İş gücü azaldı işsizlik geriledi
TÜİK’in açıkladığı istatistiklere göre mayıs 2023’te dar ve geniş tanımlı işsizlik oranı arasındaki makas 13 puan oldu. Makasın bu denli açılması, zamana bağlı eksik istihdam sayısı, ümidini kaybedenlerin, iş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısındaki artışa işaret etti.
GAZETE HABERLERİ
Editor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı mayısta bir önceki aya göre 193 bin kişi azalarak 3 milyon 328 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,5 puan azalarak yüzde 9,5'e düştü. Geniş tanımlı işsizlik de 1,2 puanlık azalış ile yüzde 22,5 olarak açıklandı.
İstihdamda yaratılan 63 binlik artış ile işsiz sayısındaki 193 binlik azalış iş gücünü 130 bin azalttı. Bu gelişme sonucunda iş gücü 35 milyon 44 bin seviyesinde oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış kadın işsizlik oranı nisandan mayısa 1 puanlık azalışla yüzde 13’e geriledi. Erkek işsizlik oranı ise mayısta istihdamda bin, işsizlikte 71 bin kişilik azalış sonucu 0,3 yüzde puanlık azalışla yüzde 7,7 olarak hesaplandı. Kadın iş gücü seviyesi 58 bin azalırken bu erkek iş gücü seviyesinde 72 bin oldu. Bu gelişmeler sonucunda işsizlik oranlarındaki cinsiyet farkı mayısta 6 puandan 5,3 puana geriledi.
PANDEMİDEN BU YANA 4 PUAN ARTTI
Potansiyel iş gücünü de hesaba katan işsizlik oranı, potansiyel işgücündeki 70 binlik azalış sonucu yüzde 17,3’ten yüzde 16,7’ye geriledi. Zamana bağlı eksik istihdamı hesaba katan işsizlik oranı ise 1,1 yüzde puanlık azalışla yüzde 15,8’e düştü. Son iki alternatif işsizlik oranın bileşiminden oluşan işsizlik oranı ise 1,2 yüzde puanlık azalışla yüzde 22,5 seviyesine geriledi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR)’ın TÜİK verilerini baz alarak yaptığı hesaplamaya göre, geniş işsiz yığınlarını temsil eden yüzde 22,5’lik puan 8,6 milyonun işsiz olduğunu gösterdi. DİSK-AR, şu değerlendirmede bulundu:
“TÜİK’e göre 2019 Mayıs’ta yüzde 13,7 olan dar tanımlı işsizlik Mayıs 2023’te yüzde 9,5 olarak gerçekleşti. Ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 18,5’ten yüzde 22,5’e yükseldi. Böylece Covid-19 pandemisi sonrası geniş tanımlı işsizlik oranı 4 puan, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 2,2 milyon arttı.
10 İŞSİZDEN 1’İ ÖDENEK ALABİLDİ
“Öte yandan işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. Mayıs 2023’te TÜİK toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 328 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un Mayıs 2023 verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 362 binde kaldı. Böylece Mayıs 2023’te resmi işsizlerin sadece yüzde 10’,9 işsizlik ödeneği alabildi. Yaklaşık 3 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı.
KADIN İŞSİZLİĞİ YİNE BAŞI ÇEKTİ
“Kadın işsizliği tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olmaya devam ediyor. Mayıs 2023 HİA verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori yüzde 30 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu. İkinci yüksek işsizlik kategorisi geniş tanımlı işsizliktir. En yüksek üçüncü işsizlik kategorisi ise yüzde 22,3 ile genç (15-24 yaş) kadın işsizliğidir.”
TARIMDA 115 BİN KİŞİ DAHA İSTİHDAM DIŞI
AYDINLIK / ANKARA
2023 yılının ilk çeyreğinde tarım sektöründe istihdam edilen kişi sayısının bir önceki çeyreğe göre 115 bin kişi azaldı.
TÜİK tarafından açıklanan iş gücü istatistiklerine göre, mevsim etkisinden arındırılmış tarım sektöründe istihdam edilenlerin sayısı 2023 yılı birinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 115 bin kişi azaldı. 115 bin kişinin 101 binin kadınlardan oluştuğu bildirildi. CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TÜİK verilerine dikkat çekerek, “Kadın istihdamında ciddi düşüş iyi irdelenmelidir. Kadınların kırsala dönüşü ve kırsalda tarımsal üretimin içinde yer alan kadının SGK priminin devlet tarafından karşılanması teşvik edici olacaktır. " dedi.
Gürer, TÜİK verilerine göre tarımın istihdamdaki payının yüzde 17,2 olduğunu, ancak bu oranın 2022 yılında yüzde 15,8'e gerilediğini de belirtti. Küçük aile tipi işletmelerin tarımsal üretimin içinde önemli bir paya sahip olduğunu vurgulayan Gürer “Bu sebeple kırsalda küçük aile tipi işletmelerin varlığı ve devamlılığı önemlidir. Ancak son dönemlerde kırsal bölgelerin göç vermesiyle küçük aile tipi işletmelerde azalma görülmektedir. Diğer yandan, ülkemizde kırsal bölgelerde tarımla uğraşan kesimin yaş ortalamasının 58 ve üstü olduğu da düşünüldüğünde, tarımla uğraşan nüfusun gençleştirilmesi gerekmektedir.” diye konuştu.
