Trabzonspor’u çınarı anlattı: Kız çocuklarının top koşturduğu şehir

1967’de kuruluş; kurulduktan sonraki yedi yıl içinde amatör liglerden başlayıp birinci lige kadar yükselme; sekizinci yılın sonunda Türkiye 1. Futbol Ligi şampiyonluğunu kazanan ilk Anadolu takımı olma; devamındaki sekiz yıl içinde beş şampiyonluk ve üç ikincilik daha kazanarak İstanbul takımlarının bu alandaki hegemonyasını kırma… Ardından gelen 38 yılda büyük bir sessizlik, içten içe yaşanan derin huzursuzluk… Nihayet bu sezon kazanılan yeni şampiyonluk… Hani slogandaki gibi, “O sene bu sene, bundan sonra her sene” mi acaba?..

Tamamıyla erkek egemen bir spor, spor ne kelime, dünyanın en önemli endüstrilerinden biri olan futbol konusuna kadın sayfamızdan naçizane bir bakış atmak istedik. Kimsenin dikkat etmediği bir şeye mi değiniriz, kim bilir bir sırra ışık tutarız belki... Şampiyonluğunu vesile ettiğimiz Trabzonspor’da kuruluşundan bu yana eşiyle birlikte kuruculuk, memurluk, yöneticilik, başkanlık, taraftarlık, fedakârlık, analık, babalık, evlatlık dahil birçok görevlerde bulunmuş, Eski Trabzonspor Kadın Komisyonu Başkanı Eşay Öngür’le sohbet ettik.

KADINLAR FUTBOLCULARA YEMEK TAŞIYOR

• Öncelikle şampiyonluğunuzu tebrik ederiz. Duygularınızı anlatabilir misiniz?

Valla ne diyeyim bilmem ki. Ben 83 yaşımdayım, haliyle biraz duygusallaştım. Bu zamana kadar biriken duygularımdan, anılarımdan hangi birini anlatayım. En iyisi hiç oralara girmeyeyim. Sadece buralara gelinmesi uğrunda ömürlerini vakfetmiş, şampiyonluk yaşayamadan ömürleri bitmiş Trabzonsporlu kahramanlarımıza bu şampiyonluğu armağan edeyim. Bunca sene sonra ve bu yaşımda bana yeniden şampiyonluk yaşatan gençlerimize de teşekkürü borç bileyim.

• Trabzonluların gözünde, Trabzonspor’un yeri nedir? Kuruluş yıllarına giderek Trabzonspor’u bize anlatabilir misiniz, o efsanevi dönemin sırrı neydi?

Klişe olabilir ama Trabzonspor Trabzonlular için kulüpten öte bir şeydir. Kuruluş yıllarımıza gidersek hele, şehirdeki o zamanki ruha, ne kadar anlatsam inanmazsınız. Öyle bir ruhtu ki halkından futbolcusuna, erkeğinden kadınına, yöneticisinden antrenörüne, bütün şehri sarmıştı. O ruhtan aldığı güçle Trabzonspor o yıllarda efsane olarak gelişebildi. Yeni bir oluşum, bir modeldi adeta. Ama tabii sonradan onu yitirdik. Niye yitirdiğimizi düşünürüm hep. O zamanlar profesyonellik yoktu, masraflar azdı. Sonra profesyonellik başladı, kurumsallaşma gerekti. Onu mu beceremedik ya da becermek istemedik? Faroz mahallesinde işe giderken kadınlar görürdüm, takım antrenmandan gelecek, gidelim yemek yapalım derlerdi. Tahmin edemezsiniz o kurulan sofraları, kadınların fedakarlığını, futbolcuları sahiplenmesini… Onlar neydi ve neden bitti, incelenmesi lazım. O modeli yürütebilseydik keşke. Bir yerde menfaati öne geçirirsen, yani ortak bir gücü, ortak heyecanı bir yerlere tırmanmanın aracı olarak kullanırsan olmaz. Trabzon’da o yıllarda halkın, sporcunun, antrenörün ve yönetimin gücü Trabzonspor idealinde ve bünyesinde müthiş uyumla kenetlenmişti.

KIZ ÇOCUKLARININ TOP KOŞTURDUĞU ŞEHİR

• Kadınlardan devam edelim. Passolig verilerine göre maçları stadyumdan seyreden kadın taraftarı en çok olan kulüp Trabzonspor. Kadınların ilgisi neden olabilir?

Sahiplenmeden dolayı… Bütün halka mal olmuştur kulüp; taraftar demek hafif kalır. Ben size daha ötesini söyleyeyim. Meydanlarında, evlerinde, okullarında, iş yerlerinde, futbolun kadınlar arasında en heyecanla konuşulduğu şehir Trabzon’dur. Nüfusuna oranla, sokaklarında en çok kız çocuğunun futbol oynadığı şehirdir… Bu şehirde bir futbol aşkı var, kadın erkek, genç yaşlı, herkese sirayet etmiş. Bu durum şehrin çağdaş, eşitlikçi, dinamik yapısından kaynaklanıyor, hem de o yapıyı müthiş besliyor. 70’li yılları hatırlarım, Trabzonspor’un yenildiği maçların sonrasında bütün esnaf günlerce kendine gelemezdi. Kimilerine göre deli de bir aşk bu. İyi niyetle, emekle, akılla ve teknikle organize edebilirsen önünde kimse duramaz.

FEDAKARLIKLA EMEKLE

• Trabzonspor’un namı sadece Trabzon’la sınırlı değil, bütün Karadeniz havzasında etkili sanki. Bu örneği daha büyük, toplumsal hikayelerle nasıl geliştirebiliriz?

Karadenizlilerin gönlünde yatan aslanıdır Trabzonspor. Büyük bütçeli İstanbul takımlarına meydan okumasıyla bütün Anadolu’da sempati kaynağı olagelmiştir. Yurt dışına da taşmıştır. Daha büyük ve toplumsal hikayeler, başarılar için Anadoluluğu, amatör ruhu, spordaki büyüyü ve aşkı, oyun içinde oluşan toplumsal eşitlenmeyi, kolektif anlayışı, fedakârlık, emek, tevazu, yardımlaşma gibi hasletleri koruyup geliştirmek gerekir. Yöneticilerimizden bekleyeceklerimiz bunlardır, yoksa para, pul değil… Bunlar olduktan sonra paraya yenilmeyiz biz. Her sokağından ayrı Uğurcan’lar, Busenaz’lar çıkarırız, dünyaya yeteriz.