The New York Times: Türkiye, yaptırımlardan kaçan Rusya için güvenli liman

Türkiye’nin yaptırımlara katılmama kararı şimdi de Rus iş insanlarının yatları üzerinden tartışılıyor. ABD’li New York Times gazetesinin 23 Ekim tarihli haberinde, söz konusu yatlar hedef gösterildi. “Rus Süperyatları Türkiye'de Güvenli Liman Buluyor ve Washington'da Endişeleri Artırıyor” başlıklı haberi, Elif İnce, Michael Forsythe ve Carlotta Gall kaleme aldı. Makale, “Türkiye’nin (Rusya’ya) kucak açan limanları daha büyük bir sorunun göstergesi: Rusya’ya karşı ABD yaptırımların etrafından dolanıyorlar.” cümlesiyle özetlendi.

‘ABD İLE GERİLİMİ ARTIRIYOR’

Yaptırım uygulanan Uçan Tilki (Flying Fox) gibi büyük yatların Muğla’nın koylarında yaptırımlardan kurtularak demirlediği belirtildi. Haberde bu durumu çok daha büyük bir sorunun belirtisi olarak gören ABD ile gerilimi artırdığı vurgulandı. Rusya’ya yaptırım uygulamayan tek NATO üye ülkesi olarak Türkiye’nin güvenli liman olması ise “Rusya'nın Türkiye'nin finansal sistemine erişimi, potansiyel olarak Batı yaptırımlarını baltalıyor.” şeklinde yorumlandı.

YAPTIRIMDA OLAN EN AZ 32 YAT TÜRK SULARINDA

New York Times’ın daha önce MarineTraffic gibi açık kaynaklardan hazırladığı analize göre, iş insanlarına ve yaptırıma tabi kuruluşlarla ilişkili en az 32 yatın, son aylarda Türkiye sularında “ele geçirilme korkusu olmadan hareket edebildiği veya demirlediği.” belirtildi. Hem bazı Rus yatları hem de bunların demirlediği Türk marinaları isim isim yer aldı.

MIR TEHDİDİ HER ALANDA GEÇERLİ

Makalede ABD Hazine Bakanı Yardımcısı Wally Adeyemo’nun, Türk iş insanlarına, yaptırım uygulanan Rus kişi veya kuruluşlarla çalıştıkları takdirde cezalandırılacakları uyarısında bulunan bir mektup gönderdiği hatırlatıldı. Adeyemo’nun tehdidinden, yaptırım altındaki “Rus bankalarıyla iş yapan Türk bankalarının, küresel bankalarla ilişkilerini ve hatta ABD dolarına erişimlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğu” vurgusu öne çıkarıldı.

Türkiye’deki bankaların tehdit üzerine Rusya’nın MIR sistemini durdurduğu hatırlatılan yazıda “Buna rağmen Türk marinaları, yaptırım uygulanan Ruslara ve onların mega yatlarına hizmet vermeye devam ediyor.” ifadelerine yer verildi.

‘TEK YOL TÜRK ŞİRKETLERE YAPTIRIM UYGULAMAK’

Yazıda ABD Hazinesi ve New York Merkez Bankası’nda görev yapan eski bir yaptırım yetkilisi Daniel Tannebaum’un önerilerine de yer verildi. Tannebaum, yaptırımların delinmesini önlemek için yegane yolun Türkiye’de Rus iş insanlarının yatlarına hizmet veren şirketlere (marinalar, yemek şirketleri ve akaryakıt şirketleri) yaptırımlar uygulamak olacağını söyledi. Bu durumda da sadece Rus yat sahipleri değil, şu anda Türk karasularında bulunan birçok Amerikalı yat sahibi de işlerini başka yerlere götürmek zorunda kalacağı, bu şirketlerle iş yapan bankalar hedef haline gelmemek için hesaplarını kapatabileceği belirtildi.

YATLARIN FOTOĞRAFLARI ÇEKİLDİ

Yaptırıma tabi tutulan yatlar yazıyı yayınlayanlar tarafından aylardır takip ediliyor. Fotoğraflar ise haberin yazarlarından biri olan Elif İnce tarafından çekildi. Muğla’daki marinalara demirleyen yatlar arasında, Rus iş adamı Roman Abramoviç’in sahibi olduğu, Solaris, Eclipse gibi tekneler var.

MARİNADAN AÇIKLAMA

Yazıda Yalıkavak Marinası’nın, e-postayla gönderilen bir açıklamasında, Türkiye'nin “uluslararası kaygıları” tanıdığı için yaptırımları kabul etmemesine rağmen Solaris’in marina sınırlarının dışında tutulduğunu söylediği belirtildi. Imperial Yachts ile bağlantılı gemilere gelince ise, marinanın, yazın “oldukça yoğun bir zaman” olduğu için bilmediğini ve bireysel bir yatın uluslararası yaptırımlara tabi olup olmadığını kontrol edecek bir sistemi olmadığını söylediği yazıldı.