Tükürük deyip geçmemeli: Salgılayan bezlerde kanser olasılığı

Tükürük bezleri, ağız çevresinde bulunan ve tükürük salgılayan ekzokrin salgı bezleridir. Tükürük bezleri, salgıları olan tükürüğü bir kanal (ductus) vasıtasıyla ağız boşluğuna akıtırlar. Büyük ve küçük tükürük bezleri olmak üzere iki grupta incelenirler: Büyük tükürük bezleri (Glandulae Salivariae Majores) Glandula sublingualis, Glandula submandibularis, Glandula parotidea.

İYİ HUYLUDA SINIR VAR

İyi huylu (benign) tümörler genllikle belirli sınırları olan ve kapsül içinde olan tümörlerdir. Bu kapsül ve sınırı çevre dokularla bir bariyer gibi kullanarak diğer organlara metastaz (yayılma) yapma eğiliminde olmayan tümörlerdir. Fakat iyi huylu bir tümör de olsa uygun koşullar sağlanarak ilgili bölgeden çıkarılması gerekmektedir. Malign (kötü huylu) tümörler ise belirli bir kapsül içinde değildir ve sınırları düzensizdir. Komşu dokuları istila edebilir, çok hızlı büyüyüp çok hızlı yayılabilir. Sadece komşu hücrelere yayılmakla kalmayayıp lenf sistemiyle beraber vücudun farklı bölgelerine de metastaz (yayılma) yapabilir. Tükürük ağzımızdaki tükürük bezlerinden üretilen bir tür vücut salgıdır. Bu salgının en önemli özellikleri arasında tat alma ve konuşma vardır. Besinlerin tadını alabilmemiz için mutlaka suda çözünmüş olması gerekir. İçerisindeki sindirim enzimleri sayesinde sindirimin başladığı yerdir. Ayrıca ağız hijyeni için mekanik temizleme yaparak gıda artıklarının birikmesini engeller.

Tükürük bezi kanseri genellikle iyi huyludur ve cerrahi, radyoterapi, kemoterapi gibi birçok tedavi seçeneği vardır. Bu tedaviler iyi huylu tümörler için çoğunlukla başarı sağlamaktadır. Bu tedaviler ne yazık ki kötü huylu tümörlerde de aynı başarıyı göstermemektedir.

BELİRTİLERİN KONUMU ŞEKİLLERİ

Tükürük bezi kanseri belirtileri arasında en bilinen ve en kolay anlaşılan belirti çenenin altında ve kulağın alt ön kısmında meydana gelen sert şişliklerdir.

Bunun yanında diğer belirtiler de şu şöyledir: Kulak altında ve çene altında şişlik, tükürük salgısında anormal artma veya azalma, kaslarda ağrı veya yüzde uyuşukluk, ağız açma kapamada ve yutmada zorluk, konuşma güçlüğü, ağızdan kan gelmesi, ses kısıklığı veya değişikliği, ağızdaki yaraların artması.

Tükürük bezi kanserinin nedeni tam anlamıyla bilinememektedir fakat bazı araştırmalar tükürük bezi kanseri riskini arttırabilecek birkaç faktör olabileceğini göstermektedir. Bunlar sigara kullanımı ve radyasyon maruziyetidir.

HER ŞİŞLİK İŞARET DEĞİL

Tükürük bezi kanserinin tanısı mutlaka bir hekim tarafından konulması gerekir. Gerekli muayene ve tetkikler yapıldıktan sonra ancak tükürük bezi kanseri tanısı konulabilir. Tükürük bezi kanserinin genellikle uygulanan tedavisi cerrahi işlemlerdir. Bu cerrahi işlemlerle birlikte kemoterapi ve radyoterapi de kullanılan yöntemler arasındadır.

Tükürük bezlerindeki her büyüme kanseri işaret etmeyebilir. Tükürük bezlerinin büyümesine neden olan birçok etken vardır. Bunlar bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, tüberküloz gibi kronik enfeksiyonlar, ilerlemiş iltihap, şişmanlık, hipertansiyon, diyabet (şeker hastalığı), tiroid hastalıkları, alkol kullanımı ve karaciğer hastalıkları, vitamin ve protein eksiklikleri.

Tükürük bezi kanseri için birçok risk faktörü vardır. Başlıcaları, aşırı sigara kullanımı, daha önceden radyoterapi görmüş olmak, asbest kullanılan sektörlerde çalışmak ve oral hijyen eksikliği olarak sıralanabilir. Bu risk faktörleri azaltılabilir ya da önlenebilir durumda olduğunda tükürük bezi kanserine yakalanma ihtimali de oldukça azalır.