Sürekli yorgun hissediyorsanız dikkat!

Demir eksikliği dünyada en sık görülen anemi yani kansızlık türü olarak biliniyor. Özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde demir eksikliğine bağlı anemi oranları oldukça yüksek seyrediyor. Vücutta demirin eksik olduğu durumlarda anemi oluşuyor ve buna bağlı olarak da ‘’demir eksikliği anemisi’’ tanısı konuluyor.

VÜCUDUN DEMİR DEPOSU FERRİTİN

Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerine rengini veren oksijenin kanda taşınmasını sağlayan bir proteindir. Demir de hemoglobinin temel yapısına giren bir elementtir ve akciğerden alınan oksijenin hemoglabine bağlanarak dokulara aktarılmasında büyük önem taşır. Beslenme yolu ile alınan besinlerden vücuda demir minerali girişi gerçekleşir. Demir minerali metabolizma ve hücre içi-dışı reaksiyonlar için oldukça önemli bir mineraldir. Ferritin, demiri vücutta depolayan ve salınımını kontrol eden bir protein kompleksidir. Vücudun demir deposu olarak da tanımlanabilir.

AZ MİKTARDA DÜŞÜKLÜK BELİRTİ VERMEYEBİLİR

Ferritin eksikliği vücutta ölçülen ferritin değerinin belirtilen normal seviyelerden aşağıda olması durumudur. Bu tablo vücutta demir eksikliği olduğunu gösterir. Demir minerali özellikle kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijenin taşınmasından sorumlu olan hemoglobin molekülünün üretimi için gereklidir. Demirin vücutta yeterli miktarda bulunmaması ile kırmızı kan hücrelerinin doku ve organlara taşıdığı oksijen miktarı azalır. Buna bağlı olarak doku ve organların yeterince oksijenlenememesi sonucu işleyişleri bozulur. Bu durum bazı belirtilere yol açar. Ferritin düşüklüğü az ya da orta miktarda ise herhangi bir belirti göstermeyebilir. Ancak ağır seviyede ferritin eksikliği mevcut ise daha çok belirti görülür.

DEMİR EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

• Halsizlik ve yorgunluk
• Sabahları uyanmakta zorluk ve sürekli uyku hali
• İştahsızlık
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Kulak çınlaması
• Üşüme hissi
• Unutkanlık, sinirlilik
• Enerji kaybı
• Konsantrasyon ve odaklanma problemleri
• Saç dökülmesi
• Tırnaklarda kırılma ve çizgili görünüm
• Kaşıntı
• Cilt renginde ve gözlerde solukluk ve sarılık
• Eklem ve kas ağrıları
• Huzursuz bacak sendromu
• El ve ayaklarda uyuşma hissi
• Toprak ve kireç yeme isteği
• Cinsel isteksizlik
• Kilo vermekte güçlük

DEMİR EKSİKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR

Ferritin düşüklüğü tespit edilmesi durumunda mutlaka altta yatan nedenin aydınlatılması gerekir. Bu durum başka bir hastalığın habercisi de olabilir. Tedavide hastanın durumuna ve değerlerine göre değişkenlik gösterecek şekilde tablet, şurup ya da damardan (intravenöz) demir takviyeleri planlanabilir. Tedavi sürecinin yakından takibi ve yarıda kesilmemesi oldukça önemlidir. Ortalama 3-6 ay kadar süre ile tedaviye devam etmek gerekmektedir. Tedaviyi yarıda kesmek tekrarlayan demir eksikliğine neden olabilmektedir. Medikal tedavinin yanı sıra hastanın beslenmesi de demir eksikliğine göre planlanmalıdır.

ÇAY VE KAHVEYİ ARA ÖĞÜNLERDE TÜKETİN

Çay ve kahvenin içinde bulunan “Tanen” bileşeni vücuttaki demir emilimini bozabilmektedir. Bununla birlikte kalsiyumdan yüksek süt ve yoğurt da demir emilimini etkileyebilmektedir. Demir emilimini azaltan bu besinleri ana öğünler yerine yemeklerden 1-2 saat sonra tüketmek demir emilimi üzerindeki olumsuz etkiyi azaltmaktadır.

Kaynak: Memorial