Suudi Arabistan’dan Rusya’ya OPEC+ desteği

Nisan 2020'de uygulamaya konan OPEC+ üretim kotaları üç ay içinde sona erecekken, enerji tüketicileri petrol fiyatlarıyla son on yılın en yüksek seviyeleriyle boğuştuğu için yeni bir üretim anlaşması gündemde. Prens Abdülaziz'in bu konuda Rusya ile ilgili yaptığı yorumları, Batı’nın Rusya’yı tecrit etmeye çalıştığı bir ortamda geleneksel bir ABD müttefiki olan Suudi Arabistan’ın Rusya'ya desteğinin önemli bir işareti olarak değerlendiriliyor. Riyad, Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı operasyonun ardından fiyatları düşürmeye yardımcı olmak için ham petrol üretimini artırma yönündeki Batı baskısına direniyor ve arz eksikliği olmadığı konusunda ısrar ediyor.

Prens Abdülaziz, piyasadaki belirsizlikler göz önüne alındığında yeni bir anlaşmanın nasıl görünebileceğini söylemek için henüz çok erken olduğunu söyledi, ancak OPEC+'ın talep olursa üretimi artıracağını da sözlerine ekledi. Prens Abdülaziz ayrıca, "Şu anda gördüğünüz tahribatla (bir anlaşmayı) belirlemeye çalışmak için çok erken. Ama bildiğimiz şey, başardığımız şey, insanların şu ana kadar orada olmanın, birlikte çalışmanın bir değeri olduğunu söylemeleri için yeterli.” ifadelerimi kullandı.

PETROL ÜRETİMİ DÜŞTÜ

OPEC+, ittifak üyelerinin her ay toplam üretimi günde 430 bin varil kadar artırdığı 2020 anlaşmasına bağlı kaldı. Ancak veri sağlayıcısı OilX'e göre, Rusya'nın üretimi Ukrayna operasyonunun başlamasından bu yana düştü ve marttaki yaklaşık 11 milyon varilden nisanda ortalama 10 milyon varil/güne düştü. Uluslararası Enerji Ajansı, batılı güçlerin Avrupa'nın Rus enerjisine bağımlılığını azaltmak için olası bir AB petrol ithalatı yasağı da dahil olmak üzere daha sert yaptırımlar getirmesi durumunda, 3 milyon varil/gün kadar azalarak daha da düşebileceğini tahmin ediyor. Ancak Hindistan, savaşın başlamasından bu yana Rus petrol ithalatını artırdı. Uluslararası gösterge olan brent ham petrol, geçen hafta varil başına yaklaşık 112 dolardan işlem görüyordu.

RUSYA İLE KOORDİNELİ

OPEC'in fiili lideri ve dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, 2016'dan beri OPEC+ aracılığıyla Rusya ile petrol üretim kotalarını koordine ediyor. Krallık, Rusya'nın Ukrayna'ya operasyon başlatmasından bu yana tarafsız bir yolda ilerlemeye çalışıyor. Veliaht Prens Muhammed bin Salman, Putin ile iki kez konuştu ve bu ay Prens ve Kral Salman, ülkenin Nazi Almanyası'na karşı Sovyet zaferini yıl dönümünde Rus lideri arayarak tebrik etti.

Prens Abdülaziz, benzin pompalarındaki fiyatların artmasını küresel arıtma kapasitesi ve vergi eksikliğine bağladı. “Piyasanın belirleyicisi rafineri kapasitesidir.” diyen Abdulaziz, “En azından son üç yılda, tüm dünya yaklaşık 4 milyon varil rafinaj kapasitesini kaybetti, bunların 2,7 milyonu Kovid-19 salgınının başlangıcından bu yana oldu.” ifadelerini kullandı OPEC+'ın bazı üyeleri de üretim kotalarını sürekli olarak karşılayamadı ve Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, üretimi önemli ölçüde artırma kapasitesine sahip tek üreticiler.

AVRUPA BÖLÜNMÜŞ DURUMDA

Rusya’nın gaz ve petrol ihracatına olan aşırı bağımlılığı nedeniyle Batı, başlangıçta Rus enerji varlıklarına yaptırım uygulamaktan kaçındı. ABD ve İngiltere, mart ayında Rusya'dan petrol ithalatını yasaklamıştı. Ancak AB ülkeleri, Rus petrol arzını aşamalı olarak durdurma önlemleri konusunda bölünmüş durumda ve bu ay AB denizcilik endüstrisinin Rus ham petrolü taşımasını yasaklayan bir öneriyi geri çekti. Prens Abdülaziz, siyasetin OPEC+'ın dışında tutulması gerektiğini ve Çin'deki Kovid-19 karantinaları, küresel büyüme ve tedarik zincirleri hakkındaki belirsizlik ortamında gelecekte "düzenli ayarlamalar" yapmak için ittifaka ihtiyaç duyulacağını da sözlerine ekledi. Üretim ve rafineri kapasitesindeki darboğazları hafifletmek için hükümetlerin endüstriyi, ülkeler daha temiz enerji kaynaklarına geçerken bile hidrokarbonlara yatırım yapmaya teşvik etmesi gerektiğini söyledi.