Türk astronomun çabası, Dumlupınar’ın adını uzaya yazdırdı
4 Nisan 1953 tarihinde İsveç bandıralı gemi ile çarpışan Dumlupınar denizaltısının ismi, Türk astronomun çabası ile denizden uzaya taşındı.
4 Nisan 1953 tarihinde Türk denizaltısı Dumlupınar, İsveç bandıralı “Naboland” gemisiyle Çanakkale Boğazı’nda çarpıştı. 81 denizcimizi kaybettiğimiz talihsiz kaza, Japonya sularında 587 denizcimizi kaybettiğimiz “Ertuğrul” faciasından sonra en çok kayıp verilen kaza olarak tarihte yerini aldı.
Peki Türk tarihinde hatırlamak istemediğimiz bu kazanın öznesi Dumlupınar denizaltısının ismi nasıl oldu da adını uzayda bir asteroide verildi?
Muazzez Kumrucu, Uluslararası Astronomi Birliği’nde görev yapan bir astronom. Fatih’te büyüyen Kumrucu, ailevi sorunlardan ve dönemin koşulları gereği 16 yaşında İstanbul’dan ayrıldı. Önce Almanya daha sonra da Amerika’da eğitim hayatına devam eden Kumrucu, yıllar sonra Uluslararası Astronomi Ajansı’nda görev almaya başladı.
Ülkesini gururlandıran Bilim İnsanı
Yeni keşfedilen asteroid, gezegen ve yıldızlara genellikle keşif yapan gözlemciler ya da bilim tarihinde önemli başarılara imza atan bilim insanlarının, bazen de mitolojik karakterlerin isimleri veriliyordu. 2003 yılında Uluslararası Astronomi Ajansı’nın “Küçük Gezegenler Merkezi”nde çalışan Kumrucu, 4 Nisan tarihinde keşfedilen yeni bir asteroide isim verme çalışmaları ile ilgili fikirlerini ölümsüzleştirecekti. Merkezin müdürü olan Brian Marsden’i arayan Kumrucu, 81 denizcimizin hayatını kaybettiği Dumlupınar kazasının 50. yıl dönümü olduğunu ve yeni keşfedilen asteroide “Dumlupınar” isminin verilip verilemeyeceğini sordu.
Marsden, konudan oldukça etkilenerek ismin aday olması için gerekli çalışmaları yaptı. Daha sonra gururlandıran haber geldi. Kumrucu’nun önerisi, Uluslararası Astronomi Ajansı tarafından kabul edilmişti.
Bilim İnsanı değilim, doğru zamanda doğru yerdeydim…
Yıllar sonra konuyla ilgili görüşlerini paylaşan vatanperver Muazzez Kumrucu, yurttaş olma sorumluluğunu şu sözlerle ifade etti:
“Ben bir bilim insanı değilim, Dumlupınar'ın benim hayatımda önemli bir izi var. Çalıştığım yerde doğru zamanda ve doğru yerdeydim. Böylece bir asteroide Dumlupınar'ın adını vererek kahramanlarımızı anma fırsatım olduğu için yapmak istedim.”