Suç ve Satranç
Hürriyeti bağlayıcı suçlardan birini işleyen kişi, suçun ağırlığına göre belirlenen bir süre cezaevinde tutulur. Hapis cezasının amacı toplumu suçlardan korumak ve adaleti sağlamaktır. Bu haftaki satranç köşemizi sunuyoruz.
SATRANÇ VE HAYAT
Hürriyeti bağlayıcı bir cezayı gerektiren suçlardan birini işleyen kimse, eyleminin ağırlığıyla orantılı şekilde belirli bir süre cezaevinde zorunlu olarak alıkonur. Hapis cezasının amacı toplumu davranış bozukluğu gösteren bireyden korumak, suçtan bireysel olarak zarar görenlerin ve toplumun adalet duygularını tatmin etmektir. Ancak şu unutulmamalıdır. Hürriyeti kısıtlanan suçlu bir süre sonra cezasını tamamlayarak cezaevinden çıkacaktır. Dolayısıyla hapis cezasının tek amacı adaleti yerine getirmek olamaz. Suçlunun topluma geri döndüğünde aynı aykırı davranışları tekrarlamamasını sağlamak da önemlidir. Bu nedenle hapishanede kaldığı müddetçe suçlunun, ahlaki ve psikolojik yönden eğitilmesi, yasal ifadeyle, ıslah edilmesi gerekecektir.
Bu anlamda satranç kullanılabilecek önemli bir araçtır. Hapishanede cezasını çeken suçlulara satranç öğretilmesi, satrançla zaman geçirmeleri yarar sağlayabilir. Cezaevinde turnuvalar düzenlenmesi de satranç çalışmalarının amacına ulaşması yönünden tamamlayıcı bir faaliyettir. Turnuva ortamını ve heyecanını cezaevinde yaşamak, orada vakit geçirmek zorunda olan kişiler için hayli farklı bir deneyimdir. Bir insan sandalyede hiç bir şey yapmadan boş boş yarım saat bile oturamaz, sıkılır. Oysa satranç tahtası başında bazen bir hamle için yerinden kalkmadan rahatlıkla bir saat düşünebilir. Cezaevinde gün sayan insanlar için satranç zamanı hızlı geçiren zevkli bir uğraş olabilir. Gerek oynarken gerek alıştırma yaparken insanı diğer düşüncelerinden uzaklaştıran ve konsantrasyon sağlayan bir çalışmadır. Bu da insana iyi gelmekte, zihni boşaltarak bir tür dinlenme sağlamaktadır. Esasen satranç insanı özgürleştiren bir eylemdir. Sekize sekizlik bir oyun alanında taşlarınızı planladığınız gibi hareket ettirebilir, her hamlede kendi kararınızı verip uygulayabilirsiniz. Gerek dünya üzerinde gerek ülkemizde cezaevlerinde satrançtan yararlanma konusunda ciddi girişimler bulunmaktadır. Uluslararası Satranç Federasyonu FIDE bu konuda önemli adımlar atmıştır. Türkiye Satranç Federasyonu TSF de ülkemizdeki cezaevlerinde satranç sınıfları açmakta, eğitmen görevlendirmektedir. Adalet Bakanlığı ve Ceza İnfaz kurumlarıyla yapılan protokoller ve iş birliği çerçevesinde faaliyetler sürdürülmektedir.
Ülkemizin ilk satranç ustalarından Cumhuriyet Gazetesi'nde yıllarca satranç köşesi yazan rahmetli üstadımız Nevzat Süer cezaevlerinden kendisine mektup yazan satranççıların hazırladığı satranç problemlerini köşesinde yayınlardı.
Çocuk ve gençlerin kaldığı ıslah evlerinde satranca mutlaka yer verilmelidir.
BULMACA KÖŞESİ
Soru 18:
Beyaz Oynar Kazanır
Beyaz Taşlar:
Şe1, Vd1, Ka1, Kh7, Fd3, Ac3, Af3, Pa2, b2, d4, e3, f2, g2, g3.
Siyah Taşlar:
Şf7, Vd8, Ka8, Kh8, Fc8, Fg7, Ab8, Pa7, b7, c6, d5, e5, f6, g6.
GÜNÜN SÖZÜ
“Satranç entelektüel jimnastiktir.”
Eugene Martinovsky
MİNYATÜR KÖŞESİ
Albin A - Horinek
Sofya 1922
1.e4 e5 2. d4 exd4 3. c3 dxc3 4. Fc4 cxb2 5. Fxb2 Fb4+ 6. Ac3 Vg5 7. Af3 Vc5 8. Vb3 Ah6 9. 0–0 0–0 10. Ad5 Fa5 11. Fa3 1-0.
Siyah vezir düşüyor. Eğer 11… Vc6 12 Ae7+ ile çatal atarak veziri alıyor.
BU HAFTAKİ SORUMUZUN YANITI
Soru 18’in Cevabı:
1. Fxg6+ Şxg6
Siyah 1… Şf8 ya da Şg8 oynayarak devam edebilirdi. Bu taktirde siyah şahın açık konumu ve taşlarının sıkışık olması nedeniyle, zaten bir piyon kazanmış olan beyaz çok üstün kalırdı. Bu nedenle siyah taş fedasını kabul ediyor.
2. Axe5+ fxe5
Eğer 2… Şxh7 3. Vh5+ Şg8 4. Vf7+ Şh7 5. 0-0-0 Fh3 6. Kh1 Vc8 7. g4 beyaza kazanç.
Ya da 2… Şg5 3. Vh5+ mat.
3. Vh5+ Şf6 4. Vxe5+ Şf7 5. Vxg7+ Şe6 6. Ve5+ Mat 1-0.
Bize ulaşmak için:
