TÜİK açıkladı: Ankara en yüksek il oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018-2022 dönemine ilişkin İl Seviyesinde Beşeri Kalkınma Endeksi verilerini açıkladı. Buna göre, beşeri kalkınma endeksi, 2018'de 0,844 iken 2022'de yüzde 1,1 artarak 0,854 oldu.

Türkiye, bu değerle, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından belirlenen sınırlara göre Çok Yüksek Gelişmişlik" seviyesindeki ülkeler grubunda yer aldı. Bu endeksin alt bileşenleri olan yaşam beklentisi endeksi 2022'de 2018'e kıyasla yüzde 2,2 azalarak 0,882 olurken eğitim endeksi yüzde 3 artarak 0,807 ve gelir endeksi yüzde 2,6 artışla 0,875 olarak kayıtlara geçti.

ANKARA LİSTENİN ZİRVESİNDE

2022 yılı itibarıyla il düzeyinde en yüksek beşeri kalkınma endeksi 0,891 ile Ankara'ya ait olduğu belirtildi. Ankara'yı 0,886 ile İstanbul ve Kocaeli, 0,870 ile İzmir, ve 0,867 ile Muğla takip etti. En düşük beşeri kalkınma endeksine sahip il ise 0,748 ile Ağrı oldu. Ağrı'nın ardından Şanlıurfa, Van, Muş ve Bitlis geldi.

Beşeri kalkınma endeksinde 2018-2022 yılları arasında en yüksek artışı yaşayan iller sırasıyla yüzde 4,1 ile Kilis, yüzde 4 ile Şırnak, yüzde 3,9 ile Çankırı ve Hakkari, yüzde 3,8 ile Ağrı olarak kaydedildi. Aynı dönemde, endeksin düştüğü iller ise yüzde 0,2 ile Trabzon, yüzde 0,1 ile Ordu, yüzde 0,03 ile Rize ve yüzde 0,02 ile Karabük oldu.

İLK DEFA İL SEVİYESİNDE AÇIKLANDI

TÜİK bülteninde, endekse ilişkin bilgiye de yer verildi.

Buna göre, bir ülkenin iktisadi kalkınma sürecinde, fiziki sermaye kadar beşeri sermaye yeterliliği de önem arz ediyor. Beşeri kalkınma endeksi de bu minvalde, ülkelerin beşeri sermaye yeterliliklerinin tespiti amacıyla Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hesaplanıyor. Endeks, yaşam beklentisi, eğitim ve gelir olmak üzere üç alt bileşenden oluşuyor.

Beşeri kalkınma endeksi, 0 ile 1 arasında değerlendiriliyor. Endeksin 0,8 ve üzerinde olması Çok Yüksek Beşeri Kalkınma seviyesini, 0,7 ile 0,8 arasında olması Yüksek Beşeri Kalkınma seviyesini, 0,55'in altında olması ise ilgili ülkenin "Düşük Beşeri Kalkınma" seviyesinde yer aldığını gösteriyor.

Türkiye'ye ait beşeri kalkınma endeks değerleri, bugüne kadar UNDP tarafından ülke düzeyinde üretiliyordu. Ortalama eğitim süresi ve muhtemel eğitim süresi göstergelerinin ilk kez 2023'te TÜİK tarafından yayımlanmasıyla beşeri kalkınma endeksi Türkiye tarafından üretilebilir hale geldi. Söz konusu endeks milli politikalara da yön verebilmesi amacıyla ilk kez ülke seviyesinin yanı sıra il seviyesinde de resmi istatistik olarak yayımlandı.

Bakanlar Kurulu'nda yoğun gündem: İmamoğlu, Öcalan'ın çağrısı, piyasadaki hareketlilikler...Gündem

ABD Orta Doğu Temsilcisi Witkoff İran’ı askeri güç kullanmakla tehdit ettiDünya