Tükürük bezi kanseri-2 Tanısı ve Tedavisi

Tükürük bezi kanseri tanısının mutlaka bir hekim tarafından konulması gerekir. Gerekli muayene ve tetkikler yapıldıktan sonra ancak tükürük bezi kanseri tanısı konulabilir. Bu tanıyı koymak için gerekli yöntemler şöyledir:

Fiziki Muayene: Fiziki muayene ağız içinden ve ağız dışından yapılabilir. Bu muayenede tükürük bezlerinin büyüklüğü, kıvamı, eğer varsa büyümenin yeri, nörolojik bulgular ve tükürüğün miktarı incelenir.

Radyolojik Muayene: Tükürük bezi kanserlerinin farklı radyolojik teknikleri olsa da bunlardan en bilinenleri Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)’dır. MR oluşan kitlenin sınırlarını, yapısını ve yayıldığı alanı net bir şekilde gösterir. Ayrıca MR sırasında radyasyon açığa çıkmaz.

Biyopsi: Tükürük bezi kanseri şüphesinde kanserin bulunduğu bölgeden bir doku veya hücre parçasının uygun laboratuvar koşullarında patolojik olarak incelenip kesin olarak tanının konmasıdır.

CERRAHİ YÖNTEMLER TERCİH EDİLİYOR

Tükürük bezi kanserinin genellikle uygulanan tedavisi cerrahi işlemlerdir. Bu cerrahi işlemlerle birlikte kemoterapi ve radyoterapi de kullanılan yöntemler arasındadır.

Tükürük bezi kanserlerinin malign (kötü huylu) tümörlerinin tedavisinde cerrahi operasyon sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir. Bu cerrahi işlemin amacı tümörü tamamen ortadan kaldırmak ve yayılmasını engellemek için kullanılır. Cerrahi işlemin metotları tümörün yerleştiği bölgeye, boyutuna ve yapısına göre değişiklik gösterebilir. Tükürük bezi kanserlerinde radyoterapi genellikle cerrahi işlem sonrasında uygulanır. Yalnızca cerrahi işlem uygulanarak elde edilen lokal başarı %50’nin üzerindeyken cerrahi işlem ve radyoterapi tedavisinin birlikte uygulanmasıyla elde edilen lokal başarı %75‘in üzerindedir. Kemoterapiye göre daha sık tercih edilen bir yöntemdir.

Tükürük bezi kanserlerinde gerekli görüldüğü durumlarda cerrahi işlem ve radyoterapiye ek olarak kemoterapi de düşünülebilir. Kemoterapinin amacı kanserli doku ve hücrelerin ilaç yoluyla öldürülmesi işlemidir. Çok fazla yan etkisi olduğundan ve hayat konforunu olumsuz etkilediğinden sadece zorunlu durumlarda tercih edilen bir yöntemdir.

HER BÜYÜME KANSER DEĞİLDİR

Tükürük bezlerindeki her büyüme kanseri işaret etmeyebilir. Tükürük bezlerinin büyümesine neden olan birçok etken vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, kronik enfeksiyonlar (örnek: Tüberküloz), ilerlemiş iltihap, şişmanlık, hipertansiyon, diyabet (şeker hastalığı), tiroid hastalıkları, alkol kullanımı ve karaciğer hastalıkları, vitamin ve protein eksiklikleri, ilaç kullanımına bağlı travma, yabancı cisim sonucu psikojenik gebelik ve emzirme, menopoz…

Tükürük bezi kanseri genellikle iyi huyludur ve cerrahi, radyoterapi, kemoterapi gibi birçok tedavi seçeneği vardır. Bu tedaviler iyi huylu tümörler için çoğunlukla başarı sağlamaktadır. Bu tedaviler ne yazık ki kötü huylu tümörlerde de aynı başarıyı göstermemektedir. Kötü huylu tükürük bezi kanseri ölüm oranı farklı kaynaklara göre değişiklik gösterse de yapılan bir çalışmada yüzde 50 dolaylarında olduğunu göstermiştir.

Tükürük bezi kanseri için birçok risk faktörü vardır. Bu risk faktörleri azaltılabilir ya da önlenebilir durumda olduğunda tükürük bezi kanserine yakalanma ihtimali de oldukça azalır. Aşırı sigara kullanımı, daha önceden radyoterapi görmüş olmak, asbest kullanılan sektörlerde çalışmak, oral hijyen eksikliği…

ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ

Tükürük bezi kanseri risk faktörleri azaltılabilir olsa da her kanserde olduğu gibi erken teşhis son derece önemlidir. 6 ayda bir düzenli olarak ağız diş sağlığı muayenesi olmak tükürük bezi kanserinin erken teşhisinde önemli rol oynamaktadır.

Tükürük bezleri bulunduğu konum itibariyle yüz sinirlerine yakın yerde konumlanmaktadır. Cerrahi girişimler bu açıdan riskli ve hassas olmaktadır. Yarı yüz felci ya da tam yüz felci olma riski vardır. Kişinin hayatını etkileyecek düzeyde önem arz etmektedir. Yüz felci sonucunda oluşabilecek sonuçlardan bazıları gülümseyememek, gözleri kapatmada güçlük ya da kaşları hareket ettirmede zorluk olabilir. Tükürük bezi ameliyatı anestezi altında yapılmakta ve komplikasyon ihtimaline karşın bir süre hastanede müşahede altında kalmak gerekebilir. Bu süre 2 ile 7 gün arasında değişebilir. Cerrahi işlemden yaklaşık 1 hafta sonra dikişler alınmalıdır ve bu süre içinde duş alınmamalıdır.