Tüm direniş ekseni Lübnan'a kayacak

İran'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği güney Lübnan sınırındaki gerilime dair hafta sonuna damga vuran açıklamalar yaptı. İsrail'in Hizbullah'a karşı "geniş çaplı bir askeri saldırı" başlatması halinde "yok edici bir savaşın başlayacağını" kaydetti. "Tüm direniş cephelerinin tam katılımı da dahil olmak üzere tüm seçeneklerin masada olduğunu" ilan etti.

İsrail Dışişleri Bakanı Katz, Tahran'a şu şekilde yanıt verdi: “Yıkımla tehdit eden bir rejim yok edilmeyi hak eder. Hizbullah ateşi kesmez ve güney Lübnan'dan çekilmezse güvenlik yeniden sağlanana ve halk evlerine dönene kadar ona karşı tam güçle harekete geçeceğiz.”

Binyamin Netanyahu cuma günü “Tahran bizimle yedi cephede savaşıyor: HAMAS ile Hizbullah'ın yanı sıra Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler, Batı Şeria ve İran'ın ta kendisi. Amaçları çeşitli cephelerden birleşik bir kara saldırısı ve birleşik bir füze bombardımanı düzenlemek." demişti. “İran ekseninin” Suudi Arabistan da dâhil olmak üzere "Orta Doğu'yu fethetmek üzere harekete geçtiğini" ileri sürmüştü.

'TÜM ABD ÇIKARLARI HEDEFTE'

Hizbullah'a yakın analist Kassem Kassir'e göre "Direniş Ekseni, İsrail'in Lübnan'a yönelik herhangi bir askeri eylemine karşı koymada yer alacak." Irak Direnişi liderlerinden Asaib Ehlil Hak ise birkaç gün önce X'te şunları yazdı: “Eğer İsrail Hizbullah'a saldırırsa Amerika, bölgedeki ve Irak'taki tüm çıkarlarını hedef ve tehlike haline getirdiğini bilmelidir."

İngiltere merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'un Irak Girişimi Proje Direktörü Renad Mansour, "Farklı ülkelerdeki Hizbullah liderleri, özellikle Direniş Ekseni'nde ulusötesi eğilimi olan pek çok gruptan kendilerine yardım ve destek talep edecek." diye yazdı. Bu gruplar arasında Irak'takilerin dışında Suriye'de Beşar Esad'ı destekleyen yabancı ve yerel savaşçılar da yer alabilir.

EN İSTEKLİ YEMEN

Bu tip bir girişime katılmaya çok istekli olabilecek bir diğer grup da elbette Yemenli savaşçılardan oluşuyor. Washington merkezli Dış Politika Araştırmaları Enstitüsü'nden (Foreign Policy Research Institute) Yemen uzmanı Nick Brumfield şu değerlendirmeyi yaptı: "Belki de Ensarullah, Direniş Ekseni'ndeki diğer tüm gruplardan daha fazla, Hizbullah'la ilişkilerine önem veriyor. Hizbullah yıllardır Ensarullah'a Eksen içinde yardım sağlayan ana yüklenici olmuştur.”

Yemen ordusu ile Irak Direnişi son dönemde İsrail limanlarındaki gemileri hedef alan dört ortak operasyon düzenledi. Bunlardan ikisi geçen hafta yapıldı. Bu askeri faaliyetler direniş cephesine yeni bir dinamik getirdi. Irak uzmanı Mansour'a göre iki grup yıllardır koordineli çalışıyor. Bağdat'ta uzun süredir Ensarullah temsilciliği bulunuyor. Analist, bazı Haşdi Şabi gruplarının Ensarullah güçleriyle daha uzun süreli, tarihi ilişkilere sahip olduğunu da ekliyor.

Iraklı Orta Doğu uzmanı Tamer Badavi bu örgütlerin savaş çıkması durumunda muhtemelen harekete geçmek isteyeceklerini söylüyor. Badavi şu olasılıkları gündeme getiriyor: “Ortak operasyonların yoğunlaştırılması ve belki de ortaklığın daha fazla silahlı aktörü kapsayacak şekilde genişletilmesi." Fakat Iraklı uzmana göre bir kara işgali Hizbullah'ın gerekli görmesi halinde, “yabancı savaşçıların Lübnan'a akmasına yol açacak.”

RUSYA-AMERİKA KARŞI KARŞIYA

ABD'li istihbarat yetkilileri de aynı şekilde İsrail'in Lübnan'ı işgalinin bölgedeki direniş güçlerini daha da ateşleyebileceğinden endişe ediyor. Ancak Amerikalıların asıl kabusu Rusya'nın Direniş Ekseni'ne desteğini arttırması. Middle East Eye'a (MEE) konuşan yetkililer, endişelerin kaynağının ABD istihbarat bilgileri olduğunu söylüyor. Bu iddiaya göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ensarullah güçlerine gemisavar balistik seyir füzeleri sağlamayı düşünüyor.

CIA'in eski kıdemli Orta Doğu analistlerinden William Usher, MEE'ye şunları söyledi: "İsrail'in Lübnan'a saldırması, İran'ın Hizbullah'ın kendisini savunmasına yardımcı olmak için Rusya ile olan askeri ilişkilerini daha da derinleştirmesine neden olacaktır. Rusya şimdiden Husilere nasıl yardım edeceğini düşünüyor olabilir." Eski Amerikalı diplomat Patrick Theros'a göre “İsrail Hizbullah'a saldırırsa büyük bir hata yapmış olur ama ABD bunu desteklerse Rusya devreye girecektir."

MEVZİLER BELİRGİNLEŞİYOR

Bu bağlamda Financial Times, İsrail'in Ukrayna'ya ABD Patriot hava savunma sistemleri sağlamak için görüşmeler yürüttüğünü ve bunun Tel Aviv ile Moskova arasındaki ilişkileri gerginleştirebileceğini bildirdi.

Vladimir Putin haziran ayı başlarında şu açıklamayı yapmıştı: “Eğer birileri silahlarını savaş bölgesine göndererek, topraklarımızı vurmayı mümkün görüyor ise neden biz de benzer silahları, bu ülkelerin hassas bölgelerine karşı kullanılacakları dünyanın bazı bölgelerine göndermeyelim? Bu ülkelerin bize karşı bir savaşın içine çekildiğini görürsek ve bu onların Rusya'ya karşı savaşa doğrudan katılımı anlamına gelir ise o zaman benzer şekilde hareket etme hakkımızı saklı tutarız.”