14 Kasım 2024 Perşembe
İstanbul 15°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Trump'a torba teklif! Ateşkese Batı Şeria dayatması

Tel Aviv'in yeni ABD hükümetinden cüretkar istekleri var. Ateşkes karşılığında, Batı Şeria'yı ilhak etmek ve Gazze'ye egemenlik dayatmak için Trump nezdinde görüşmeler sürdürülüyor. Trump 2020'de bölgenin kısmen ilhakını gelecekte Filistin Devleti'nin kurulması şartıyla kabul etmişti.

Trump'a torba teklif! Ateşkese Batı Şeria dayatması
A+ A-
DIŞ HABERLER SERVİSİ

Tel Aviv'den gelen haberler, Binyamin Netanyahu ile Donald Trump'ın karşılıklı beklentilerinin neler olacağına dair ipuçları sunuyor. Siyasi kaynaklara göre Netanyahu hükümetinin planı, Batı Şeria'da Yahudi yerleşimcilerin sayısı milyonlarla ifade edilene kadar buralarda yeni yerleşim birimleri inşa etmek, böylece bölgedeki nüfus dengesini İsrail lehine değiştirerek, iki devletli çözümün önüne set çekmek. Ayrıca Gazze'ye İsrail egemenliğini dayatmak ve Lübnan'ın güneyini Hizbullah güçlerinden arındırmak da cüretkar planın diğer öğeleri.

Trump'ın zaferinden beri İsrailli aşırılıkçı politikacılar sevinç naraları atıyor. Batı Şeria'nın ilhakı için şartların oluşmakta olduğuna inanıyor. Tel Aviv'in iştahını kabartan bir diğer konu da ABD'nin İsrail'in ilhak adımını engellemek için verdiği taahhüdün 2024 yılı sonunda sona erecek olması, yani Trump'ın 20 Ocak'ta resmen başkan olmasından birkaç hafta önce.

Trump'a torba teklif! Ateşkese Batı Şeria dayatması - Resim : 1
Yahudi yerleşimcilerin dehşet saçtığı Batı Şeria'da, Filistin Yönetimi A bölgesini yönetiyor ve B bölgesinin kontrolünü İsrail ile paylaşıyor, C bölgesini ise İsrail kontrol ediyor. Doksanlı yılların başında Oslo Anlaşmaları imzalandığında bu önlemin beş yıl içinde Filistin Devleti kurulana kadar geçici olması gerekiyordu ancak durum kalıcı bir hale dönüştü. Bölge, 1967'den beri uluslararası hukuka göre yasa dışı İsrail işgali altında.

TEL AVİV'E 'DEĞERLİ HEDİYELER'

İsrail'in bu yöndeki niyetlerini ifşa etme konusunda en göze batan isim, kendisi de Batı Şeria'da bir yasa dışı yerleşimde yaşayan aşırılıkçı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich. Dini Siyonizm Partisi lideri fanatik Bakan birkaç önce 2025'i “Batı Şeria üzerinde egemenlik yılı” ilan etmiş ve büyük tepki çekmişti. Kamu yayıncısı KAN, Netanyahu'nun da yakın çevresine “Batı Şeria'da İsrail egemenliği kurmanın yeniden gündeme alınması gerektiğini” söylediğini belirtiyor.

İsrael Hayom'a göre görev süresi 2026 Ekim ayında dolacak olan mevcut hükümet, bu süre zarfında “anlamlı ve radikal adımlar atmaya” kararlı. Plan, İsrail'in Batı Şeria'da egemenliğinin dayatılmasıyla başlayan kademeli bir program geliştirilmesini öngörüyor. Ardından Trump ile “İsrail'in topraklarının çok küçük olduğu ve genişletilmesi gerektiği” temelinde bir mutabakata varılması planlanıyor. Yeni Başkan'ın danışmanlarından Dr. Mike Evans'ın tavsiyesini dinleyen hükümet, Filistin meselesinde elde edeceği “değerli hediyeler” karşılığında, Lübnan ve Gazze'de ateşkes sağlanmasını kabul edecek. İsrail Hayom'un iddialarına göre Tel Aviv'in kabul etmesi gereken bir şart daha var: İran'ın petrol ve ticari tesislerine büyük bir saldırı düzenlemek.

Trump'a torba teklif! Ateşkese Batı Şeria dayatması - Resim : 2

KÖRFEZ DİRENECEK

Yine de Times of Israel'e konuşan eski Trump yönetiminden yetkililer, İsrailli bakanları, ABD Başkanı'nın ikinci döneminde İsrail'in Batı Şeria'yı ilhakını destekleyeceğini varsaymamaları konusunda uyardı. Trump'ın eski bir yardımcısının konu üzerine yaptığı görüşmelere aşina olan İsrailli bir yetkili, tartışmalı hamlenin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkelerinin sert direnişiyle karşılaşacağını söyledi.

Tel Aviv, Trump'a bir anlaşma sunmak üzere harekete de geçti. İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer hem mevcut yönetim hem de Trump ile bir araya gelmek üzere ABD’ye gitti. Batı Şeria konusunda nabız yoklayan Dermer ayrıca Trump'a Netanyahu'nun savaşın hedeflerini sunacak ve savaşı durdurma koşulları üzerinde mutabakata varmaya çalışacak.

İDEOLOG WASHİNGTON BÜYÜKELÇİSİ OLDU

Diğer bir somut adım ise Netanyahu'nun İsrail'in bir sonraki Washington Büyükelçisi olarak eski Genelkurmay Başkanı Yechiel Leiter’i ataması oldu. Leiter’in, Paraşütçü Tugayında müfreze komutanı olan oğlu Moshe, Gazze'nin kuzeyindeki bir çatışmada öldü. Kendisi de bir yerleşimci olan ve yerleşimcilerin ideolojik kanadını temsil eden Leiter, Gazze'de yeniden yerleşim birimleri inşa edilmesi ve Batı Şeria ile birlikte İsrail'e ilhak edilmesini savunuyor. Tel Aviv kaynakları, Leiter’in ABD tarafından büyükelçi olarak kabul edilmesini Washington'ın Batı Şeria'daki yerleşim birimlerinin ilhakını tanımasının ve aynı zamanda Gazze'nin kuzeyinin sürüncemede bırakılan işgalinin onaylanmasının işareti olarak değerlendiriyor.

Trump'a torba teklif! Ateşkese Batı Şeria dayatması - Resim : 4
Batı Şeria

ABD TEMELİNE MEŞRUİYET ZEMİNİ

İsrael Hayom, Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimlerinden sorumlu Sivil İşleri İdaresi Yüksek Planlama Konseyi’nin Ağustos ayında 7 ila 11 bin yeni konut inşa etmeyi onaylatmak istediğini ancak Netanyahu'nun uluslararası tepkilerden kaçınmak için daha “sakin ve mantıklı” bir şekilde çalışmalarını tavsiye ederek erteleme kararı aldığını yazdı. Başbakan, Trump başkan olana kadar yeni uluslararası kınalamalarla uğraşmak istemiyordu. Bunun yerine ilhak planı, Washington tarafından desteklenen bir “meşruiyet” zemini üzerine temellendirilmek isteniyor.

Trump'a torba teklif! Ateşkese Batı Şeria dayatması - Resim : 5

Trump'ın önceki 'Barış Vizyonu'

Trump 2020 yılında İsrail'in Batı Şeria'yı kısmen ilhak etmesini öngören bir barış planı sunmuştu. O dönemde Netanyahu'dan “Batı Şeria'nın gelecekteki bir Filistin Devleti'nin parçası olarak tanımlanan topraklarıyla ilgili olarak Barış Vizyonu'nda özetlenen politikaları” benimsemesini istedi.

Trump'ın “Barış Vizyonu” o dönemde sadece Filistinlin liderliği ve İslam ülkelerinde değil, uluslararası camia ve daha fazlasını isteyen Batı Şeria'daki yasa dışı yerleşimcilerden de büyük tepki gördü. Plan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn'in İsrail ile ilişkileri normalleştirmesini öngören 15 Eylül 2020 tarihli İbrahim Antlaşmaları'nın imzalanmasıyla rafa kaldırıldı.

Donald Trump Batı Şeria Filistin İsrail