TBMM Başkanı Şentop: Vatanseverlik söz değil eylem gerektirir
Sivas Kongresi’nin 103. yılı dolayısıyla konuşma yapan TBMM Başkanı Şentop, vatanseverliğin söz değil eylem meselesi olduğunu belirtti. Şentop, sadece söze bakılırsa Damat Ferit’in de masum göründüğünü vurgulayarak ‘Hiçbir devlet, milletimizin şerefinden daha büyük değildir.’ dedi
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, Milli Mücadele'nin geçmişte kalmadığını, bugün de var olduğunu söyledi. “Hiçbir devlet, milletimizin şerefinden daha büyük değildir.” diyen Meclis Başkanı, vatanseverliğin söz değil eylem meselesi olduğunu vurguladı.
Şentop, Sivas Kongresi'nin 103. yıl dönümü dolayısıyla kongrenin yapıldığı Atatürk ve Kongre Müzesi bahçesinde düzenlenen tören konuştu. Kongreye giden sürece değinen Şentop, 4 Eylül 1919'da Sivas'ta milli ve umumi bir kongrenin toplandığını belirtti. Türkiye'nin önce işgalden kurtuluşunu sağlayan, ardından sonraki 103 yılı belirleyen mimarinin, burada, bu şehirde gerçekleştiğini dile getiren Şentop, "Öncesi, cereyanı, içerdiği tartışmalar ve sonuçları bakımından milletimiz ve devletimiz açısından önemli sonuçlar doğuran Sivas Kongresiyle ilgili iki hususa, bugüne de ışık tutan ve hatırda tutulmayı hak eden taraflarından dolayı değinmek istiyorum." diye konuştu.
MANDA VE HİMAYE TARTIŞMALARI
Şentop, 4 Eylül'de 1919'da açılan ve toplam 8 oturumda 11 Eylül'e kadar çalışmalarını yürüten Sivas Kongresi'nin en hararetli kısmının, bilindiği üzere, manda ve himaye tartışmaları olduğunu anımsatarak, şunları kaydetti:
"İstiklal-i tam gayesinin tahakkukuna yönelik direnişi en açık ve kararlı haliyle ortaya koyan bir beyanname ile neticelenen bu kongre, Milli Mücadele'nin muhtevasını, ruhunu ve gayesini tam olarak ortaya koymuştur. Sivas Kongresi'ne katılan delegelerin bir kısmı, Amerikan mandasını, içine düşülen durumdan çıkış için en uygun yol ve çare olarak göstermektedir. Sivas Kongresi'nde ateşli tartışmalara sebebiyet veren manda, himaye ve müzaheret meselesi, istiklal-i tam taraftarı delegelerce reddedilmiş, mücadelenin herhangi bir devletin himayesine sığınarak değil, milletin azim ve kararlılığıyla nihayete erdirilebileceği ilan edilmiştir."
TIBBİYELİ HİKMET'TEN ALINACAK DERSLER VAR
Manda ve himaye taraftarlarının en üst perdeden fikirlerini beyan ettiği Sivas Kongresi'nde istiklal-i tam haricinde bir kurtuluş yolu kabul etmeyen delegelerin sonucu belirlediklerini aktaran Şentop, bunlardan birisinin de henüz 18-20 yaşında olan Tıbbiyeli Hikmet olduğunu anımsattı.
Tıbbiye'de 3. sınıf talebesiyken Sivas Kongresi'ne İstanbul talebelerini temsilen katılan Tıbbiyeli Hikmet ile Mustafa Kemal Paşa arasında geçen sözleri de hatırlatan Şentop, şöyle sürdürdü:
"Sivas Kongresi'nde, genç yaşına rağmen ateşli bir üslup ve davasına inanmışlara özgü bir pervasızlıkla kanaatini en üst perdeden ifade eden Tıbbiyeli Hikmet'in vatanperverliğinden gençlerimizin alacağı dersler vardır. Vatan ve istiklal söz konusu olduğunda eğitimini yarım bırakıp Ankara'ya koşan, Ankara’da zorluklara rağmen yürütülen tıbbi çalışmalara katılan, en namüsait şartlar altında geliştirilen tifüs aşısına gönüllü olan ve henüz 21 yaşındayken Büyük Taarruz'da cephede yer alan Hikmet Boran’ın kararlılığı, vatanseverliği ve fedakarlığı bu milletin gençlerine örnek, zira, şahsi ikbalini değil, vatana ve millete hizmeti gaye edinmek, en çok kahraman milletimizin evlatlarına yakışır."
'SADECE SÖZLERE BAKARSAK DAMAT FERİT MASUM GÖRÜNÜR'
Şentop, Sivas Kongresi'nin Türk milleti için dönüm noktası sayılabilecek bir olay olduğuna vurgu yaparak, şöyle devam etti:
"Sivas Kongresi'ni toplandığı 4 Eylül 1919'da tarihe gafleti ve ihanetiyle kaydedilmiş Damat Ferit, bir Fransız gazetesine mülakat verir. Mülakatında henüz filizlenen Milli Mücadele'ye karşı küçümseyici tavrını ortaya koyduktan sonra kendisine yabancı bir devletin mandasına nasıl baktığı sorulduğunda şu cevabı verir; 'Hiçbir kabine ve hiçbir Osmanlı hükümeti manda sözünü bile işitemez. Biz tamamen hür bir milletiz ve böyle kalmak arzusundayız. Mütareke hükümlerine riayet ediyoruz ve Avrupa'ya itimadımız tamdır.' Eğer sadece sözlere, beyanatlara, demeçlere bakacak olursak, gafleti ve ihaneti tescilli Damat Ferit'in bu sözleri, sureta masum görünmektedir. Oysa vatanseverlik, milletten ve istiklalinden yana olmak, devletin bekasını gözetmek, söz değil, eylem ve icraat meselesidir."
VATANSEVERLİK ÖLÇÜMÜZÜ YENİDEN BELİRLEMEK
"Sivas Kongresi'ni de kapsayan Milli Mücadele'yi geçmişte kalmış bir hadise olarak değil de milletin bağrından çıkmış şerefli bir kıyam olarak görüyor ve onun hala var olduğuna inanıyorsak, vatanseverlik ölçümüzü yeniden belirlemeye mecburuz." diyen Şentop, "Hakiki vatanseverlik, 'vatanın işgaline karşı savaşmayı değil, büyük devletlerin adaletine ve insafına sığınmayı tercih etmeliyiz' diyen gafillere karşı, 'hiçbir devlet, milletimizin şerefinden daha büyük değildir' cevabını verebilmektir." ifadelerini kullandı.
Şentop, Milli Mücadele'nin ruhunun, Sivas Kongresi'nin manasının bu cevapta gizli olduğuna işaret etti.
‘CUMHURİYET’İN TEMELİNİN ATILDIĞI KONGRE’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Sivas Kongresi’nin yıl dönümü dolayısıyla bir mesaj yayınladı. Erdoğan mesajında, “Kurtuluş Savaşı’nın ilke ve hedeflerinin saptandığı, Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı Sivas Kongresi’nin yıl dönümünde, Gazi Mustafa Kemal ve tüm kahramanlarımızı şükranla anıyor, kongreye ev sahipliği yapan Sivaslıları ve tüm vatandaşlarımı en kalbî duygularımla selamlıyorum.” ifadelerini kullandı.
MSB'NİN SİVAS KONGRESİ MESAJI
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Sivas Kongresi'nin 103. yıl dönümü dolayısıyla mesaj yayımladı. MSB'nin Twitter hesabından yapılan paylaşımda, "Dün ve bugün olduğu gibi yarın da milli sınırlar içinde vatan bölünmez bir bütündür, parçalanamaz." ifadesi kullanıldı. Ayrıca paylaşımda, Atatürk'ün Samsun'a çıktığı 19 Mayıs 1919'dan Atatürk ve temsil heyetinin Ankara'ya gitmek üzere Sivas'tan ayrıldığı 18 Aralık 1919 tarihine kadarki süreçte alınan kararların bulunduğu infografiğe de yer verildi.
