Topraktan toprağa organik gübre
Topraktan Tabağa Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ve Kayapınar Belediyesi iş birliğiyle semt pazarlarında çöpe giden sebze ve meyve atıkları toplanıp, kompost gübreye dönüştürülerek yeniden tarıma kazandırılıyor. Elde edilen organik gübre çiftçilere ücretsiz dağıtılacak.
Tarımsal kuraklığın etkilerini azaltıp, yıpranan toprağın iyileştirilmesi, verimin artırılması ve sağlıklı gıdaların üretilmesi amacıyla Topraktan Tabağa Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ve Kayapınar Belediyesi iş birliğiyle semt pazarlarında çöpe giden sebze meyve atıkları gönüllüler tarafından toplanıp, çeşitli işlemlerin ardından kompost gübreye dönüştürülerek yeniden tarıma kazandırılıyor.
Gastronomi dünyasının Nobel’i sayılan Basque Culinary World Prize'da 2 yıl üst üste dünyanın en iyi 10 şefi arasına giren ilk ve tek Türk şef olan Ebru Baybara Demir'in kurucuları arasında yer aldığı Kooperatif, Diyarbakır'da Kayapınar Belediyesi ile 'Topraktan Toprağa - Organik Atıkların Dönüştürülmesi' projesinin ilk adımlarını attı. Proje kapsamında özellikle pazar yerlerindeki sebze meyve atıkları her gün düzenli olarak toplanıp, arazide ayrıştırılıp bir dizi işlemden geçirildikten sonra organik gübreye dönüştürülüyor.
ÇİFTÇİLERE ÜCRETSİZ
Tarımsal kuraklığın etkilerini azaltarak toprağın onarılması, veriminin artırılması, gıda atığının sürdürülebilir tarımsal üretime ve sağlıklı gıdanın teminine katkı sağlaması amacıyla gerçekleştirilen projede her sektörden ve çoğunluğunu kadınların oluşturduğu gönüllülerin çalışması sonucunda elde edilecek binlerce ton gübre çiftçilere ücretsiz olarak dağıtılacak. Her akşam pazar yerine giden gönüllüler, sebze meyve atıklarını plastik ve benzeri yabancı maddelerden ayrıştırıp kamyonlara yükleyerek, Kayapınar Belediyesi kompost serim alanına götürüyor. Burada sebze meyve atıkları tekrar detaylı ayrıştırma işleminden sonra kahverengi atık olarak adlandırılan ağaç dalları, budama parçaları, çim atıkları ve buğday ekinleriyle belli oranlarda iş makinesiyle harmanlanarak 1 buçuk metre yığınlar halinde sıralanıyor. Sıcaklık ve nem kontrolleri yapılan yığınlar 1 ay boyunca 3 günde bir karıştırıldıktan sonra kompost alanında beklemeye alınıyor.
6 ay sürecek bu işlemin ardından elde edilecek tonlarca organik gübre çiftçilere ücretsiz olarak dağıtılacak. 1 pazardan günde yaklaşık 3 ton toplanan sebze meyve atığından 1 ton 100 kilo kompost elde edilirken yıl sonunda ise toplam 4 bin ton komposttan çiftçilerin ücretsiz olarak yararlanması bekleniyor. 1 hektar arazide 170 ton su tutma özelliğine sahip bu yöntemin Türkiye geneline yayılarak model olması ve su kullanımı ile maliyetinin azaltılması da amaçlanıyor.
4 BİN TON ARTIK ÇÖPE GİTMİYOR
Projeyle her gün çöpe giden 4 ton atık gübreye dönüşüyor. Yürütülen çalışmayla elde edilecek gübreler çiftçilere sonbaharda ulaşacak. Türkiye'de toplamda 32 milyon ton organik katı atık üretildiği, evlerde çöpler ayrıştırılarak bu komposta dönüştürüldüğünde yılda 2.5 milyon ton kompost elde edileceğini belirtildi.
