Trump’ın gümrük vergileri Avrupa’yı yeni pazarlara itebilir
Yeniden ABD Başkanı seçilen Trump’ın vaadi olan yüzde 10’luk genel gümrük vergileri, zaten zorda olan Avrupa sanayisindeki sorunları büyütebilir. Avrupalı ihracatçılar, Asya pazarlarına yönelerek, kaybını telafi etmeye çalışabilir
Donald Trump’ın ABD Başkanı seçilmesi, Avrupa ile ABD arasındaki ticari ilişkilerde ayrışmaya yol açabilir. Trump tarafından önerilen yüzde 10’luk gümrük vergileri, zaten zor durumda olan Avrupa sanayisinin zayıflığının artmasına ve alternatif arayışlar için Asya pazarına yönelmesine neden olabilir. Nitekim Trump, oy verme sürecinden önce katıldığı bir kampanya etkinliğinde, seçimi kazanması halinde AB'nin "büyük bir bedel" ödemek zorunda kalacağını söylemişti.
İHRACATIN 5’TE 1’İ
Avrupa Birliği (AB), 2023 yılında Avrupa Komisyonu'nun verilerine göre ABD'ye 502,3 milyar avro değerinde mal ihraç etti ve bu sayı tüm ihracatın beşte birini oluşturuyor. Avrupa'nın ABD'ye ihracatında 207,6 milyar avro ile makine ve araçlar, 137,4 milyar avro ile de kimyasallar başı çekiyor.
Trump'ın vaat ettiği yüzde 10’luk gümrük tarifesinin özellikle otomobil ve kimyasallar gibi sektörlerdeki Avrupa ihracatını etkileyeceğini belirten Euronews, Avrupa büyümesini önemli ölçüde sekteye uğratacağını belirterek avronun zayıflığı ve durgunluk riski konusunda uyarıyor.
Euronews’in aktardığına göre ABN Amro'nun makro araştırma başkanı Bill Diviney'nin de aralarında bulunduğu birçok ekonomist, gümrük vergilerinin "ABD'ye yapılan ihracatta bir çöküşe yol açacağı" mesajını veriyor.
BÜYÜMEYİ 1,5 PUAN DÜŞÜREBİLİR
Hollanda bankasına göre de Trump'ın gümrük vergileri Avrupa'nın büyümesinden yaklaşık yüzde 1,5 puan düşürecek ve bu da Avrupa'nın 2024'teki 17,4 trilyon avroluk tahmini gayri safi yurt içi hasılasına göre 260 milyar avroluk ekonomik kayba yol açacak. Almanya'daki Natixis Kurumsal ve Yatırım Bankacılığı'nda Avrupa Makro Araştırmaları Başkanı Dirk Schumacher de "Daha yüksek tarifeler nedeniyle avro bölgesinin resesyona girebileceği" uyarısını yapıyor.
Özellikle Almanya ekonomisinin en önemli sektörlerinden olan otomotiv sektörü; vergi yükümlülükleri nedeniyle ABD'den gelen talebin düşmesi, zaten durgun olan sektörün daha da zayıflaması ve istihdam sorunlarının artmasıyla karşı karşıya kalabilir.
Yüksek ABD vergileri ile karşılaşan Avrupalı firmalar, 2018-2019 yılları arasında yatırımlarını yüzde 2 azaltmıştı. Bu eğilimin yinelenmesi ve firmaların sermaye harcamalarını azaltması bekleniyor.
GERGİNLİK KAPIDA
Trump'ın AB mallarına yönelik önerdiği yüzde 10'luk gümrük vergisine olası AB'nin misilleme ise ABD-AB ticaret ilişkilerinde daha fazla bozulmayla gerginliği artırabilir.
Gümrük vergileri nedeniyle Avrupa'nın büyümesinin sekteye uğramasından da Avrupa Merkez Bankasının (ECB) gevşek bir para politikası izlemesi ile sonuçlanabileceği tahmin ediliyor. Buna karşılık, ABD Merkez Bankası (Fed) faiz oranlarını artırmaya devam edebilir ve ECB ile Fed arasında uzun süreli para politikası ayrışmasını yaratabilir. Euronews’e göre söz konusu ayrışmanın muhtemel sonucu olarak ise avro dolar karşısında zayıflayabilir.
Ayrıca yüzde 10'luk bir gümrük vergisi uygulanması halinde ortaya çıkacak olan temel ihracat sektörlerindeki üretim yavaşlaması, bazı Avrupa ülkelerini Asya'da yeni ticaret ilişkileri keşfederek veya ihracatlarına yönelmeye sevk edebilir.
Alman iş dünyası kaygılı
ABD seçim sonuçlarına ilişkin basın açıklamasında bulunan, Almanya Sanayi ve Ticaret Odası (DIHK) Başkanı Peter Adrian, Alman ekonomisinin Trump'ın ikinci döneminde daha fazla korumacılığa ve daha yüksek ticaret engellerine hazırlıklı olması gerektiğini belirterek, "Bu durum ABD ile ticareti çok daha zor hale getirme tehdidi taşıyor.” ifadesini kullandı.
"Trump'ın genel bir ithalat tarifesi getirmesi, zaten zor bir durumda olan Alman ekonomisi için büyük bir gerileme olacaktır." uyarısında bulunan Adrian, "Birçok şirket ABD'nin Çin'le daha sert ilişkiler kurmasından da endişe duyuyor. Almanya'nın en önemli ticaret ortakları arasındaki keskin bir ticari çatışma, uluslararası ticaret üzerinde daha fazla yük oluşturacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Alman Otomobilciler Birliği (VDA) Başkanı Hildegard Müller, Trump'ın zaferine yanıt olarak Alman ekonomisinin güçlendirilmesi çağrısında bulundu. Alman Toptancılık ve Dış Ticaret Derneği Başkanı (BGA) Dirk Jandura ise ABD'nin, Almanya'nın en önemli ticaret ortağı olduğunu söyledi.
Alman iş dünyası, Trump'ın zaferinin olası yüksek gümrük vergileri nedeniyle Alman sanayisinde ciddi aksaklıklara neden olabileceğini belirterek, bu durumun şirketler için belirsizliği daha da artırması ve ülkede yatırım faaliyetlerini azaltmasının muhtemel olduğunu kaydetti.
Avro güç kaybedecek
Trump’ın ikinci başkanlık döneminin, avroyu dolara karşı zayıflatabileceği endişesi ekonomistler arasında geniş yer buldu. Trump, Çin ithalatına yüzde 60, diğer ülkelerden gelen mallara ise yüzde 10 tarife uygulayabileceğini belirtmişti. Euronews’in aktardığına göre ekonomistler, Trump'ın yabancı mallara önerdiği tarifelerin avroyu aşağı itmesi ile sonuçlanacağını kaydediyor.
ABD'nin korumacı tutumu nedeniyle ekonomik büyümesi yavaşlayan Avrupa, ekonomiyi desteklemek için daha gevşek bir para politikası uygulayabilir. Fed faiz oranlarını artırırken ECB faiz oranlarını düşürürse, faiz oranı farkı, yatırımcıların daha yüksek getirili ABD varlıklarına yönelmesiyle doların avro karşısında keskin bir şekilde yükselmesine neden olabilir. Para politikasındaki bu ayrışma, avroyu dolarla eşitliğe yaklaştırabilir.
Trump kazandı kripto tavan gördü
ABD başkanlık seçimlerini Donald Trump’ın kazanmasıyla Bitcoin'in fiyatı 75 bin doları aşarak en düzeyimi gördü. Coinmarketcap verilerine göre, kripto para birimi Bitcoin'in fiyatı, 75 bin 297 dolarla rekor tazeledi.
Dolar endeksi de yüzde 1,5 artarak 104,97 ulaştı. Dolar endeksinin 2023 başından beri en büyük günlük yükselişini gerçekleştirmesi dikkati çekti. Altının ons fiyatı, yüzde 0,4 azalışla 2 bin 732 dolara geriledi.
ABD başkanlık seçimlerinin ardından güçlenen dolar, petrol ve bakır fiyatları üzerinde de etkili oluyor. Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,5 düşüşle 73,64 dolara ve Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili de yüzde 2,4 azalışla 70,23 dolar oldu. Bakır fiyatı da yüzde 2,1'e varan düşüşle ton başına 9 bin 537 dolara geriledi.