‘Maaşlarda düşük artış bütçe açığını artırır’

Asgari ücretteki artış oranının belirleneceği Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmaları yaklaştıkça zam oranına ilişkin tartışmalar da artıyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Masası Başkanı Jim Walsh, asgari ücretin 2024 başında olduğu gibi yükseltilmemesi gerektiğini, bu durumun enflasyon için risk olduğunu dile getirmişti.

Ayrıca IMF Avrupa Departmanı Direktörü Alfred Kammer da Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesinde, gelir politikalarına odaklanılmasını tavsiye etmeye devam ettiklerini kaydederek, Türkiye'de enflasyonla bağlantılı sorunlardan birinin geçmiş enflasyon gelişmelerine dayalı asgari ücret artışları olduğunu ifade etti.

Asgari ücret anlaşmalarının artık yılda bir kez yapılması ve ileriye dönük bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini belirten Kammer, böylece bu önlemlerin ikinci tur etkisinin önlenebileceğini iddia etti.

‘YÜZDE 25 UYGUN’

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan’ın ise ABD’de yatırımcılarla yaptığı görüşmede, asgari ücrete yüzde 25 civarında bir zammın enflasyon görünümüyle uyumlu olacağının mesajını verdiği kamuoyuna yansımıştı.

Asgari ücrete yüzde 25 zam sinyali!Ekonomi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından düzenlenen toplantıda asgari ücret konusunun sorulması üzerine "Sendikaların, işverenlerin ve hükümetin rekabet gücünü belirli bir düzeyde koruma konusunda duyarlı olacaklarına eminim. Bu nedenle herhangi bir rakam hakkında konuşarak süreci önceden yorumlamak doğru olmaz." dedi.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV); Merkez Direktörü ve Program Danışmanı Hakan Yılmaz tarafından hazırlanan "2025 Yılı Bütçe Hedeflerinin Program ve IMF Öngörüleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi: Kamu Maliyesi Açısından 2025 Yılında Muhtemel Zorluklar" başlıklı raporda, maaşlardaki artışların düşük kalmasının, büyümede gerileme ile bütçe açığını artıracağını vurguladı.

BÜTÇEYE RİSK

Hedeflenen enflasyonun yukarı yönlü sapmasına göre ücret artışlarının devreye girmesiyle personel ödeneklerin yetersiz kalmasının bütçe hedefleri açısından risk teşkil eden hususlardan biri olduğu kaydedilen raporda, 2025 yılında gelirlerin enflasyondan olumlu etkilenmesinin daha sınırlı kalması ve düşük büyümenin eşlik etmesinin doğrudan bütçe açığını yukarı çekeceği öngörüldü.
Raporda, şu tespitler öne çıktı:

“Özellikle yılın ilk yarısındaki artışlar ile 2024’ün son üç ayındaki artışlar personel maliyetleri üzerinde belirleyici olacaktır. Yılın son üç ayındaki gelişmelerle yaklaşık 4 puanlık bir enflasyon farkı verilmesi durumunda 2025 yılında ücret artışı yüzde 15-16 bandına çıkmaktadır. (ortalamalar üzerinden ise artış yüzde 23-24)

"Yıl içinde ilk altı aylık enflasyonun yüzde 6’yı aşması durumunda en iyimser senaryoda bile toplam ödeneklerinin yüzde 10 seviyesinde aşılması muhtemel görülmektedir (örneğin 3 puanlık enflasyon farkı verilmesi durumunda)."

KALICI OLMASI İÇİN MALİ BAŞARILAR

Raporda, “Son dönemde birçok akademik ve teknik çalışmalarda ortaya konduğu gibi para politikasının başarılı olması bizim gibi ekonomisi büyük gelişen ekonomilerde maliye politikasında hedeflere ulaşılmasına bağlıdır. Orta dönemde ise bugünden adımları atılacak ikinci nesil reformlarla mali başarı kalıcı hale getirilecektir.” sözleri kullanıldı.

Enflasyonda yüksek seyrin harcamalar üzerinde baskı yaratacağının hatırlatıldığı raporda, şöyle devam edildi: "Enflasyonun beklentilerin üzerinde çıkması ilave tedbir alınmadığında özellikle harcamalar üzerinde ciddi bir baskı yaratacaktır. Düşük büyüme ekonominin beklentilerin üzerinde daralması doğrudan vergi tahsilatını aşağı çekerken, sosyal harcama programları üzerindeki mali baskıyı artıracaktır. Gelirlerin enflasyondan olumlu etkilenmesinin daha sınırlı kalması ve düşük büyümenin eşlik etmesi doğrudan bütçe açığını yukarı çekecektir."