Aynı gemideyiz kârdan feragat edin

EKONOMİ SERVİSİ

KDV indirim süreciyle başlayan enflasyonla mücadelede fiyatların aşağı çekildiği tespit edildi. Ancak bazı noktalarda önceden fiyat artışları yapıldığı için indirimlerin etkisinin görülmediği iddia ediliyor. Bunun yanında üreticiler, girdileri daha yüksek KDV ile alırken satışta daha düşük KDV ile ürün gönderdiklerini, fiyatların daha da aşağı çekilebilmesi için girdilerdeki vergilerin de düşürülmesi gerektiğini ifade ediyorlar.

Tüketici Birliği Federasyonu'nun (TBF) indirimlerin başladığı ilk gün itibarıyla fiyat takiplerine başladı. Dün çalışmalarının bulgularına yönelik bir açıklama yapan TBF Market Endeksi Çalışma Grubu Başkanı Aygül Öner, “KDV indirimi etiketlere hızlı şekilde yansımaya başladı.” dedi.

FIRSATÇILARA KARŞI SAHADA

“Tüketici Birliği Federasyonu tarafından yaklaşık iki yıldır dile getirilen bu istek ve önerinin yaşama geçmiş olması nedeniyle memnuniyetimizi ve desteğimizi kamuoyu ile paylaşıyoruz.” ifadesini kullanan Öner, “Yasal düzenlemeler gereğince, KDV indiriminin 14 Şubat 2022 tarihinden itibaren etiketlere yansıması gerekmektedir. Stokta olan ürünler, eski oran üzerinden tedarik edilen ürünler bakımından da, 14 Şubat 2022 tarihinden itibaren tüketiciye satışta yüzde 1 KDV uygulanması zorunludur. Geçmişte yapılan geçici KDV indirimlerinde, indirim oranını etiketlere yansıtmayan ve bu şekilde gizli zam ile tüketiciye yansıması gereken vergi indirimini cebine atan fırsatçı yaklaşımların yinelenmemesi için Tüketici Birliği Federasyonu Market Endeksi Çalışma Grubu, 13 Şubat 2022 ve 14 Şubat 2022 tarihlerinde, iki ayrı ilde beş farklı zincir ve yerel markette etiket tespiti yapmıştır.” bilgilerini verdi.

DESTEK VERENLERİ KUTLADI

Elde edilen sonuçlar itibarıyla temel gıda ürünlerindeki KDV indiriminin etiketlere hızlı bir şekilde yansıdığını tespit ettiklerini kaydeden Öner, “Yüzlerce kalem ürünün olduğu satış noktalarında dahi 14 Şubat, öğlen saatlerinden itibaren etiket değiştirme işlemlerinin büyük ölçüde tamamlandığı, tamamlanmayan ürünlerin de etiketlerinin değiştirileceği bilgisi alınmıştır.” dedi.

Tüketici Birliği Federasyonu Market Endeksi Çalışma Grubu tarafından 1 Ocak 2022, 1 Şubat 2022, 13 Şubat 2022 ve nihayet KDV indirimi uygulamasının başladığı 14 Şubat 2022 tarihlerinde tespit edilen fiyatları kıyasladıklarını anlatan Öner, şunları söyledi: “Toplam 100 kalem temel gıda ürünü üzerinde yapılan tespitte, 78 kalem üründe KDV indiriminin etiketlere yansıdığı, kalan 22 üründe henüz yansımadığı ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar sevindiricidir. Ekonomide zor koşulların egemen olduğu bir dönemde KDV indirimini çok hızlı bir şekilde etiketlere yansıtarak, bu mücadeleye destek veren perakende satış noktalarını kutluyoruz. Temel gıda ürünlerindeki KDV indiriminin açlık ve yoksullukla mücadele veren tüketiciler için bir nebze de olsa nefes alma olanağı sağlayacağı kuşkusuzdur. Bu mücadeleye vergi indirimini yansıtmanın yanında, kâr oranından bir miktar fedakârlıkla ayrıca katkı yapılması, aynı gemide olma anlayışının güçlü bir göstergesi olacaktır.”

TARIMDA ÜRETİCİ FİYATLARI ZİRVEDE

Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık bazda yüzde 52 oldu. Aylık artış da yüzde 14.83 olarak hesaplandı. Yıllık endeksin son 11 yılın en yüksek seviyesine çıktığı kaydedildi.

TÜİK verilerine göre, yıllık en yüksek artış yüzde 147.56 ile lifli bütkilerde oldu. Tahıl, yağlı tohum ve baklagillerdeki artış yüzde 69.2 olarak kaydedildi. En düşük artış yüzde 14.81 ile turunçgillerde gerçekleşti.

PETROLDEKİ ATEŞ RAFLARI YAKACAK

Rusya-Ukrayna gerginliğine yönelik spekülasyonlar petrol fiyatlarını zirveye taşıyor. Pazartesi günü 96 doları aşan Brent petrolün varil fiyatının 100 doların üzerine çıkabileceği konuşuluyor. Fiyatlar dün itibarıyla 94 doların altına inse de olası bir çatışma durumunda gerçekleşecek yükselişin akaryakıta zam olarak yansıması beklenir. Akaryakıt fiyatlarına gelen her ilave zam da lojistik maliyetleri kaynaklı olarak raflara yansıyor. Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan yaptığı yazılı değerlendirmede, “Petrolün katastrofik senaryoda 120-130 dolar gibi seviyelere yükselmesi, enflasyonist etkileri kontrol altına almayı zorlaştırır, sanayide üretimi durduracağı için ekonomide sert iniş riskini artırır ve dengeleri korumaya çalışan merkez bankalarının politika hatası yapma olasılığını artırır.” dedi.

YALANCI KAŞAR SONRASI YALANCI TEREYAĞI DÖNEMİ

Artan maliyetler yüzünden bazı üreticiler aynı fiyata daha düşük gramajlı ürünleri pazara sunarken, “yalancı” ürünler de piyada yer almaya başladı. Örneğin kaşar peyniri yapımında çok fazla süt kullanıldığı için artan çiğ süt ve enerji fiyatları yüzünden bu ürünün fiyatı son dönemde çok arttı. Bunun yerine vatandaşlar içerisinde daha az süt kullanılan tost peyniri vs. gibi ürünlere yöneldi. Marketlerde alışveriş yaparken fiyatı benzerlerine göre düşük olan ürünlerin içeriğine bakarak bunu ayırabilirsiniz. Sektör kaynaklarından edindiğimiz bilgilere göre aynı durum tereyağı için de geçerli. Yüzde 70 süt yağlı, 4'te 3 süt yağlı yazan tereyağları piyasada satılır durumda.