Tiyatro salonlarında bir milli kahraman! Vecihi Hürkuş yüz yıl sonra Almanya’da uçtu

Türk havacılık tarihinin en önemli isimlerinden biri olan, ilk yerli uçağı üreten, Kurtuluş Savaşı’nda gösterdiği kahramanlıklarla adını tarihimize yazdıran Vecihi Hürkuş’un öyküsü Mansur Erk’in yazdığı, Orhan Karataş’ın yönettiği “Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş” oyunun Almanya turnesi yapıldı.

Modern zamanların tüm olanaklarından yoksun, elde avuçta doğru dürüst ne uçak ne de uçak malzemesinin bulunduğu yıllarda: üstün hava gücüne sahip Yunan Ordusu'nu bile dize getiren iradenin altında azim, kararlılık ve vatanseverlik yatıyordu.

Mansur Erk'in geleneksel Türk Tiyatrosu'nun Meddah geleneğine uygun biçimde yazdığı "Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş“ dili ile akıcı ve zengin bir anlatım olanağı sundu.

Almanya kentlerindeki tiyatroseverler hikâyeyi keyifle takip etti. Oyuncu Tahsin Murat Demirbaş yirmi yıllık sahne deneyimini seyirciyle buluşturdu.
Demirbaş oyunu şöyle tanımlıyor: “Zaten bu projenin belki de en özel yanı bir tiyatro olayının çok üzerinde, büyük bir sorumluluğa ve misyona sahip olmasından kaynaklı. Bu yüzden de bir tiyatro oyunundan çok daha öte bir sanat olayı. Bir görev duygusuyla ve vatansever bir coşkuyla gerçekleştirilen bu projeyi olabildiğince çok insana izletmek geç de olsa bir ödev adeta.”

VATANSEVER DUYGULAR HALA ÇOK KUVVETLİ

Demirbaş Almanya turnesini ilişkin şu açıklamayı yaptı: “Milli kahramanımız Vecihi Hürkuş'un hikayesi Almanya'daki izleyicilerimizde büyük bir heyecan yarattı. Bu heyecan gurbetçi vatandaşlarımızdaki vatansever duyguların hala çok kuvvetli olduğunu gösteriyor. Oyun sonrası pek çok seyircimiz gözyaşları içinde coşkuyla bizi kutladı. Özellikle Almanya'daki genç kuşağın tarihi kahramanlarımızı öğrenme arzusu bize daha fazla sorumluluk yüklüyor. Bu yüzden burada daha fazla türkçe sanat etkinliği yapmak çok önemli. Sanat aramızdaki bu bağları güçlendiren müthiş bir araç.”

TURNE BERLİN’DE BAŞLADI

Tiyatro Sahne tarafından hazırlanan oyun 17 Nisan’da, Berlin’de, 19 Nisan’da Mannheim’da 20 Nisan’da Frankfurt’ta ve 21 Nisan’da Köln’de sanatseverlerin karşısına çıktı. Tek perde oyunda, Hürkuş, Murat Demirbaş’ın usta oyunculuğuyla sahnelendi.

Almanya turnesinde ilk olarak Berlin Theather28’de sahne alan oyun ilgi gördü. T.C. Berlin Başkonsolosu Sayın İlker Okan Şanlı ve Muavin Konsolos Azra İlhan oyunu izledi. Etkinliği düzenleyen Kulturtreff Berlin’e Türkçeye ve milli kültürümüze sahip çıktığı için teşekkür edip başarı dilediler. Türk derneklerinden yöneticilerin de bulunduğu gösteri başarıyla gerçekleşti. Çok sayıda kişi Kultutreff Derneğinin bundan sonraki çalışmalarına katılmak istediğini belirtti. Külturtreff Berlin yöneticisi Emre Ünver, konukları selamladığı konuşmasında 17 Nisan 1922’de Ermeni teröristlerce şehit edilen Dr. Bahattin Şakir ve Cemil Azmi Bey’i andı.

‘HÜRKUŞ BU SEMALARDA TEKRAR UÇMALI’

Ardından Mannheim’da sahnelenen oyunu Kulturtreff yöneticilerinden Uğur Albayrak şöyle özetledi:

Tiyatro sanatı malesef diğer bir çok sanat gibi hakkettiği ilgiyi göremiyor. Bu sebeple oyunu Mannheim’da sahneleme fikri bize ulaşınca sanatseverler olarak çok sevindik ve arkadaşlarımıza iletttik. Onlarında "Tabii ki yapalım, yapmalıyız!" kararlığıyla kolları sıvadık. Görev paylaşımı yaptık ve iyi bir ekip çalışması ile sonuca ulaştık.

Bu tür etkinliklerde yerel sanatçıları, sanat gruplarını etkinliğe dahil etmek çok faydalı. Müzisyen bir arkadaşımız Gökay Tamer'i destek vermesi için davet ettik. Sağ olsun iyi bir dost gerçek bir sanatçı olduğunu ispatlayan tavrıyla etkinliğimizin 1. bölümüne Ud'u ile katıldı. Ve hepimizi mutlu eden şarkı, türkü ve besteler seslendirerek gerçek anlamda ziyafet verdi.

Gecemizin öncüsü Tiyatro oyunu manevi anlamda çok değerliydi. Kahramanlık, vericilik dolu bir hayat hikayesini izlemek için sabırsızlanıyorduk. Güzel bir Zeybek oyunuyla sahnedeki yerini alan Murat Demirbaş'ın oynadığı oyun bir mıknatıs gibi bizi tarihin tozlu sayfalararına doğru çekiyordu. Usta oyuncumuzun sahne tecrübesini biliyordum. Fakat ilk defa bire bir yaşadım. Bizim sahnemiz profesyonel tiyatroya uygun donanımlı olmamasına rağmen Murat bey, İlke hanım ve salonun sorumlularıyla gerçekleştirdiğimiz çözümlerle oyun sürerken sahnedeki spot lambalarından bir tanesinin yaptığı kısa devre sonucu sahnenin ışıkları söndü ve karanlıkta kaldık. Yaklaşık 15 dakika ara vermek zorunda kalmıştık. Demirbaş kriz anında ve sonrasında hiçbir yoğunlaşma sorunu yaşamadan gerilmeden ve ya bize hissettirmeden sanatını icra etti ve istisnasız herkesi kendine hayran bıraktı. Her şey harikaydı.”

‘OYUN DAKİKALARCA ALKIŞLANDI’

Vecihi Hürkuş'un Almanya semalarındaki üçüncü durağı Frankfurt oldu. Kültürtreff Frankfurt yöneticisi Ayhan Menteş oyunla ilgili şu bilgileri aktrdı: “Mainz Muavin Konsolos Sayın Sibel Şahin’inde katıldığı tiyatro oyunu Kültürtreff e.V Frankfurt açış konuşmasının ardından başladı. Ankara Tiyatro Sahne oyuncusu Murat Demirbaş sanatseverlere milli kültürel ata yadigarı tek kişilik oyun meddahlık sanatını sergiledi. Murat Demirbaşın muhteşem performansı ve Vecihi Hurkuş'un tutkusu, Vatan sevgisi, azmi ile birleşince izleyicide heyecan yarattı. İlgiyle izlenen oyun dakikalarca alkışlandı.”

‘YÜZLERDE GURUR, KİMİ GÖZLER YAŞLI’

Son olarak turnenin dördüncü gesterimi Köln’de gerçekleştirildi. Kulturtreff NRW adına Ayşe Büyükyorulmaz etkinliği şu cümlelerle özetledi: “Vecihi Hürkuş Tiyatro etkinliğimize Köln Konsolosluğu ve Eğitim Ateşeliğinden, UID ve MUSIAD Dernekleri yönetiminden katılımın yanı sıra halkımız aileleri, çocukları ile izlemeye geldiler. Köln Muavin Konsolos Hilal Uzer oyun öncesinde bir konuşma yaptı. Program sonunda yüzlerde gurur, kimi gözler yaşlı memnuniyetini bildiren misafirlerimiz, Zeybek ve folklör gösterisiyle, Vecihi Hürkuş'un kahramanlığıyla milli duygularının kabardığını, uzun zamandır özlenen bir sanat ziyafeti izlediklerini, bildirdiler. Etkinliğe T.C. Köln Eğitim Ataşesi Dr. Muhterem Dilbirliği, T.C. Köln Muavin Konsolosu Hilal Uzer ve Süleyman Erol, UID 7. Dönem Genel Başkanı Bülent Bilgi, UID Genel Başkan Yardımcısı Safiye Ulufer, UID Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Akkoç, MÜSİAD NRW Sekreteri Ayfer Kural, Türk Dernekleri Platformu İnisiyatifi Sözcüsü Rehan Gündoğmuş, Avrupa Atatürkçü Düşünce Dernekleri Birliği Başkanı Dr. Mustafa Tosun ve Köln Türk Üniversiteliler Derneği Başkanı Levent Taşkıran katıldı.