altında bilgisayar, elektronik ve optik ürünleri imalatı yıllık yüzde 36.4 oranında, aylık bazda da yüzde 7.4 oranında arttı.
TÜİK'in açıklamasında, “Sanayi Üretim Endeksinin hesaplanmasında Aylık Sanayi Üretim Anketi ve Katma Değer Vergisi (KDV) beyannamelerinden elde edilen veriler kullanılmaktadır. Ülkemizin yaşamış olduğu deprem felaketinden etkilenen illerde mücbir sebep ilan edilmiş ve beyannameler ertelenmiş, bu illerden derlenen anketlerden yüzde 67 oranında cevap alınabilmiştir. Bu nedenle, 2023 Şubat ayına ilişkin hesaplamalarda eksik gözlemler için e-fatura, e-arşiv fatura verileri gibi alternatif veri kaynakları ve istatistiksel yöntemler kullanılarak tahmin yapılmıştır. Bu yöntemlerle tahmin edilen büyüklüğün toplam içindeki payı yüzde 1.94'tür.” bilgisi yer aldı.
CİDDİ BİR DARALMA
Dinamik Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan, şunları söyledi: “Şubat ayında PMI 50.1 ile önceki aya göre yatay kalmıştı, bu da genel beklentinin daha durağan bir değişim olması yönündeydi. İşsizlik, PMI gibi benzer dönemi içine alan göstergelerin aksine, sanayi üretimi verilerinde deprem etkisinin çok kayda değer şekilde yansıdığını görüyoruz. Bölgeden gelen anket verilerinin eksik olmasına rağmen ciddi bir daralma yansımış durumda. Deprem etkisi nedeniyle verilerdeki sert daralma mart ayı ile beraber yerini daha azalan bir etkiye bırakabilir. Mart ayına dair ihracat ve PMI verileri de şubat ayındaki baza kıyasla biraz toparlanma olabileceğine işaret ediyor. Deprem etkisi gerçekleşmeleri buna karşılık sanayi üretimi endeks değerini birkaç ay düşük seviyelerde tutacak ve depremin gerçek etkilerini ortaya koyacaktır. Bu kapsamda birinci çeyrek büyümesi bir miktar olumsuz etkilenmekle beraber, ikinci çeyrekteki büyüme görünümü ise seçim belirsizliğinin geride kalma etkisine ek olarak üretim ve tüketim eğilimlerindeki değişimi de içerecektir. Normalde seçim belirsizliğinin üretim eğilimlerini olumsuz etkilemesi beklenebilecekken, seçimden sonra kur ve faiz seviyelerinin ne olabileceği kestirilemediğinden talep artmakta ve bu da üretimi canlı tutmaktadır.”
